Pnömonisi olan çocuğun bakımı konusunda geliştirilen bakım standardının bakım kalitesine etkisi

Abstract

79 ÖZET Bu çalışma, Pnömoni tanısı ile yatan çocuk hastaların bakımı konusunda geliştirilen bakım standardının, bakım kalitesine olan etkisini incelemek amacı ile yan deneysel olarak yapılmıştır. 19 Kasım 1996-20 Mayıs 1997 tarihleri arasında, Dokuz Eylül Üniversitesi Hastanesi Pediatri Kliniği'ne Pnömoni ve Bronkopnömoni tanısı ile yatırılan 30 kontrol ve 30 olgu grubu hasta, araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Veri toplama araçları olarak, hastaların sosyo-demografik özelliklerini saptamak amacıyla 'Hasta Anket Formu` ve sonuç kriterlerine ulaşma durumları ve ulaşılan günleri saptamak amacıyla, araştırmacı tarafından geliştirilen `Sonuç Kriterlerini Değerlendirme Ölçeği` (İçerik Geçerliği 0.9603' tür) kullanılmıştır. Elde edilen veriler; ki-kare, Mann-Whitney U, Kappa, Crombach Alpha ve t testi kullanılarak değerlendirilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, kontrol ve olgu grubu hastaların sosyo-demografik özellMerinin benzer olduğu saptanmıştır. Uzman görüşleri alınarak oluşturulan Sonuç Kriterlerini Değerlendirme ÖlçeğTnde, 7 hemşirelik tanısı (Yetersiz Solunum ve Gaz Değişiminde Bozulma, Sıvı-Elektrolit Dengesizliği, Mevcut Enfeksiyon ve Komplikasyon Gelişme Riski, Vücut Sıcaklığında Yükselme, Yetersiz Hijyen, Anksiyete-Başetmede Yetersizlik ve Bilgi Eksikliği) ve bu tanıların çözümlendiğini gösteren sonuç kriterleri yer almıştır. Yetersiz Hijyen ve Bilgi Eksikliği dışındaki tanılar, hemşirenin bağımlı girişimlerini gerektirmektedir. Bu beş tanırım sonuç kriterlerine ulaşma durumu incelendiğinde, iki grup arasında anlamlı fark bulunmamıştır. Hemşirenin bağımsız olarak çözümleyebileceği tanıların (Yetersiz Hijyen ve Bilgi Eksikliği) sonuç kriterlerine ulaşılma durumları, çalışmanın en önemli bölümünü oluşturmaktadır. Sonuç kriterleri temel alınarak gerçekleştirilen oldukça sınırlı hemşirelik çalışmalarında; eğitim ile ilgili kriterler, ulaşılmak istenen hedefler olarak belirlenmiştir. Yapılan analizlerde, Yetersiz Hijyen tanısının ve Bilgi Eksikliği tanısının (`Balgamın etkin olarak nasıl çıkartılacağını bilir` kriteri dışındaki) tüm kriterlerine olgu grubu hastalar anlamlı farklılıkla ulaşmışlardır (p<0.01).80 Sonuç kriterlerine ulaşılan gün ortalamalarına bakıldığında; Anksiyete-Başetmede Yetersizlik tanısının `Çocuk/refakatçide, huzursuzluk ve ağlama nöbetleri yoktur` (P<0.05), Yetersiz Hijyen tanısının `Yatak ve çevre düzeni sağlanmıştır` (p<0.01) kriterlerine ulaşılan gün ortalamaları, olgu grubu hastalarda anlamlı olarak daha kısa bulunmuştur. Bilgi Eksikliği tanısının dört kriterine kontrol grubunda ulaşan hasta olmadığından, olgu grubu hastaların daha kısa sürede ulaştıkları ifade edilebilir. Örneklemi oluşturan hastaların hastanede kalma süreleri arasında anlamlı farklılık bulunmamıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular, standart bakım planı kullanmanın, hastaların, özellikle bağımsız hemşirelik aktiviteleri gerektiren sonuç kriterlerine, daha kolay ve daha kısa sürede ulaşmalarına yardımcı olduğu, görüşünü desteklemektedir. Anahtar kelimeler: hemşirelik standartları, bakım standardı, uygulama standardı, sonuç kriterleri, standart bakım planlan, bakım kalitesi.

81 SUMMARY This study, contributes care standard developed for hospitalized pediatric patients diagnosed as Pneumonia and aimed to investigate the effect of care standard with care quality as quasi-experimental manner. Between November 19,1996-May 20,1997, 30 pediatric patients diagnosed as Pneumonia and Bronchopneumonia after hospitalisation at Dokuz Eylül University Hospital Pediatrics Department and the other 30 as the control group to form the sampling group for the study. For data collecting a `Patient Questionnaire Form` is developed by the searcher aimed to determine the socio-demographic features for the patients, and an `Evaluation Scale of Outcome Criteria` (content validity was 0.9603) for occasions attaining outcome criteria and attained days. Data collected is evaluated by using Chi-squared, Mann-Whitney-U, Kappa, Crombach Alpha and t test. After analysis, it's determined that socio-demographics features among case and control group are similar. Evaluation scale of outcome criteria supervised by experts of the subject, consist of 7 nursing diagnosis. (1. Impaired gas exchange and Ineffective airway clearance 2. Fluid and electrolyte imbalance 3. Risk of recent enfection and complication 4. Hyperthermia 5. Inadequate hygiene 6. Ineffective child/family coping with anxiety 7. Knowledge deficit ) and outcome criteria that shows these diagnoses is solved take part. Apart from the Inadequate Hygiene and Knowledge Deficit, dependant enterprise of the nurse is needed. When attaining state of outcome criteria is searched, there isn't any significant difference in these two groups. The diagnoses (Inadequate Hygiene and Knowledge Deficit), the attained states of outcome criteria, which can be analysed by the nurse independently, takes the part of major section of the study. In the rather limited nursing researchs where outcome criteria take place as the basis, criteria about education, appears to be targets to reach. In the analysis, all criteria about the diagnoses of inadequate hygiene and knowledge deficit (except from the criteria `He knows how to get rid of the sputum`), the patients in the case group reach significant difference (p<0.01).82 On looking to the averages of attained day outcome criteria; average attained day about the diagnosis in Ineffective Child/Family Coping With Anxiety `There isn't any uneasiness and crying onset in the child/accompany` (p<0.05), the diagnosis about Inadequate Hygiene `The order of bed and environment is obtained` is found significantly shorter in the patient case group (p<0.01). As there is no patient in the control group that can reach to the four criteria of Knowledge Deficit diagnosis, it can be said that patients in the case group can reach shorter period. There isn't any significant difference between hospitalisation periods among the patients who formed the sampling group. The findings that obtained from the study support the idea that to use a standard care plan helps to reach outcome criteria which especially require independent nursing activities of the patients in an easier method and a shorter time. Key words: nursing standards, standard of care, standard of practice, outcome criteria, standard care plan, quality of care.