Sosyal bilgiler öğretmenlerinin kapsayıcı eğitime yönelik algı ve uygulamaları

Abstract

Kapsayıcı eğitim, çeşitliliğe değer vererek, sosyal adalet ve eşitlik kavramlarının ön plana çıktığı, bütün çocukların eğitim hakkı olduğu ilkesine dayanarak ortaya çıkan, cinsiyet, sosyal sınıf, sağlık ve başarı gibi nedenlerle kimsenin eğitim sürecinden dışlanmaması gerektiğini savunan eğitim modelidir. Kapsayıcı eğitim uygulamaları dünyada her geçen gün yaygınlaşmakta, farklılıklara sahip öğrencilerin eğitim kurumlarına yönlendirilmesi sağlanmaktadır. Bu çalışma ile Türkiye'deki kapsayıcı eğitim ile ilgili öğretmenlerin algı, görüş ve uygulamaları tespit edilerek mevcut ihtiyaçların ve sorunların belirlenmesine yardımcı olacağı düşünülmektedir. Çalışma 325 sosyal bilgiler öğretmeni ile nicel ve nitel verilerin birlikte kullanıldığı karma modelde gerçekleştirilen betimsel bir çalışmadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak likert tipi ve açık uçlu sorulardan oluşan bir anket formu ve yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmada anket formundan elde edilen veriler SPSS 25.0 bilgisayar yazılımında frekans, yüzde ve ki-kare analizlerine, görüşme formundan elde edilen veriler ise nitel analizlerden içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırma sonuçlarında öğretmenlerin kapsayıcı eğitime yönelik genellikle olumlu algıya sahip olmalarına rağmen, önemli bir kısmının bilgi düzeyleri ve sınıf içi uygulamalarının yeterli ve etkin bir düzeyde olmadığı görülmüştür. Katılımcılar kapsayıcı eğitimin önündeki en önemli engelleri öğretim programı, toplumsal algı ve uygulamalar olarak görmektedirler. Kapsayıcı eğitimin engelleri ortadan kaldırmaya yönelik çözüm önerilerinin ise öğretim programı ve ders saatlerinin yeniden düzenlenmesi ve öğretmenlerin hizmet öncesi ve hizmet sürecinde etkin bir eğitim almaları gerektiğine yönelik olduğu görülmüştür.Anahtar Kelimeler:Sosyal Bilgiler, Kapsayıcı Eğitim, Farklılaştırma, Kapsayıcılık, Eğitim, Öğretmen

Inclusive education is a model of education that values diversity, social justice and equality comes to the forefront, based on the principle that all children have the right to education, and that no one should be excluded from the education process due to gender, social class, health and success. ınclusive education practices are becoming more widespread in the world, and it is ensured that students with differences are directed to educational institutions. This study of teachers' perceptions regarding inclusive education practices in Turkey will help identify current needs by identifying information and applications are being consideredThe study is a descriptive study conducted with 325 social studies teachers and quantitative and qualitative data. In the study, a questionnaire consisting of likert type and open ended questions and semi-structured interview form were used as data collection tools. The data obtained from the questionnaire were subjected to frequency, percentage and chi-square analysis in SPSS 25.0 computer software and the data obtained from the interview form were subjected to content analysis from qualitative analysis.Although the teachers generally have a positive perception of inclusive education, the level of knowledge and classroom practices of a significant part of the study are not adequate and effective. Participants view the most important obstacles to inclusive education as curriculum, social perception and practices. The most effective solution suggestions for eliminating the barriers of inclusive education have been reorganizing the curriculum and course hours, and the need for effective training of teachers in the pre-service and in-service process.Keywords:Social Studies, Inclusive Education, Differentiation, Inclusion, Education, Teacher.