Postpartum erken dönemde görülen meme sorunları ve bunu etkileyen faktörlerin incelenmesi

Abstract

52 ÖZET Bu araştırma doğumdan sonra ilk iki günde ortaya çıkan meme ucu komplikasyonların saptamak ve en sık görülen komplikasyonlardan meme ucu çatlak ve ağrıyı etkileyen etmenleri incelemek amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı olarak planlanan araştırmaya, Dokuz Eylül Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniğinde Ağustos - Aralık aylan arasında doğum yapan anneler alınmıştır. Araştırmanın örneklemini 50 normal, 50 sezaryan ile canlı doğum yapan anneler oluşturmuştur. Araştırmada veri toplamak amacıyla Demografik Bilgiler - Meme Bakamı - Emme Gücü ve Ağrı Değerlendirme formu, Cilt ve Meme Gözlem formu ve Emzirme Gözlem formu olarak üç ayrı form kullanılmıştır. Formlar postpartum birinci ve ikinci gün uygulanarak veri toplanmıştır. Verilerin değerlendirmesinde ki - kare ve ortalamalar arasındaki farkın önemlilik testleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, annelerde meme ucu ağrısı birinci gün % 50, ikinci gün % 73 oranında, meme ucunda çatlak birinci gün % 15, ikinci gün % 37 oranında saptanmıştır. Annelerin eğitim durumu, doğum şekli, doğum sayısı ve cilt rengi ile meme ucunda ağrı ve çatlak arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır. Doğum öncesi dönemde meme bakımı uygulama ve emzirme öncesi meme temizliği ile meme ucu ağrısı ve çatlak arasındaki fark istatistiksel olarak anlamsız bulunmuştur. Emzirme sonrası meme uçlarına krem uygulayan annelerde daha az oranda çatlak görülmüş ve krem uygulama ile çatlak arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Meme ucu ağrısı ile krem uygulama arasında anlamlı fark saptanmamıştır. Birinci ve ikinci günlerde annelerin emzirme süreleri ve sayıları ile çatlak ve meme ucu ağrısı görülme durumu arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Birinci ve ikinci gün çatlak olan ve olmayan annelerin emzirme puanı ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Birinci gün çatlak olan ve olmayan annelerde bebeklerin emme güçleri arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamış, ikinci gün emme güçleri arasındaki fark anlamlı bulunmuştur. Birinci gün meme ucu ağrısı olan ve olmayan annelerde bebeklerin emme güçleri arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı, ikinci gün anlamsız bulunmuştur.53 Birinci gün emzirme puanı ortalaması ile meme ucu ağrısı arasındaki fark istatistiksel olarak anlamsız, ikinci gün çok anlamlı bulunmuştur. Annelerin meme ucu şekli ile meme ucunda çatlak ve ağrı arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmamıştır. Çatlak olan ve olmayan annelerde ağrı puan ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak ileri derecede anlamlı bulunmuştur. Bu çalışmada bebeklerin emme gücünün yüksek olması ve emzirme tekniğindeki yanlış uygulamaların meme ucunda çatlak ve ağrıya neden olduğu söylenebilir.