Obezitenin önlenmesinde gıda uygulamaları: Gıdalarda doğal olarak bulunan yağ ve karbonhidrat sindirim enzim inhibitörleri

Abstract

Bu çalışmada makro besin öğelerinin sindiriminden sorumlu ince bağırsak enzimlerinin aktivitesini inhibe edici özellik gösteren bazı gıdalar ve bileşenleri ele alınmıştır. İnsan sindirim sistemi enzimleri üzerine inhibisyon etkileri olduğu bilinen biyoaktif bileşiklerce (prosiyanidin, antosiyanin, saponin, karnosik asit) zengin bazı gıda kaynaklarının (elma, siyah üzüm, tarçın, demir dikeni, nohut, adaçayı, biberiye), lipit ve karbonhidrat sindirimi üzerine inhibitör etkileri lipaz, α-amilaz, α-glukosidaz enzim inhibisyon analizleri ile saptanmıştır. Bu gıdaların toplam prosiyanidin, toplam antosiyanin, toplam saponin, karnosik asit içerikleri in vitro sindirim öncesi ve sonrası saptanarak, bu biyoaktif bileşiklerin ne kadarının emilim hücrelerine erişebildiği (biyoerişebilirlik) belirlenmiştir. Antosiyanin ve prosiyanidince zengin gıda örnekleri içinde en yüksek antosiyanin içeriği üzüm örneğinde saptanırken (164.76 ± 2.51 mg/100 g), en yüksek prosiyanidin içeriği tarçında (6432.54±177.31 mg/100 g) saptanmıştır (p<0.05). Antosiyanin biyoerişebilirliği elmada (% 10.23±1) üzüm (% 8.23±0.64) ve tarçına (% 8.73±0.70) göre daha yüksek bulunmuştur (p<0.05). Prosiyanidin biyoerişebilirliği tarçında (% 18.75±1.49) ve elmada (% 17.57±0.71) üzüme (% 14.08±0.74) göre daha yüksek bulunmuştur (p<0.05). Nohutun saponin içeriği (24.08±2.01 mg/g) demir dikeninden (Tribulus terrestris) (13.16±0.89 mg/g) daha yüksek bulunmuştur (p<0.05). Saponin biyoerişebilirliği demir dikeninde (% 51.84±2.85) nohuta (% 39.98±2.97) göre daha yüksek bulunmuştur (p<0.05). Biberiyede bulunan karnosik asit miktarı (18.72±0.33 mg/g) adaçayından (3.76±0.13 mg/g) daha yüksek bulunmuştur (p<0.05). Karnosik asit biyoerişebilirliği biberiye ve adaçayı örnekleri için sırasıyla % 45.10±1.88 ve % 38.32±0.21 olarak saptanmıştır. En düşük IC50 değerleri ile α-glukosidaz (76.80±1.68 μg/mL) ve lipaz (4.31±0.62 μg/mL) enzimleri üzerine en yüksek inhibisyon etkiyi gösteren gıdanın biberiye olduğu, α-amilaz enzimi üzerine en yüksek inhibisyon etkiyi gösteren gıdanın en düşük IC50 değeri (3.54±0.86 μg/mL) ile tarçın olduğu bulunmuştur. Ayrıca araştırmalarımıza göre ilk defa bu çalışmada gıda örneklerinin standartlar cinsinden eşdeğer inhibisyon kapasiteleri saptanmış ve elde edilen değerler IC50 değerleri ile uyumlu bulunmuştur.Çalışmamız gıda örneklerinin (elma, üzüm, tarçın, demir dikeni, nohut, adaçayı, biberiye) α-amilaz, α-glukosidaz ve lipaz sindirim enzimlerini in vitro olarak inhibe etme potansiyeline sahip olduklarını ve düşük kalorili bir diyet ile birlikte, vücut ağırlığı yönetiminde önemli bir rol oynayabileceğini göstermektedir.

In this study, some foods and food components that show inhibitory properties of intestinal enzymes responsible for macronutrient digestion were discussed. Inhibitory effects on lipid and carbohydrate digestive enzymes of food sources (apple, black grapes, cinnamon, puncture vine, chickpea, sage, rosemary), which are rich in bioactive compounds (procyanidins, anthocyanins, saponins, carnosic acid), which are known for their inhibitory effects on lipid and carbohydrate digestive enzymes, were determined with lipase, α-amylase and α-glucosidase enzyme inhibition analyses. Total procyanidins, total anthocyanins, total saponins and carnosic acid contents of the chosen food samples were determined before and after in vitro digestion to calculate how much bioactive compounds reach to absorption cells (bioaccessibility).While the highest total anthocyanin content was found in red grape (164.76 ± 2.51 mg/100 g), the highest procyanidin content was found in cinnamon (6432.54±177.31 mg/100 g) among the selected food samples (p<0.05). The anthocyanin bioaccessibilities were found as 10.23±1 %, 8.23±0.64 %, and 8.73±0.70 % in apple, red grape, and cinnamon, respectively. The procyanidin bioaccessibilities of apple, red grape, and cinnamon were found as 17.57±0.71 %, 14.08±0.74 % and 18.75±1.49 %, respectively.The saponin content of chickpea (24.08±2.01 mg/g) was found to be higher than the saponin content of puncture vine (Tribulus terrestris) (13.16±0.89 mg/g) (p<0.05). On the other hand, the bioaccessibility of saponin in Tribulus terrestris (% 51.84±2.85) was higher compared to the saponin bioaccesibility in chickpea (% 39.98±2.97) (p<0.05). The carnosic acid content in rosemary (18.72±0.33 mg/g) was higher than sage (3.76±0.13 mg/g) (p<0.05). The bioaccesibilities of carnosic acid in rosemary and sage were found to be % 45.10±1.88 ve % 38.32±0.2, respectively. Rosemary provided highest α-glucosidase and lipase inhibition and it had the lowest IC50 values (76.80±1.68 μg/mL for α-glucosidase, 4.31±0.62 μg/mL for lipase) compared to the other samples analyzed in this study. Moreover, the highest α-amylase inhibition was observed for the cinnamon, which had the lowest IC50 values for α-amylase (3.54±0.86 μg/mL). Furthermore, to the best of our knowledge, this is the first work that standard equivalent inhibition capacities for food samples were determined and these values were in agreement with the IC50 values. In summary, the present study provides the evidence that these food samples (apple, black grapes, cinnamon, puncture vine, chickpea, sage, rosemary) are potent inhibitors against α-amylase, α-glucosidase and lipase in vitro and they can play an important role with a low calorie diet to control body weight.