Deneysel serebral vazospazma sistemik intravenöz potasyum kanal aktivatörü; Pinacidil ve kalsiyum kanal blokörü; Nimodipin tedavisinin etkileri

Abstract

57 ÖZET Tavşanlarda, sisterna magnaya perkutan otolog kan enjeksiyonu ile oluşturulan deneysel subraknoid kanamanın sürüklediği vazospastik süreç ve neden olduğu baziller arterdeki daralma; anjiografîk olarak, morfolojik değişiklikler; ışık ve elektron mikroskopisi ile, serebral iskemi eğilimi ise; serebral doku MDA düzeylerine spektrofotometrik olarak TBA-test ölçüm yöntemiyle bakılarak, değerlendirildi. K kanal aktivatörü pinacidil, Ca kanal blokörü nimodipin ve iki ajanm birlikte sistemik intravenöz uygulanmasının, SAK'ya bağlı gelişen anjiografik daralma, morfolojik değişiklikler ve serebral iskemi eğilimi üzerine olan etkinliği araştırıldı. Pinacidil ve kombine ilaç tedavisinin, SAK ve vazospazma bağlı damar duvarında meydana gelen yapısal hasan tamamen, nimodipinin ise kısmen önlediği, anjiografîk baziller arter daralmasını pinacidil ve kombine ilaç tedavisinin yaklaşık %50, nimodipinin ise tek basma %12 oranında engellediği, serebral dokuda iskemi sürecini yansıtan artmış MDA düzeylerini nimodipinin %32, kombine tedavinin %38 ve pinacidilin tek başına %16 azalttığı saptandı. Vazospazmın önlemesinde etkinliği araştırılan bu vazodilatör ajanların, olumlu etkileri gözlenirken, ihmal edilemez oranda hipotansiyon ve taşikardiye neden oldukları da gözlemlendi. Vazospazm oluşumunda araştırılan ve suçlanan, damar düz kas hücresi iyon kanallarından K ve Ca kanalları üzerine etkili farmakolojik ajanlarla yapılan çalışmamız, vazospazmın önlenmesi için bu iyon kanallarının, seçilebilecek hedeflerden biri olduğunu göstermişdir.