Dışsallıklar, kamunun düzenleyici rolü: Enerji sektöründe bir uygulama

Abstract

Bu çalışmada piyasa başarısızlıklarının nedenlerinden biri olan dışsallıklar konusu incelenmiştir. Üretim ve tüketim faaliyetleri sonucu ortaya çıkan dışsalhklann nasıl düzenleneceği, olası sonuçlan piyasa çözümleri yanında kamusal düzenlemeleri de zorunlu kılmaktadır. Çalışma, giriş niteliğindeki bilgilerin sunulması ve dışsallıklar literatüründeki değişik görüşlerin incelenmesi ile başlamaktadır. Daha sonra dışsallık türleri ele alınmıştır. Dışsallıklarda birbirini tamamlayıcı nitelikteki farklı sınıflamalar görülmektedir. Çalışmamızda dışsallıklar dört ana grup halinde sınıflandırılarak incelenmiştir. Dışsalhklann düzenlenmesinde bütün ekonomik sistemlerde mali, ekonomik, yasal ve idari düzenlemelere gerelcsinim duyulmaktadır. Çalışmamızda kamusal düzenleme türlerinden vergiler, sübvansiyonlar, harçlar, standartlar, pazarlanabilir kirlilik haklan incelenmiştir. Kamusal düzenlemelere alternatif olarak gösterilen piyasa çözümlemeleri kapsamında ise Couse yaklaşımı ve Tazminat Çözümlemelerine değinilmiştir. Çalışmamızın uygulama bölümünde ise, Türkiye'de kurulması öngörülen nükleer enerji santralleri ele alınmıştır. Nükleer enerji santrallerinin sermaye, yakıt ve balom işletme maliyetleri hesaplanmış ve özelliklede Akkuyu'da kurulması öngörülen nükleer enerji santrali baz alınarak nükleer santrallerin kumlması sonucu ortaya çıkabilecek çevresel dışsal etkiler tartışılmıştır. Anahtar Sözcükler: Dışsallıklar, Pozitif Dışsallık, Negatif Dışsallık, Çevre Sorunlan, Kamusal Düzenlemeler, Ekonomi ve Çevre; Nükleer Enerji, Akkuyu, Enerji; Maliyet Analizi

Externalities are cost or benefits imposed on one person or a group of people by another without compensation. Economists have addressed the concept of externalities since the nineteenth century. An extensive body of literature evolved from these early works. Accordingly economist have developed principles for assessing cost of the externalities, after years of applications, these principles have helped establishing a set of procedures that has become known as the damege cost approach. This approach is the only approach for estimating externality cost that is consistent with broadly accepted economic principles. The primary objective of this study is to estimate the broad range of potentional externalities associated with nuclear power plant in Turkey. All electricity generation procedures involve some environmental impact. That is why externalities are very important during decision making process. Policy measures such as taxes, subsidies, and emission permits can also be used as means to reflect the estimated full costs of alternative options. In the second part nuclear power plants and its effects are investiagated. Turkey's first nuclear power plant will be built at Akkuyu on the south east mediterreanen coast. We calculated the cost of building a nuclear power plant and discuss its environmental effects. Key Words; Externalities, Positive externality, Negative Externality, Environmental problems, Public regulations, Economics and Environment, Nuclear Energy, Akkuyu, Energy, Cost Analysis