Farklı hormon replasman tedavilerinin (HRT) plazma nitrik oksit ve plazma lipid düzeylerine etkileri

Abstract

48 ÖZET Postmenopozal dönemde kardiyovasküler hastalık riskinde artış olmakla birlikte, hormon replasman tedavisiyle (HRT) bu risk azalmaktadır. HRT, nitrik oksit (NO) düzeyindeki değişimi de kapsayan bir çok mekanizma ile postmenopozal kadınları kardiyovasküler hastalıklardan koruyabilmektedir. Bu çalışmada dört grup potmenopozal hastada bazal (tedavi öncesi), 1. ve 6. ay östradiol, NO, HDL - LDL kolesterol değerlerine bakıldı. I. gruptaki hastalara (n=12) transdermal östrojen tedavisi (Climara TTS), ü. gruptaki hastalara (n=12) oral konjuge östrojen (Premarin 0.625), HI. gruptaki hastalara (n=14) oral konjuge östrojen + MPA ( Premelle 2.5), IV.gruptaki hastalara ( n=12) ise oral östradiol + NETA (Kliogest) tedavisi sürekli formda verildi. Çalışma gruplarından sadece grup IU'de plazma NO seviyesi istatistiksel olarak anlamlı bir artış göstermiştir. Diğer tüm gruplarda ise ya aynı seviyede kalmış ya da yükselme gözlenmiş, ancak bu istatistiksel olarak anlamlı saptanmamıştır. Yine NO ile lipid profili arasında en iyi korelasyon ise grup III' te izlenmiştir. Transdermal östrojenler lipid profilini etkilememiştir. Grup II ve grup IV deki hastalarda HDL kolesterolde tedavi boyunca istatistiksel anlamlı yükselme saptanmış, grup IU'deki hastalarda ise HDL kolesterolde istatistiksel anlamlı değişiklik saptanmamıştır. LDL kolesterol seviyesinde ise tüm gruplarda tedavi süresince değişiklik görülmemiştir. Hormon replasman tedavisi alan tüm gruplarda tedavi boyunca VKİ açısından istatistiksel anlamlı bir değişiklik saptanmamıştır. Özetle, farklı HRT rejimlerinin serum NO ve lipid düzeyine değişik etkileri mevcuttur. Ancak bu tedavilerin NO seviyesi üzerine olan etkilerini aydınlatabilmek için ileri çalışmalara ihtiyaç vardır.

49 SUMMARY Postmenopausal women (PMW) have an increased risk of cardiovascular disease that is attenuated by hormone replacement therapy (HRT). HRT protects PMW from cardiovascular diseases by many mechanisms including nitric oxide (NO) level changes. We determined serum nitrate, low - density lipoprotein (LDL), high - density lipoprotein (HDL), östradiol levels at baseline (before initiation therapy) and during the lsl and 6th months of the study in four groups of PMW. Women in group I (n=12), group II (n=12), group III (n=14) and group IV (n=12) received continous transdermal estradiol (Climara TTS), oral conjugated estrogen (Premarin 0.625), oral conjugated estrogen + medroxyprogesterone acetate (Premelle 2.5) and oral estradiol + norethisterone acetate (Kliogest) respectively. Increase of NO levels was significant in group III women. No change or significant increase was observed in all other groups. Also the best correlation between NO and lipid profile had been observed in group III. Transdermal estrogens had no effect on lipid profile. Contrary to group II and group IV significant increase in HDL cholesterol levels detected (P<0.05); there was no change in group III. (P>0.05). NO change was observed in all groups, as LDL cholesterol regarded. Change in body mass index (BMI) could not be seen in all groups, by HRT. As a result, different HRT protocols have effects in a range spectrum on NO levels. So, NO level changes of these protocols should be clarified with more extended studies.