Bazı domates genotiplerinde Trialeurodes vaporariorum (westwood) (sera beyazsineği) (Hemiptera:Aleyroddae)`a karşı dayanıklılık kaynaklarının belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada, bazı domates genotiplerinin domatesin önemli bir zararlısı olan Sera beyazsineği, Trialeurodes vaporariorum (Westwood) (Hemiptera: Aleyrodidae)'a karşı dayanıklılık durumu değerlendirilmiştir. Çalışmada çoktan seçmeli ve seçimsiz testler uygulanmış ayrıca, genotiplerin trikom yoğunlukları saptanmıştır. Çoktan seçmeli testte, zararlının tercihini belirlemek amacı ile domates genotipleri zararlının yoğun populasyonu ile bulaştırılmıştır. Bulaştırmadan sonraki 12., 23. ve 35. günlerde genotipler üzerinde ergin, yumurta ve nimf yoğunlukları saptanmıştır. Seçimsiz testlerden, yaprak kafesi ve yaprak diski testlerinde ergin yaşam oranı (AS), yumurta bırakma oranı (OR) ve ergin öncesi dönem yaşam oranları (PS) hesaplanmıştır. Trikom sayımlarında ise, glandular (tip 1, tip 4 ve tip 6) ve glandular olmayan (tip 5) trikomların mm2'deki yoğunlukları hesaplanmıştır. Trikomların yoğunlukları ile diğer testlerde elde edilen parametreler arasında Pearson korelasyon katsayısı hesaplanmıştır. Genotiplerin ergin yoğunluk değerleri bakımından LA 0361 ve LA 1560 nolu genotiplerin her ikisininde de 0.3 ergin/cm2 değeri ile, yumurta yoğunluk değerlerinde ise LA 0361 nolu genotip 2.8 yumurta/cm2 değeri ile öne çıkmıştır. Çoktan seçmeli testte, nimf yoğunluk değeri bakımından ise yine LA 0361 nolu genotip 1.1 nimf/cm2 değeri bakımından öne çıkmıştır. Seçimsiz testte ise tüm genotipler arasında Ergin yaşam oranı değerlerine göre LA 0361 nolu genotip 0.80 değeri ile yumurta bırakma oranı değerlerine göre LA 1560 nolu genotip 1.8 değeri ile ergin öncesi dönem yaşam oranı değerlerine göre LA 0361 nolu genotip 0.45 değeri ile öne çıkmıştır. Genotiplerin trikom yoğunlukları bakıldığında ise tip 4 trikom yoğunluğu bakımından LA 0361 nolu genotip 34.3 değeri ile, tip 6 trikom yoğunluğu bakımından LA 1560 nolu genotip 6.5 değeri ile öne çıkmıştır. Bu çalışma sonunda, tüm domates genotipleri arasında yapılan testlerde LA 0361 ve LA 1560 nolu genotiplerin diğer genotiplere kıyasla daha dayanıklı oldukları saptanmıştır.

In this study, some tomato genotypes were evaluated for the resistance to the greenhouse whitefly, Trialeurodes vaporariorum (Westwood) (Hemiptera: Aleyrodidae) which is an important pest of tomato. In this study, free-choice test and clip-on cages test were applied. In addition, trichome densities were calculated. In the choice-test, preference of pest were indicated between tomato genotypes. With this purpose, tomato genotypes were infected with the high population of pest. The adult, egg and nymph populations of the pest were calculated on the next 12 nd, 23 rd and 35th days after infestations. In the test of leaf cage and leaf disc from the no-choice tests, some life parameters of the pest which are adult survival (AS), oviposition rate (OR) and pre-adult survival (PS), were calculated. In trichome counting, glandular (type I, IV and VI) and non-glandular (type V) trichome densities were calculated on mm2. Between trichome densities and other parameters which are found in the other test, Pearson correlation coefficient were calculated. With the regard to adult density of all genotypes, both of LA 0361 and LA 1560 genotypes came into forward with the value of 0.3 adult/cm2, with regard to egg density of all genotypes, LA 0361 genotype came into forward with the value of 2.8 egg/cm2. On choice test, in terms of nymph density of all genotypes, LA 0361 genotype came into forward with the value of 1.1 nymph/cm2. On no-choice test, between all genotypes, in terms of adult survival values, LA 0361 genotypes came into forward with the value of 0.80, in terms of oviposition rate values, LA 1560 genotype came into forward with the value of 1.8 and LA 0361 genotype genotype came into forward with the value of 0.45. In terms of trichome density of all genotypes, in terms of type 4 trichome density, LA 0361 genotype came into forward with the value of 34.3 and in terms of type 6 trichome density, LA 1560 genotype came into forward with the value of 6.5. At the end of the all evaluations, between all genotypes which were used in this study, LA 0361 and LA 1560 wild tomato genotypes were found more resistant compared to other genotypes.