Adana Avşar ağıtları ve bu ağıtların Adana aşıklık geleneğine etkisi (2 cilt)

Abstract

ÖZET ADANA YÖRESİ AVŞAR AĞITLARI VE BU AĞITLARIN ADANA AŞIKLIK GELEĞİNDEKİ ETKİSİ Zekiye Çağımlar Doktora Tezi, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilinı Dalı Danışman: Doç.Dr. Erman ARTUN Eylül 1999, 676 sayfa Adana Avşar 'nın ağıt yakma geleneğini, ağıtların özelliklerini ve bu ağıtların Adana aşıklık geleneğindeki etkisini araştıran Adana Yöresi Avşar Ağıtları ve Bu Ağıtların Adana Aşıklık Geleneğindeki Etkisi adını taşıyan bu doktora tezi giriş bölümü ve üç ana bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde Adana yöresinin genel özellikleri ele alınmış, Adana halk kültürü ve yöre Avşar bağlantısı incelenmiştir. Yine bu bölümde tezin konusunu oluşturan Avşarların tarihi üzerinde durulup, günümüz Adana Avşar ağıtlarını söyleme geleneğini hazırlayan Anadolu ağıtçılığına genel bir bakış yapılmıştır. Birinci bölümde Adana Avşarlarında ağıt söyleme geleneği, ağıtçının kültür çevresi, ağıtçılığa başlaması, ağıtçının özellikleri, ağıdın söylenme aşaması ve ağıdın söylendiği ortamlar yapılan araştırmalar sonucunda varılan bulgulara göre değerlendirilmiş ve incelenmiştir. İkinci bölümde Adana Avşar ağıtları yakan kişilerine göre tasnif edilip, bu ağıtlar biçim ve üslup özelliklerine göre incelenmiştir. Üçüncü bölümde, Adana Avşar ağıtlarının Adana aşıklık geleneğindeki etkisi, Adana'da aşıklığa başlamada Avşar ağıdı dinlemenin etkisi ve Avşar ağıtlarındaki kalıp anlatımların aşık şiirinde hazır gereç olarak kullanılması yönünden incelenmiştir. Sonuç bölümünde ise elde edilen bulgular özetlenmiştir. Adana Avşar ağıtları, yörede yaygın bir söyleyişe sahiptir. Bu tezde zengin bir içerik ve anlatıma sahip olan Avşar ağıtlarının yörede aşıklığa başlamada ve aşıkların şiirlerinde konu ve anlatım kalıpları yönünden etkili olduğu ortaya konulmuştur. Anahtar Kelimeler : Adana, Avşar, Ağıt, Ölüm, Gelenek

ABSTRACT AVŞAR MOURNINGS İN ADANA REGION AND THE İNFLUENCE OF THESE MOURNINGS IN THE TRADITION OF MINSTRRLSY IN ADANA Doc.Thesıs, Department of Turkish Language and Literature Supervisor: Assoc.Prof. Dr.Erman ARTUN Eylül 1999, 676 Pages This Ph.D dissertation,caIled ` Avşar Mournings in Adana Region and the Influence of These Mournings in the Tradition of Minstrelsy in Adana` It consists of the introduction and three basic parts which researched the tradition of Avşar mournings in Adana, the characteristics of mournings and the influence of these mournings on the tradition of minstrelsy in Adana. In the introduction, by showing characteristics of Adana region, the public culture of Adana and the connection of region into Avşar is examined in details. And again in this part the history of Avşars which consist of this dissertation is emphasized. A general point of view about the Anatolian which prepares the tradition of way of telling of the recent Avşar mournings in Adana is demonstrated. In the first part, the tradition of way telling in Adana Avşars, the cultural enviroment of mourner, beginning to mourning, the characteristics of mourner, the mournings' way of telling level and the circumstances of mourning is examined according to the finding which has been done at the end of the researches. In the second part, the Avşar mournings of Adana is classified according to the people who mourn them and these mournings is examined due to their characteristics of form and style. In the third part, the influence of Avşar mournings of Adana on the tradition of minstelrsy in Adana, the influence of listening to the Avşar mourning while beginning to the minstelrsy in Adana and by using the form of way of telling as the proper material in the poem of minstrel in Avşar mournings is examined. Finally in conclusion, all the findings are summarized. The Avşar mourning of Adana have a widespread sayings. In this dissertation, the Avşar mournings which have a wealthy content and way of telling is exposed that they had an influence on every aspects of subject and way of telling forms at the beginning of mistrelsy in the region and in the poems of mistrels. Keywords : Adana, Avşar, Mourning, Death, Tradition. nfUffiMANTASYON MERKEZİ