Deneysel çinko eksikliğinin doğal öldürücü (natural killer) lenfositler üzerine etkisi

Abstract

41 ÖZET Diyetlerinde eksik çinko (Zn) ile beslenen ratlann metabolik aktiviteleri değişikliğe uğramakta, buna bağlı olarak da immünolojik reaksiyonlarda rol alan hücrelerin proliferasyonu ve aktivitelerinde önemli değişiklikler ortaya çıkmaktadır. Virüsle enfekte hücrelere ve tümör hücrelerine karşı doğal sitotoksisiteye sahip olan ve stoplazmalarmdaki azurofîlik granülleriyle karakteristik özellik gösteren NK hücrelerinin aktivitesi çinko eksikliğinde önemli ölçüde düşmektedir. Burada oluşan defektlerin nedeni multifaktöriyeldir. Bu çahşmada, in vivo olarak oluşturulan ve plazmadan atomik absorbsiyon spektrofotometre ile ölçülen çinko eksikliğinin NK hücre aktivitesindeki etkileri araştırılmıştır. Çalışmamızda 4-5 haftalık ratlar diyete alınmıştır. Kontrol grubu olarak 84mg/kg çinko içeren diyetle beslenen 10 rat ve çinko eksik grupta 1.6-2.8 ppm'den daha az çinko içeren diyetle beslenen toplam 10 rat kullanılmıştır. Yaptığımız çalışmalar sonucunda, kontrol grubu bulguları; antikandidial NK hücre sitolitik aktivitesi %22.2±3.3, plazma çinko değerleri 206±17.7ug/dl, çinko eksik diyetle beslenen deney grubunda ise antikandidial NK hücre sitolitik aktivitesi %7.2±1.8, plazma çinko değeri ise 131.7±8.8(xg/dl olarak bulunmuştur. Sonuç olarak; konak savunmasında önemli etkilere sahip olan NK hücrelerinin sitotoksik fonksiyonları çinko eksikliğine bağlı olarak önemli42 ölçüde azalmaktadır. Çinko metabolizmasındaki değişiklikler tümörlere karşı savunma mekanizması için önemli olabilir. İmmünolojik reaksiyonların normal bir şekilde devamı için organizma tarafından belirli miktarlarda çinkonun mutlaka alınması gerektiği bir daha ortaya çıkarılmıştır.

43 SUMMARY The rats in whose diets there is zinc deficiency, perform changing metabolic activities, and accordingly, there appear to be significant changes in the proliferation and activities of the cells that take place in the reactions of immunology. The activities of natural killer(NK) cells characterized by azurophilic granules in their cytoplasm and having natural cytotoxicity against tumour cells and virally infected cells reduce significantly in zinc deficiency. The causes of defects in these cell are multifactorical. In this research, the effects of zinc deficiency that was formed in vivo and measured by atomic absorption spectrophotometer from the plasma on the activities of NK cells were investigated. The rats of 4 or 5 weeks of age were taken on the diet. A total of 20 rats,10 of which were fed on a diet of 84mg/kg zinc as control group and the other 10 of which were fed on a diet of less than 1.6-2.8 ppm zinc, were used. At the end of the research, the anticandidial NK cell cytolytic activity was found 22.2±3.3%, and the values of plasma zinc levels were found as 206± 17.7ug/dl in the control group, However, the anticandidial NK cell cytolytic activity was found as 7.2+1.8%, and the value of plasma zinc levels was found as 131.7±8.8fXg/dl in the experiment group of zinc deficient diet. Finally, the cytotoxic functions of NK cells that have significant effects on host defence, reduce to a great extent depending on the zinc deficiency. The changes in zinc metabolism may be important for the mechanism of immunological defence against tumours. It was once more emphasized that some amount of zinc must be taken by the organism in order to proceed the immunological reactions in the usual way.