Oto sanayi iş kolunda çırak olarak çalışan çocuk ve genç işçilerin çalışma koşulları, iş kazaları, iş güvenlikleri ve sosyo-ekonomik durumlarının incelenmesi

Abstract

Bu araştırma, oto sanayi iş kolunda çırak olarak çalışan 200 çocuk ve genç işçinin; çalışma koşpulları, iş kazaları, iş güvenlikleri ve şoşyo-ekonomik yönden incelenmesi amacıyla Eylül 1993 yılında Ankara'da yapılmıştır. Araştırmada 200 çırağa anket formu uygulanmıştır. Anket formu beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, çırakların kişisel özelliklerini, ikinci bölümde çalışma hayatını, üçüncü bölümde, iş kazası geçirme durumları, dördüncü bölümde, sağlık durumları ve beşinci bölümde de aileleri ve onlarla olan ilişkilerinin incelendiği sorular yer almıştır. çırakların yaş ortalaması 15.3 olup % 81.5, ilkokul mezunudur, çırakların büyük çoğunluğu ne sigara ne de alkol kullanmamaktadır. incelenen çırakların ilk işe başlama yaşları ortalaması l2.89'dur. çırakların yarıdan fazlasının sanat öğrenmek için çalışma hayatına başladığı ve % 48.5'nin şu an çalıştıkları işlerinin ilk işleri olduğu diğerlerinin işe bir ve daha fazla işte çalıştıkları gözlemlenmiştir, çırakların yarıya yakının % 45.5 <91 kişi) şu an çalıştıkları işlerini sevdikleri ve ilerde de aynı işi yapmayı düşündükleri saptanmıştır, çırakların % 57'si tam olarak işiniçindedirler, Çırakların günde ortalama 10.2 saat çalıştıkları saptanmıştır, çırakların evden işe gelmek için yolda geçen ortalama süre 46 dakika olup, büyük çoğunluğu toplu taşıma araçlarını kullanmaktadırlar. Çırakların aylık ortalama ücretleri 536 bin TL'dir. Fazla mesaiye kalanlardan ancak % 36'sı fazla mesai ücreti almaktadır, çırakların % 21.5'i hem cumartesi hem de pazar günleri çalışmaktadırlar. Yine çıraklardan % 12.5'i ulusal ve dini bayramlar ile genel tatil günlerinin hepsinde çalışmaktadırlar. çıraklardan sadece % 16'sının yıllık ücretli izin kullandığı saptanmıştır, çıraklardan % 56'sının iş sözleşmesinin olduğu tesbit edilmiştir, çıraklardan % 31'i kişisel koruyucu kullanmakta, % 69'u ise kullanmamaktadırlar. înçelenen çıraklardan sadece % 2'si iş kazasını tanımlayabilmektedir. Çırakların % 48'i iş kazası geçirmiştir. Bunlardan % 25.92'sine hiç ilkyardım ve tedavi yapılmamıştır. Çıraklardan sadece % 27.5'nin ilk işe girerken sağlık muayenesinden geçtiği, % 14.5'nin de periyodik sağlık kontrolü'nün yapıldığı saptanmıştır, çıraklardan % 46'sinin da sağlık yönünden halen devam eden bir şikayetinin olduğu saptanmıştır. çıraklardan % 90.5'i aileleriyle olan ilişkilerini iyi olarak değerlendirmişlerdir. Evlerine giren aylık ortalama gelir 3-4 milyondur. Çırakların yarısının 3 ya da 4 kardeşe sahip oldukları saptanmıştır.

This report was performed för the aim of investigation of working conditions, security and the work accident of 200 child. labour and young labour who work as a pupil in the field of otomotive industry in Ankara, on september 1993. The investigation includ.es five section. in first section, pupils characters, in second section working life, in third section work accidents, in fourth section health and finally in fifth section their family and relationship betwesn they and their family have been included. The average age of those peoples is 15.3 and 81.5 % t hem have graduated prirnary school. Nearly ali of them have been smoking ör drinking neither cigarette nor alahol. The investigation showed that average age at which they first beyan to work was 12.89. When asked, above 50 % of them pointed. out that, they have began to work för learning and gaining experience. About 48.5 % of them were in their first workplace and the others were in their second and third workplace. About 50 % of them (91 person) pointed out that they liked their jab which just they have and wanted to work in the same field. for the future.it was established that, they have been wörked with the average of 10.2 hours par day. The Average time which they spend f ör coming to workplaee is 46 minutes and nearly ali of them are caming by buses ör same kid of vehicle. The Average montly income of them is 536.000 TL. ı f they have been worked f ör more hours, on l y 36 % of them are payed för extra working hours. 21.5 % of these ycung people work on saturday and synday and even 12.5 % of them work on religious feast day, national holidays and general hol idays. in addition to these j üst 16 % of them have annual rest and 56 % work with the work agreement. î n dangerous «orking conditions, while % 31 of them have been using individual protector, the others haven't been. unfertunately, on l y 2 % of them have been describing what the work accident is. Percentage of those who had on accident is 48 and those who had no firstaid after accident is 25.92. when they have been employed, at the beginning, only 27 % of them, have the health control and 14.5 % of them have the periodic health control. it was pointed out that 46 % of them are stili ili.