İşletmelerde bulut bilişim teknolojisi kullanımının teknoloji kabul modeli 3 ile incelenmesi

Abstract

Günümüzde rekabet giderek arttığı için, işletmelerin kendi sektöründeki teknolojik gelişmeleri takip etmesi pazardaki başarısı açısından önem arz etmektedir. Teknoloji ise, çok hızlı bir şekilde gelişmekte ve değişmektedir. İşletmeler bu değişimlerden faydalanabilmek için ciddi yatırımlar yapmaktadır. Bu durum, örgüt çalışanlarının yeni teknolojilere uyum göstermesini gerekli kılmaktadır. Yeni bir teknolojinin işletme içerisinde etkili bir şekilde kullanılması, o teknolojiyi kullanacak olan ve işletmenin iç müşterisi olarak kabul edilen çalışanların tutumlarıyla yakından ilişkilidir. Bu araştırmada, işletmelerin bilgi işlem kaynakları için ihtiyaçlarını etkili ve düşük maliyetli bir şekilde yönetmesine imkan veren, yeni bir hizmet modeli olarak kabul edilen bulut bilişim konusu incelenmektedir. Araştırmada çalışanların bulut bilişim teknoloji kabulü, Teknoloji Kabul Modeli 3 ile incelenmekle birlikte, işletme ve çalışanlarının sahip olduğu özelliklerin bulut bilişime ilişkin algı, davranışsal niyet ve kullanım açısından farklılık gösterip göstermediği de incelenmektedir. Araştırma, Microsoft Azure bulut sağlayıcısının müşterileri olan işletmelere yönelik gerçekleştirilmiştir. Saha araştırması Haziran 2017 - Mayıs 2018 tarihleri arasında yapılmıştır. Hem web tabanlı anket hem de geleneksel anket tekniği ile veriler toplanmıştır. Anket çalışmasına 520 kişi katılmıştır. 520 katılımcıdan alınan cevaplar incelendiğinde özensiz ve gelişi güzel cevaplandırılmış 109 anket değerlendirme dışı bırakılmıştır. Tüm değerlendirmeler 411 anket üzerinden yapılmıştır. Çalışma iki kısımdan oluşmaktadır. Birinci kısımda kavram, teori ve uygulamalı literatür yer alırken, ikinci kısımda araştırma yöntemi, analiz, bulgular ve değerlendirme yer almaktadır. Araştırma modeli analiz edilmeden önce, bazı değişkenlerin moderatör (düzenleyici) ve mediatör (ılımlaştırıcı) etkisi incelenmiş ve sonra araştırma modelindeki yapısal ilişkiler sınanmıştır. Katılımcıların cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi, kullanıma geçmeden önce bulut bilişim teknoloji eğitimi alma durumu, bulut bilişim teknoloji deneyimi ve ortalama bulut bilişim teknoloji kullanma süresi açısından algılanan fayda, algılanan kullanım kolaylığı, davranışsal niyet ve kullanma davranışının farklılaşıp farklılaşmadığı araştırılmıştır. Benzer bir inceleme, işletmelerin çalışan sayısı, kuruluş yılı, bulunduğu sektör ve sermaye yapısına göre yapılmıştır. Analiz bulgularına göre, çalışanların bulut bilişime ilişkin davranışsal niyeti bulut bilişim eğitimi alıp almama ve çalışanların yaşları açısından farklılaşmamakla birlikte, algıladıkları faydanın bulut eğitimi alıp almama, bulut bilişim deneyimi ve ortalama bulut bilişim kullanma açısından farklılaştığı görülmektedir. Çalışanların bulut bilişimi kullanım kolaylığı algısının ise bulut bilişim eğitimi alıp almama ve ortalama bulut bilişim kullanma süresi açısından anlamlı bir farklılık gösterdiği bulgusuna ulaşılmıştır. Bulut bilişim kullanım davranışı, bulut eğitimi ve bulut deneyimine göre anlamlı bir şekilde farklılaşmaktadır. İşletmelerin çalışan sayısı, kuruluş yılı, sektörü ve sermaye yapısına göre, bulut bilişime ilişkin algıladıkları fayda ve bulut bilişimi kullanma davranışının farklılaştığı bulgusuna ulaşılmıştır. Sadece çalışan sayısı açısından bulut bilişime ilişkin kullanım kolaylığı algısı istatistiksel olarak anlamlı değildir. Ayrıca işletmelerin sermaye yapısına göre bulut bilişime ilişkin davranışsal niyetinin de farklılaşmadığı bulgusuna ulaşılmıştır. Algılanan fayda değişkeninin belirleyicileri olan öznel norm ve çıktı kalitesi algılanan fayda değişkenini etkilemektedir. Algılanan kullanım kolaylığı değişkenini ise öz yeterlilik ve kaygı değişkenlerinin etkilediği görülmektedir.

With today's increasing competition, it is important for the market success of businesses that they follow technological developments in their respective industries. Technology is developing and changing very rapidly. Businesses are making serious investments to benefit from these changes, thereby requiring employees of organizations to adapt to new technologies. The effective use of a new technology in a business is closely related to the attitudes of employees who use that technology and are considered to be internal customers of that business. This study examines cloud computing, a new service model that enables businesses to efficiently and cost-effectively manage their needs for computing resources. To this end, the study analyzes employees' acceptance of the cloud computing technology using the Technology Acceptance Model 3 (TAM3) and explores whether cloud computing-related perception, behavioral intention and usage differ according to the characteristics of a business and its employees. The study was conducted for businesses that are customers of Microsoft Azure cloud provider. Field research has been carried out on June 2017-May 2018. Both the web-based survey and the traditional survey technique were used to collect data. 520 people participated in the survey. When the answers from 520 participants were examined, 109 inattentive and randomly answered questionnaires were excluded from the evaluation. All the evaluations were made on 411 questionnaires. The study consists of two parts. The first part deals with the concept, theory and applied literature. The second part involves the research methods, analysis, results and discussion. Before analyzing the research model, the study analyzes the moderating and mediating effects of some variables and then tested the structural relations of the research model. The study investigates whether perceived usefulness, perceived ease of use, behavioral intention and use behavior differ according to participants' gender, age, educational background, attendance at training before using the cloud computing technology, hands-on experience with the cloud computing technology, and the average time to use the cloud computing technology. A similar analysis was conducted based on the number of employees in businesses, the year of establishment, relevant industry, and capital structure. The analysis results showed that employees' behavioral intention toward cloud computing did not differ according to age and attendance at training in cloud computing; however, employees' perceived usefulness differed according to attendance at training in cloud computing, hands-on experience with cloud computing, and the average time to use cloud computing. Employees' perceived ease of use significantly differed according to attendance at training in cloud computing and the average time to use cloud computing. The behavior to use cloud computing significantly differed according to training in cloud computing and experience with cloud computing. Additionally, employees' perceived usefulness and use behavior concerning cloud computing also differed according to the number of employees in businesses, the year of establishment, relevant industry, and capital structure. Employees' perceived ease of use did not significantly differ according to only the number of employees. Additionally, employees' behavioral intention toward cloud computing did not differ according to the capital structure of businesses. Subjective norm and output quality, the determinants of perceived usefulness, had an effect on the variable perceived usefulness. The variable perceived ease of use had an effect on self-efficacy and anxiety.