Dil bilgisi öğrenme alanının temel dil becerilerini desteklemedeki işlevi: Bir durum belirleme çalışması

Abstract

Bu çalışmanın amacı; dil bilgisi öğrenme alanının temel dil becerilerini desteklemedeki işlevine ilişkin Türkçe öğretmenlerinin ve öğrencilerin görüşlerini ortaya çıkarmaktır. Bu amaç doğrultusunda Yozgat ili Boğazlıyan ilçesindeki ortaokullarda görev yapan Türkçe öğretmenleri arasından amaçlı örnekleme yöntemiyle belirlenen 20 Türkçe öğretmenine ve bu öğretmenlerin görev yaptıkları okullardan amaçlı örnekleme yöntemiyle belirlenen 4 ortaokul öğrencisine görüşme formu uygulanmıştır. Görüşme formu uygulanan 20 Türkçe öğretmeni arasından yine amaçlı örnekleme yöntemiyle belirlenen 5 Türkçe öğretmenine gözlem formu uygulanmıştır. Ayrıca öğrencilere ait ders defterlerindeki notlar, çalışma kitaplarındaki dil bilgisi etkinlikleri; öğretmenlere ait ders notları, çalışma yaprakları, sınav kâğıtları şeklindeki belgeler doküman analizine tabi tutulmuştur.Araştırmada, nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Görüşme, gözlem ve doküman analiziyle elde edilen veriler; betimsel analiz ve içerik analizi yaklaşımlarıyla değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda Türkçe öğretmenleri, temel dil becerilerini bütün olarak ele almasına rağmen dil bilgisi öğrenme alanını sadece yazma becerisiyle ilişkilendirebilmektedir. Türkçe öğretmenleri; okuma, konuşma ve dinleme becerileri ile dil bilgisi öğrenme alanını ilişkilendirmekte zorluk yaşamaktadır. Türkçe öğretmenleri, dil bilgisi konularını Türkçe dersinin işlenişi sırasında değil müstakil dil bilgisi dersinde ele almaktadır. Öğretmen ve öğrenciler, metinlere dayalı dil bilgisi öğretiminin verimli olacağına ilişkin olumlu görüş ifade etmelerine karşın gözlem ve doküman analiziyle elde edilen verilere göre dil bilgisi öğretiminde tanımlardan kelime ve cümle düzeyindeki örneklere doğru bir yöntem izlendiği tespit edilmiştir. Öğretmenler, buluş stratejisi ile dil bilgisi kurallarını metinler üzerinden sezdirme çalışmaları yerine sunuş stratejisi ve anlatım yöntemini kullanmaktadır. Dil bilgisi öğretiminde daha çok görsel materyallere, özellikle de kavram haritalarına yer verildiği tespit edilmiştir. Öğretmenler, dil bilgisine ait kazanımları değerlendirirken yazma, okuma, konuşma ve dinleme gibi uygulama çalışmaları yerine çoktan seçmeli soruları tercih etmektedir. Öğretmenler, dil bilgisi öğrenme alanıyla temel dil becerilerini ilişkilendirmekte zorluk yaşama sebeplerini; merkezi sınavların yapısı, çalışma kitaplarındaki etkinliklerin bu anlamda yetersiz oluşu ve lisans eğitimleri sırasında dil bilgisinin işlevlerine yeterince değinilmemesi şeklinde açıklamıştır.

The purpose of this study is to take the opinions of the teachers of the Turkish Language as well as the students with respect to the function of the field of grammar learning in supporting the basic language skills. In line with this objective, an interview form was applied to twenty teachers of the Turkish Language who were determined by purposive sampling method among the teachers of the Turkish Language working at secondary schools in Boğazlıyan District of Yozgat Province and also to four secondary school students again determined by purposive sampling method from the schools where these teachers were working. Again an observation form was applied to five teachers of the Turkish Language who were established by means of purposive sampling method out of these twenty teachers of the Turkish Language who the interview form was applied. Furthermore, documents such as the notes on the notebooks of the students, the grammatical activities in the workbooks, the lecture notes of the teachers, worksheets, and the examination papers were subjected to document analysis.Qualitative research method was used in the research. The data obtained by means of interview, observation and document analysis were assessed by descriptive analysis and content analysis approaches. As a result of the research, the teachers of the Turkish Language can only relate the field of grammar learning to the writing skills even though it only deals with basic language skills as a whole. The teachers of the Turkish Language have difficulties in associating the reading, speaking and listening skills to the field of grammar learning. The teachers of the Turkish Language address the grammatical subjects not while teaching the Turkish lessons but in separate grammar lessons. Although the teachers and the students have expressed a positive opinion that the grammar teaching based on texts shall be efficient, according to the data obtained through observation and document analysis, it has been ascertained that a correct method was followed in grammar teaching from definitions towards the samples in the word and sentence levels. Teachers use presentation strategy and narrative method instead of suggesting the grammar rules through discovery strategy over the texts. It has been determined that mainly visual materials, especially concept maps, are included in grammar teaching. It has been found that more visual materials, especially concept maps, are included in teaching grammar. While assessing the learning outcomes of grammar, the teachers prefer multiple-choice questions instead of application studies such as writing, reading, speaking, and listening. The teachers have explained the reasons behind the difficulties they have in relating the basic language skills to the field of grammar learning as the structure of the central examinations, insufficiency of the events contained in the workbooks in this sense, and that the functions of the grammar are not adequately addressed during undergraduate education.