Ortaokul (5, 6, 7 ve 8. sınıf) öğrencilerinin bilim insanına yönelik tutum ve imajının belirlenmesi

Abstract

21. yüzyılda bilim ve teknolojinin sürekli gelişmesi, fen ve teknoloji eğitiminin en önemli amacı olan fen okur-yazarı bireyler yetiştirmeyi gerekli kılmaktadır. Fen okuryazarlığı, bireylerin bilimi, bilimin doğasını, bilim tarihi ve bilimsel düşünceyi anlamasına olanak sağlar. Öğrencilerin bilime ve bilim insanına yönelik tutum ve yargılarının belirlenmesi ve onların bilime olan ilgilerini ve bilimsel alanlarda kariyer yapma isteklerini, bilim insanı olmaya yönelik eğilimlerini etkilemektedir. Bu nedenle öğrencilerin bilim insanına yönelik tutum ve imajın belirlenmesi önem kazanmaktadır.Bu araştırmanın amacı; ortaokul öğrencilerinin bilim insanına yönelik imaj ve tutumunu etkileyen faktörleri belirlemek ve bu faktörlerin bilim insanına yönelik imaj ve tutumu üzerindeki etkilerini tespit etmektir.Bu araştırmada, öğrencilerin bilim insanlarına yönelik tutum ve imajının belirlenmesi amacıyla nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma 2012 ? 2013 eğitim öğretim yılında Yozgat ili kırsalında bulunan orta büyüklükte bir ortaokulun 5, 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinden oluşan toplam 114 öğrencinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir.Araştırmada ilk olarak katılımcıların demografik özelliklerini belirlemek amacıyla `Kişisel Bilgiler Anketi? uygulanmıştır. Daha sonra orijinali Korkmaz (2004) tarafından Chambers? ın (1983) DAST (Draw a Scientist Test) ölçeğine adapte edilerek oluşturulan `Bilim İnsanına Yönelik İmaj Ölçeği? öğrencilerin zihinlerindeki bilim insanını ortaya çıkarmak amacıyla kullanılmıştır. Literatür taraması sonucunda oluşturulan geçerliliği ve güvenilirliği (cronbach alfa = 0,81) belirlenmiş olan `Bilim İnsanına Yönelik Tutum Ölçeği? 30 maddeden oluşan 5?li likert tipi bir ölçektir ve öğrencilerin bilim insanına yönelik tutumlarını belirlemek amacıyla kullanılmıştır. Ölçeklerden elde edilen verilerin istatistiksel analizleri sonucunda her sınıf seviyesinden seçilen 2 kız, 2 erkek olmak üzere toplam 16 öğrenci ile yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir.Analizler sonucunda öğrencilerin bilim insanlarının fiziksel özelliklerine yönelik bir takım kalıplaşmış yargılara sahip olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin bilim insanının karakteristik özelliklerine yönelik ise, olumlu düşüncelere sahip olduğu belirlenmiştir. Bilim insanlarının erkek olduğu düşüncesinin öğrenciler arasında genel kabul gören düşüncelerden biri olduğu görülmüştür. Öğrencilerin bilim insanına yönelik tutum ve imajı ile cinsiyetleri ve sınıf düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki olmadığı belirlenmiştir.

In 21st century, the continuous development of science and technology makes it necessary to increase students interests in science and technology in science education. This allows individuals to understand the science and the nature of scientific knowledge. Determination of students' attitudes and judgements to science and being scientists affect their interest in building a career in science and scientific fields. Therefore, it is important to determine students attitudes and images of scientists.The purpose of this study is to investigate the attitudes and the images of secondary school students about scientists and the effects of these factors for attitudes of the images for scientists.In this study, for the determination of students' attitudes and the image of scientists, quantitative research method as a survey model was used. Data colelction was conducted during the 2012 - 2013 academic year at a medium-sized secondary school in a rural province of Yozgat with 114 students 5-8 grade students.In this research, firstly, 'Personal Information Questionnaire' was answered by the participants to determine the demographic characteristics of participants. Then, a questionnaire created by Chambers' s (1983) DAST (Draw a Scientist Test) and adapting Korkmaz (2004), the scale of 'Image towards Scientists Scale? were used to explore students' ideas of scientists. The literature was created as a result of the reliability and validity (Cronbach's alpha = 0.81), designated 'Attitude Scale Scientists' 5-likert-type scale consists of 30 items and used to determine students' attitudes towards scientists. After statistical analysis, from each class level, two girls and two boys were selected and semi-structured interviews were conducted with a total of 16 students. As a result of analysis, it was concluded that students have judgements about the physical properties of scientists. For the characteristics of scientists, however, it was determined that students have positive ideas. That's is the idea that scientists are male is as the generally accepted ideas. Corresponding students? images and attitudes towards scientists and students? gender and class levels, there was no significant correlation.