Le facteur de I`inconscient dans les romans de Marguerite Duras

Abstract

Psikokritik Yöntem kullanılarak yürütülen bu çalışmada, yazar Marguerite Duras'ın bilinçdışı kişiliğinin yaratıcı Ben'ini nasıl yönlendirdiği ve romanlarına nasıl etki ettiği konusuna açıklık getirilmesi amaçlandı. Söz konusu bu çalışmanın konusu ve kapsamını daha ayrıntılı bir biçimde ifade etmek gerekirse; birbirine yakın durumlar olarak görülen esin ve yaratma kavramları, tarihsel gelişimleri içerisinde farklı okul ve akımlara bağlı görüşler ortaya konularak karşılaştırılmalı bir yöntemle ele alındı. Psikanalizin bir yazın eleştirisi yöntemi olarak nasıl kullanıldığı açıklandıktan sonra, Sigmund Freud'un serbest çağrışımlar yönteminden hareketle 1948 yılında Charles Mauron tarafından ortaya atılan Psikokritik Yöntemi' nin amacı ve sınırlan belirlendi. Psikokritik Yöntem Klasik Eleştiri, Tıbbî Psikanaliz, Tematik Eleştiri ve Yeni Eleştiri yöntemleri ile karşılaştırılarak, bu eleştiri yöntemlerinin benzer ve farklı yanlan ortaya çıkanldı. Psikokritik Yöntemi Marguerite Duras romanlanna uygulamadan önce, genel bir bakış açısıyla yapıt, estetik ve teknik yönlerden incelenerek Duras anlatısının özellikleri ve özgün yanlan sergilendi. Metin odaklı bu çalışmamızda; yazarın metinleri üst üste konularak, metinlerdeki çağrışım ağları, imge gruplaşmaları ve saplantısal izlekler ortaya çıkanldı. Bu istemdışı kalıplann yapıt boyunca nasıl tekrarlanıp değişikliğe uğradıktan araştınlarak, bunların yazann bilinçdışının göstergeleri olarakIll değerlendirmesi yapıldı. Böylelikle, fikir çağrışımları ve yaratıcı imgegücünde kendini gösteren, iç dünyası, masal ya da mit dünyası diyebileceğimiz, yazarın kişisel söylen' ine ulaşılmış oldu. Yazarın kişisel söyleni ruhçözümsel verilerle yorumlanarak, bu söylenin nasıl oluştuğu ve yapıta nasıl yansıdığı açıklandı. Sonuçlar yaşamöyküsel verilerle karşılaştırıldı. Böylelikle, yazarın yaşamı ve yapıtı birlikte çözümlenerek, yapıtın oluşumunu hazırlayan gizil içeriğin kaynağı gün ışığına çıkartılmış oldu. Marguerite Duras Romanlarında Bilinçdışı Faktörü başlıklı çalışmamızda, yazarın imge evreninin bütünlüğünü bozmamak ve çalışmanın bu yönüyle eksik kalacağı endişesiyle yazarın romanları dışında öykü, tekst, senaryo ve tiyatro yapıtlarına da yer verildi. Bunun yam sıra Marguerite Duras1 m Lol Stein'in Kendinden Geçişi, Konsolos Yardımcısı ve Ölüm Hastalığı adlı kitapları derinlemesine incelenerek yorumlandı. Sonuç olarak bu Yüksek Lisans Tezi yazarın bilinçdışı kişiliği ve yapıtı arasındaki ilişkilerin bağlantı noktalarım ortaya koyarak Duras yapıtı konusundaki bilgi ve yorumumuzu zenginleştirecektir. Anahtar sözcükler: izlek, imge, simge, çağrışım, kişisel söylen.

Dans ce travail, nous nous sommes fixes comme objectif de mettre en lumiere la façon dont la personnalite inconsciente de Marguerite Duras, l'ecrivain, a oriente son Moi creatif et influence ses romans. Pour cela, nous avons eu recours â La Methode Psychocritique. S'il faut exprimer en detail le theme et le contenu de notre travail, consideres comme des concepts proches Tun de Tautre, les concepts «inspiration» et «creation» ont ete analyses dans leur developpement historique avec une methode comparative en revelant les opinions dependant d'ecoles et de mouvements differents. Apres avoir explique comment la psychanalyse est utilisee comme methode de critique litteraire, on a defini le but et les frontieres de la methode psychocritique proposee par Charles Mauron en 1948, influence par la methode des «libres associations» de Freud. Comparant la psychocritique avec les methodes de «la critique classique», de «la psychanalyse medicale», de «la critique thematique» et de «la nouvelle critique», on a fait apparaître leurs cotes ressemblants et differents. Avant d'appliquer la psychocritique aux romans de Marguerite Duras, abordant 1'ceuvre du point de vue de Testhetique et de la technique avec une perspective generale, on a done presente les traits caracteristiques et les cotes originaux de Fecriture durassienne. Dans notre travail focalise sur le texte; en superposant des textes de 1'auteur, on a fait apparaître des reseaux d'associations, des groupements d' images et des themes obsedants. Etudiant comment se repetent et se modifient â travers l'oeuvreces structures involontaires, on les a evaluees comme signes de l'inconscient de l'ecrivain. On a ainsi defini le mythe personnel de Pecrivain, que Ton peut nommer son monde interieur, son monde fabuleux ou mythique qui se manifeste â travers les associations d'idees et la fantaisie imaginative. Interpretant le mythe personnel de l'ecrivain â l'aide des donnees psychanalytiques, on a mis au jour comment ce mythe s'etait constitue et reflete dans Paeuvre. Les resultats acquis ont ete compares avec les donnees biographiques. Analysant conjointement la vie et l'oeuvre de l'auteur, nous avons done mis â la lumiere Toriğine du contenu latent qui prepare la constitution de l'oeuvre durassienne. Dans notre travail intitule Le Facteur de l'inconscient dans les Romans de Marguerite Duras, pour ne pas briser Punite de l'univers imaginaire de Pauteur et par souci de produire un travail le plus complet possible, nous avons utilise des recits, textes, theatres et scenarios ainsi que les romans de P ecri vain. Par ailleurs, nous avons interprets en profondeur trois livres de Marguerite Duras, intitulees Le Ravissement de Lol V. Stein, Le Vice-consul et La Maladie de la mort. En conclusion, cette These de Maîtrise enrichira notre connaissance et notre interpretation sur Paeuvre durassienne, faisant apparaitre les points de liaison des relations entre la personnalite inconsciente de l'ecrivain et son oeuvre. Les mots cles: theme, image, symbole, association, mythe personnel.