Analayse sociolinguistique des textes publicitaires et les possibilites d`usage dans l`enseignement de la language

Abstract

IV ÖZET Türkçe ve Fransızca Reklam Metinlerinin Toplumdilbilim Açısından İncelenmesi ve Bu Metinlerin Dil Öğretiminde Kullanım Olanakları Pakize ÜNAL Doktora Tezi, Fransız Dili Eğitimi Anabilin» Dalı Danışman: Prof.Dr.A.Necmi YAŞAR Ekim 2002, 190 sayfa Hızla gelişen teknoloji karşısında insanoğlu takipte çaresiz kalmışken, tüketim adına yaratılan ürün çeşitliliği hayal gücünün sınırlarını zorlayacak biçimde artmıştır ve artmaya devam etmektedir. Durumu, işe göre insan değil insana göre iş yaratmak şeklinde bir benzetmeyle de betimleyebiliriz. Ürünlerdeki bu çeşitlilik, beraberinde, rekabeti arttırmış ve rekabette teknolojinin tüm olanaklarından yararlanılmıştır. Pazarlamada, ürün tanıtımında kullanılan reklam teknikleri, özellikle dilin tüm olanaklarından yararlanarak, tüketiciyi ürüne yönlendirmede bir hayli yol almıştır. Güdümleme yönteminin her firsatta ve biçimde uygulandığı reklam metinleri, dille ilgili çalışmalar yapan bizler için de gerek özgün bir metin türü, gerekse ve özellikle derslerde, sorgulayan, tartışan, bilinçli bir öğrenci modeli oluşturmada kullanılacak önemli bir yardımcı olarak görülmektedir. Reklam metinleriyle ilgili yapılan çalışmalar çeşitlidir: Belirli bir kavramın, belirli bir kitleye yönelik ya da göstergebilim açısından incelenmesi gibi. Çalışmamızda, bu nedenle, adı geçen alanlara değinilmemiştir. Bizim eksikliğini hissettiğimiz nokta, dil derslerde özgün bir metin türü olarak kullanılacak reklam metinlerinin tüketim toplumunun dayattığı ideolojik arkaV planını vurgulayarak öğrencinin incelenecek metne salt bir metin olarak değil, güdümleme yolunda kullanılan dil oyunlarına bilinçli bir şekilde bakmasını sağlamaktır. Bunlara dayanarak, çalışmamızda ilgili metin türü beş ana bölümde ele alınmıştır. Birinci bölümde reklamlarda tüketim nesnesi olarak nelerin kullanıldığı, ikinci bölümde Tüketim Toplumundan ne anladığımızı açıklamaya çalıştık. Uygulama bölümleri olan diğer üç bölüme gelince, metin incelemelerinde yalnızca sloganların incelendiği Söylem Çözümlemesi, tüketim nesnesi haline gelen toplumsal değerlerin nasıl tüketilip içlerinin yeniden nasıl doldurulduğunu göstermek amaçlı metnin bütün olarak incelendiği (slogan-imaj) Toplümdilbilimsel inceleme ve son olarak da dil öğretiminde, genel anlamda, öğrenci yararına neden reklam metinlerinin incelenmesi gerekliliği ve örnek incelemeler, ders yürütücüye düşen görevler belirlenmeye çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Reklam, tüketim, tüketim toplumu, söylem çözümlemesi, güdümleme, toplumdilbilim, kültür emperyalizmi,

VI RESUME Analyse des Testes Publicitaires au Point de Vue Sociolinguistique et Possibility d'Usage de Ces Textes Dans 1'Enseignement de la Langue Pakize ÜNAL These de Doctorat, Departement de L'Enseignement de La Langue Française Directeur de recherche: Prof.Dr.A.Necmi YAŞAR Octobre 2002, 190 pages Face â la technologie qui se developpe rapidement et que les etres humains n'arrivent pas â suivre, le choix de production cree au nom de la consummation a augmente de façon â forcer les limites de l'imagination et que cette consommation continue â augmenter. On peut resumer la situation ainsi: comment creer du travail selon Thomme et non pas selon le travail ou le besoin ? La diversite dans les produits a fait croître la concurrence, et dans la concurrence, on a profite de toutes les possibilites de la technologie. Dans le marketing, les techniques utilisees dans la publication de publicite pour le produit, surtout en utilisant tous les moyens de la langue, ont reussi â faire en sorte que le consommateur achete ce produit. Les textes publicitaires pour lesquels on a applique la methode de manipulation sont considered comme un materiel important pour des gens comme nous qui travaiîlons sur la langue, soit comme un texte specifique, soit dans des cours, afin d'avoir un modele d'erudiant qui pose des questions et qui discutent consciemment. Les travaux faits, menes sur des textes de publicite, sont divers. C'est comme l'analyse d'un concept defini, oriente vers un public choisi ou bien 1'analyse du point de vue semiologique. Pour cette raison, dans notre recherche, nous n'avons pas analyse lesVII domaines dont on parle. Le point sur lequel nous avons eu des problemes, surtout en etant un enseignant, dans un cours de langue, a ete de montrer aux etudiants le vrai visage de textes publicitaires que la societe de consummation nous oblige â croire et les jeux de mots utilises pour la manipulation. Ainsi les etudiants deviendront conscients devant ces jeux de mots ! En partant de ces idees, dans notre recherche, le texte dont nous avons parle est analyse en cinq chapitres. Dans le premier chapitre, nous avons essaye de montrer les choses utilisees dans les publicites, comme objet de consummation, a la suite nous avons essaye d'expliquer ce que nous avons compris de la societe de consummation. Dans les trois chapitres concernant la pratique de ces textes, nous avons montre, dans 1' analyse de textes, comment les valeurs sociales sont devenues un objet de consummation, comment on les a consommes, et comment elles ont ete recreees. Nous avons analyse seulement les slogans, dans I'analyse du discours. L'analyse sociolinguistique et toutes les explications sont une sorte de proposition aux enseignants, dans l'enseignement de la langue, qui dirigent les cours. Dans le sens general pourquoi analyse-t-on les textes publicitaires? C'est pour l'interet de l'etudiant. Mots des : publicite, societe de consommation, consummation, imperialisme culturel, analyse du discours, sociolinguistique, enseignement de la langue, texte immanent.