Pediatristlerin boğaz kültürü kullanım alışkanlıklarının değerlendirilmesi

Abstract

Boğaz kültürü halen, akut farenjit semptomları tanımlayan olgularda GABS etkenini saptamaya yönelik kullanılan en güvenilir tanı yöntemidir. Ülkemizde hekimlerin akut farenjit tablosunda ne kadar etkin davrandığına dair kesin veri bulunmamaktadır. Amacımız akut farenjit tablosunda GABS‟a yönelik boğaz kültürü isteyen pediatristler ve pediatri asistanlarının, kültür sonucunu ne kadar akılcı ve hatalı kullandıklarını belirlemektir. Etkenin sık görüldüğü 6 ay boyunca çocuk acil polikliniği, genel çocuk polikliniği ile yan dal polikliniklerinde boğaz kültürü alınan, 3-15 yaş olgular araştırmaya dahil edilmiştir. Hastane veri tabanı kullanılarak olguların yaşı, cinsiyeti, iletişim bilgileri ve başvurdukları poliklinikler ve e-reçeteleri not edilmiştir. Olgular boğaz kültürü istendiği tarihten en geç 10 gün sonra telefonla aranarak, hazırlanan anket soruları kabul edenlere telefon görüşmesi sırasında uygulanmıştır. Üniversite hastanesinde boğaz kültürünün %90‟nın üzerinde akılcı kullanıldığı tespit edilmiştir; kültürün istendiği poliklinik veya hastanın yaşı bu durumu etkilememiştir (Sırasıyla p=0.0346 ve p=0.067). Boğaz kültürü alınan olgularda en sık penisilin grubu antibiyotik tercih edildiği ancak % 14.6‟sında gereksiz antibiyotik yazıldığı saptanmıştır. Gereksiz antibiyotik reçete etme, boğaz kültürünü hatalı kullanan hekimler arasında % 91.4, akılcı kullananlarda ise % 6 oranında izlenmiştir. Gereksiz antibiyotik yazımın % 93‟ünün kültür sonucu çıkmadan önce yapıldığı izlenmiştir. Boğaz kültürünü hatalı kullananlarda, akılcı kullananlara göre gereksiz antibiyotik reçete etmenin hasta başına ortalama antibiyotik maliyetini 1.15 kat arttırdığı görülmüştür. Boğaz kültürünü akılcı kullananlarda gereğinden geniş spektrumlu antibiyotik kullanımı, ortalama hasta başına antibiyotik maliyetinin 3.5 kat artmasına neden olmuştur. Antibiyotik tedavisiyle ilişkili olası yan etkiler nadir olmasına rağmen, % 70‟i gereksiz yere antibiyotik yazılan olgularda tespit edilmiştir.Üniversite hastanesinde boğaz kültürü çoğunlukla akılcı kullanılsa da, gereksiz ve gereğinden geniş spektrumlu antibiyotik yazımı yaygındır ve hasta başına ortalama antibiyotik bedelini önemli ölçüde artmasına neden olmaktadır

Throat culture is the most sensitive method to confirm diagnosis of GABS related acute pharyngitis. To our knowledge, there is no national data regarding the effective use of throat culture among the pediatricians. Our aim is to determine the judicious and inappropriate use of throat culture among pediatricians and residents in pediatrics. Children aged 3-15 years old who were given throat cultures with an ICD code of acute pharyngitis for 6 months during autumn and winter from pediatric emergency, ambulatory and specific pediatry departments were included in the study. Hospital database was used to record about the age, sex, telephone and outpatient clinic that the patients were examined and electronic prescriptions. Each case was given a call by telephone the latest 10 days after the throat culture was given and asked whether they showed the results of their culture to the physician.Judicious use of throat culture was over 90 % in an university hospital; neither outpatient clinic that the patient was examined nor the age of the patient did not influence the judicious use of throat culture (p=0.0346 and p=0.067, respectively). The most frequent antibiotic prescribed belong to the penicilin family however 14.6 % of cases antibiotic prescription was inappropriate. Inappropriate antibiotic prescription was seen in 91.4 % and 6 % of cases among inappropriate and judicious use of throat culture, respectively. Ninetythree percent of inapproriate antibiotic prescription was done at the time of throat culture was requested. Inaprropriate antibiotic use increased the mean antibiotic cost per patient by 1.15 fold among inappropriate use of throat culture compared to judicious use. On the other hand, prescription of broad spectrum antibiotics compared to narrow-spectrum antibitics increased the mean antibiotic cost per patient by 3.5 fold among judicious use of throat culture. Side effects related to antibiotic treatment was rare but 70% occured in cases who were prescribed antibiotics inappropriately.Throat culture seemed to be used judiciously in university hospital most of the time however use of inappropriate and broad spectrum antibiotic prescription is very common which certainly affects the increase of antibiotic cost per patient.