Kamu borçlanması ve nesiller arası yük sorunu

Abstract

1950'li yılların sonlarına kadar İktisat literatüründe kamu borçlanmasının nesiller arasıetkilerinin değerlendirilmesine yönelik egemen görüş olan ve kamu borçlanmasının geleceknesillere herhangi bir yük getirmeyeceğini öne süren ?geleneksel yaklaşım?, kamuborçlanmasının sermaye stokunda ve gelecek nesillerin tüketim imkânları veya faydalarındaazalmaya yol açarak nesiller arası kaynak tahsisinde dengesizliğe yol açacağını öne süren?muhalif görüş?, farklı yaş grubuna ait nesillerin aynı anda analize dahil edilebileceğinigösteren ve yaşam boyu gelir teorisi temeline dayanan ?ardışık nesiller modeli? ve resmiolarak yayınlanmış bütçe açığı ve borçlanma rakamlarının maliye politikasının nesiller arasıetkilerinin belirlenmesinde anlamsız bir gösterge olduğunu savunan ?nesilsel hesaplama?yaklaşımları kamu borçlanmasının nesiller arası yük yaratıp yaratmaması konusunda teorikaltyapıyı oluşturur.Bu doktora tez çalışmasında 1998 yılı Türkiye Ekonomisi için kurulmuş 55 nesilliardışık nesiller dinamik genel denge modeli çerçevesinde, 1, 5 ve 10 yıllık gelir vergisiindirimleri sonucu kamu borçlanmasında meydana gelecek artışın, sermaye stoku ve farklınesillerin tüketim imkânları üzerindeki olası etkileri incelenmiştir. Kamu borçlanmasındakiartışın sermaye stokunda önemli düşüşlere yol açabileceği, ancak nesillerin tümü üzerindetüketimi arttırıcı yönde etki yaptığı sonucuna varılmıştır. Diğer yandan yapılan simülasyonlar,vergi indiriminin süresinin de sermaye stokundaki azalma üzerinde önemli etkilere yolaçtığını göstermiştir.Anahtar Kelimeler: Kamu borçlanması, sermaye stoku, ardışık nesiller modeli,hesaplanabilir genel denge modelleri, nesiller arası yük.

?No-shifting approach?, the dominant view in the economics literature to evaluate theintergenerational effects of public debt until the late 1950?s, which argues public debt doesn?tgenerate any burden for the future generations, ?the dissenter view? that suggests public debtgenerates inequalities in the intergenerational resource allocation as a result of decrease in thecapital stock, utility and the consumption possibilities of future generations, ?the overlappinggenerations model?, based on the the life cycle theory of income, shows different generationsat different age groups can be added to the analysis, ?the generational accounting? approacharguing the official budget deficit and public debt statistics are insignificant indicators toevaluate intergenerational effects of fiscal policy constitutes the theoretical background todetermine if public debt generates any intergenerational burden or not.In this study, the possible effects of public debt accumulation on the capital stock andthe consumption possibilities of different generations as a result of the income tax cut, lasting1, 5 and 10 years, were examined in line with the overlapping generations dynamic generalequilibrium model, consisting of 55 generations, constructed for the Turkish economyrepresenting the year 1998 .The results of the study show that increases in the public debt maycause important decreases in the capital stock, while it may increase the consumptionpossibilities of all generations. On the other hand, the simulations show that the duration ofthe tax cut causes important effects on the decrease of the capital stock.Keywords : Public debt, capital stock, overlapping generations model, computable generalequilibrium models, intergenerational burden.