Akrilik plaklı ve metal plaklı üst tam protezlerin klinik ve deneysel olarak karşılaştırılması

Abstract

ÖZET Ülkemizde dişhekimliğinin hızlı gelişimi ve ona paralel olarak konservatif tedavi yöntemlerinde izlenen gelişme, tam dişsiz bireylerin sayısını pek az etkilemiştir. Gündelik uygulamada yaygın olarak kullanılan protez kaide plağı yapımı için önerilen ürünler sürekli bir gelişim içindedir. Çok yaygın kullanım alanı bulan akrilin çeşitli yetersizlikleri (bakteri retansiyonu, sağlamlık..) bilinmektedir. Akrile alternatif olarak önerilen çeşitli döküm metal kaidelerle yapılan üst tam protezlerin de (besleme güçlüğü, ağırlığı, maliyeti..) birçok sorunu yazılmıştır. Tam protez hastalarının uyum yakınmaları dışında en güçlü beklentileri ısırma etkinliğinde yoğunlaşır. Boyutsal hassaslığın yüksek değer taşıdığı bu durumlarda boyutsal stabilite dişhekimi için önemli sorundur. Bu çalışmada protez kaidesi yapımında sık kullanılan üç ürün (SR-lvocap, IQ-15, Cr-Co) klink ve laborotuvar koşullarında gösterebilecekleri boyutsal değişikler açısından değerlendirildi. Üç farklı kaide maddesi için 10 hastalık üç grup oluşturuldu. I. gruba konvansiyonel yöntemle, II. gruba enjeksiyon yöntemi ile, III. gruba ise döküm metal plaklı tam protezler yapıldı. Protez kaidelerinin boyutsal değişimleri değerlendirilirken; birinci ölçümler alçı modellerde, ikinci ölçümler protezler hasta ağızma takılmadan önce protez kaidesine aktarılmış ölçüm üniteleri üzerinde yapıldı.52 Alçı modeller üzerinde ölçüm noktalan aşağıdaki şekilde belirlendi: Kret tepelerinde seçilen üç nokta ile bir üçgen oluşturuldu. Papilla incisivuma uyan üçgenin tepe noktası (A), üçgenin tabanını oluşturan sağ arka ölçüm noktası (B), sol arka ise (C), olarak tanımlandı. BC arasındaki en derin noktaya (D), aynı doğru üzerindeki sağ ve sol vestibul fomiks noktalarına (D1) ve (D2) tanımları verildi. Böylece alçı modeller üzerinde 6 ölçüm noktasına dayalı 5 ayrı ölçüm ünitesi oluşturuldu. Üç değişik zaman diliminde yapılan ölçümlerinin, alçı modele göre farkları alınarak incelendi. Yapım aşamalarında ve sonrasındaki klinik kullanım döneminde, her üç kaide maddesinin, boyutsal değişimleri arasında istatistiksel açıdan önemli fark saptanmadı. Polimerizasyon işleminin ölçüm ünitelerindeki boyutsal değişim tarzı büzülme olarak ortaya çıkmıştır. Sadece AD ölçüm ünitesinde genişleme gözlenmiştir. Metal kaidelere ait ölçüm ünitelerinde, alçı model ölçümlerine göre herhangi bir fark saptanamazken, CB ölçüm ünitesinde, diğer ölçüm ünitelerinden daha farklı olarak, görülen boyutsal değişimin nedeni olumsuz laboratuvar işlemlerine bağlanmıştır. Çalışmamızın invitro kısmında, onbeş kilogramlık kuvvet altında, standart üst çene dişsiz modellerine uygun hazırlanmış protezlerde, oluşan şekilsel değişim, gerilim ölçerlerle, hesaplanmak istenmiştir. 0.5 ±0.1 mm kalınlığındaki Cr-Co kaideli protezler, diğer akrilik kaidelere oranla daha az şekil değişimine uğramıştır. 2.0 ± 0.2 mm kalınlığındaki SR-lvocap enjeksiyon yöntemiyle yapılan protezler, aynı kalınlıktaki IQ-15 akrili kullanılarak yapılan protezlerden daha az şekil değişimi göstermiştir.

SUMMARY Major developments in dentistry, especially in conservative treatment techniques, have not effected the number of the edentulous patients. Conventional materials used for the construction of the denture bases are also in a continuos development process. Widely used acrylic resin's inadequate characteristics (bacterial retention, firmness) are all know. As an alternative to acrylic resins, there are kinds of Cr-Co denture bases used for upper complete dentures, however they also have some problems ( weight and expense ). Complete denture patients complain mostly about adjustment problems and eating properly. At this point, dimensional stability takes the importance in dimensional changes for the dentist. The present study was undertaken to compare dimensional changes of three denture base materials (SR-lvocap, IQ- 15, Cr-Co ) in clinical and laboratory conditions. Groups of 10 patients were chosen for each of the. three denture base material. Complete dentures made by the conventional pack- and- press method to first group, by the injection - pressing method to second group and by Cr- Co casting bases to the third group. In order to measure the dimensional changes on the denture bases; first measurements were made on the dental casts and the second measurements were made on the measurement units which were carried to denture base before insertion the denture to the patient 's mouth. Measurement points on the dental casts were determined as follows; we created a triangle with three points chosen on the crest. Top of the triangle corresponds to papilla incisive (A), the right posterior measurement point (B) and the left posterior measurement54 point (C) makes up the base of the triangle. The deepest point on the BC line named as D, also right and left vestibule fornix points on the same line named (D1) and (D2) as follows. By this six measurement points we made up five different measurement units. Measurements are made at three different periods and differences taken from the dental casts evaluated. There is no statistical significant difference between the dimensional changes of the three denture base materials at the laboratory period and at the clinical use period. Dimensional changes of the measurement units after polymerization seen as shrinkage. We observed enlargement only at the AD measurement unit There are no differences found at the measurement unit of the Cr-Co bases according dental casts, however the dimensional change of the CB measurement unit different then the others could be because of a laboratory error. Invitro part of study made on the complete dentures prepared on the standard edentulous models. Dimensional changes of the complete dentures under 15 kg's of force calculated by a strain gauge. Cr-Co base dentures showed less dimensional change then the acrylic base dentures. Dentures made by injection- pressing method sowed less dimensional change then the dentures made by IQ-15 acrylic with the same width.