Refik Halid Karay`ın roman ve hikâyelerinde eğitsel iletiler

Abstract

Yazarlar edebî eserler kaleme alırken sadece edebî kaygılarla yazmazlar. Yazdıklarının içinde okurlarına iletmek istedikleri mesajları eriterek verirler. Bu mesajlar yazar ve okuyucu arasında köprü kurar. Köprü kurma görevi üstlenen mesajlara 'ileti' denilmektedir. İletiler, yazarın fikrini yansıtabilir ya da okura verilmek istenen bilgileri içerir. Yazarların eserleri aracığıyla aktardıkları iletilerin bazıları da eğitsel nitelikte olabilir. Okuru bir adım ileri götürebilecek, iyiye ve doğruya yönlendirebilecek mesajlara 'eğitsel ileti' denilmektedir. Bu mesajlar belli bir amaç doğrultusunda, tecrübe ve gözlemler sonucu yazılarak eğitsel ileti hâlini alır. Eğitsel iletiler, konularına göre sınıflandırılmaktadır. Konularına göre eğitsel iletiler; kişisel, ahlaki, toplumsal, ulusal, evrensel ve dini nitelikte olmak üzere farklı başlıklar altında incelenmektedir. Refik Halid Karay'ın yirmi romanının ve iki hikâyesinin incelendiği bu çalışmada; kişisel, ahlaki, toplumsal, ulusal, evrensel, dinî konularda yazarın hangi iletilerden faydalanarak okurlarıyla bağ kurduğu, ne mesajlar verdiği araştırılmıştır. Yapılan araştırma, Refik Halid'in eserlerinde eğitsel iletilerin daha önce incelenmemiş olmasından ötürü yapılmıştır. Araştırma sonucunda ise yazarın, eserlerinde farklı konularda birçok eğitsel iletiden faydalandığı tespit edilmiştir. Tematik başlıklara ayrılan eğitsel iletiler, eserin hangi yönden okuru etkileyeceği konusunda fikir vermektedir.Bu araştırma, Refik Halid'in eserlerindeki eğitsel iletilerin genel bir tespitini ortaya koymaktadır. Çalışmanın ortaya koyduğu veriler, kendisinden sonraki müstakil araştırmalara kapı aralayacaktır. Çalışmanın neticesinde eğitimciler, veliler ve farklı yaş gruplarından okurlar çalışmaya konu olan eserler hakkında bilgi sahibi olacaklardır.

Authors do not write literary works while writing literary works. They dissolve the messages they want to convey to their readers. These messages bridge the author and the reader. Messages that assume the task of building bridges are called 'messages'. Messages may reflect the opinion of the author or contain information that is intended to be provided to the reader. Some of the messages conveyed by the authors can be educational. Messages that can take the reader one step forward and direct the reader to good and right are called 'educational messages'. These messages are written as a result of experience and observations for a specific purpose and become educational messages. Educational messages are classified according to their subjects. Educational messages by subject; personal, moral, social, national, universal and religious nature.In this study, twenty novels and two stories of Refik Halid Karay are examined; personal, ethic, social, national, universal, religious issues by which the author connects with his readers, what messages were investigated.The research was carried out because the educational messages in Refik Halid's works had not been examined before. As a result of the research, it was found that the author benefited from many educational messages on different subjects in his works. Educational messages devoted to thematic topics give an idea about the direction of the work.This study reveals a general determination of educational messages in the works of Refik Halid. The data revealed by the study will open the door for further research. As a result of the study, educators, parents and readers of different age groups will be informed about the works that are the subject of the study.