Kanser tanısı konmuş 7-11 yaş grubu çocukların kendilerini aile içinde algılama durumlarının incelenmesi

Abstract

48 ÖZET Araştırma çağımızda en ölümcül hastalıklardan biri olan kanser konusunda, özellikle önemli risk grubunu oluşturan çocukların kendilerini aile içinde algılama durumunu saptamak amacıyla tanımlayıcı olarak planlanmıştır. Araştırma 16 Eylül - 15 Aralık 1996 tarihleri arasında üç büyük hastane olan Ege ve Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanelerinin Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Kliniği ile Behçet Uz Çocuk Hastanesinde yürütülmüştür. Kanserli çocuklara ait veriler toplanırken çocukların anneleriyle görüşülmüş ve dosyalarından faydalanılmıştır. Sağlıklı çocuklara ait veriler ise orta sosyo ekonomik düzeydeki çocukların devam ettiği bir okuldan çocuğun kendisi ve sınıf öğretmem ile görüşülerek toplanmıştır. 17 kanserli, 17 sağlıklı çocuk olmak üzere toplam 34 çocuk araştırma kapsamına dahil edilmiştir. Sağlıklı çocukların yaş ve cinsiyet özellikleri, kanserli çocuğa eşit olarak alınmıştır. Tüm çocuklara aynı boyda kağıt ve boya kalemleri verilerek aile bireylerini çizmeleri istenmiştir. Resimler, Kinetik Aile Çizim Ölçeği ile değerlendirilerek kendilerini aile içinde algılama durumları belirlenmiştir. Bundan başka kanserli ve sağlıklı çocukların kendileri ve aileleri ile kanserli çocuğun hastalığına ilişkin soruların yer aldığı soru formu kullanılmıştır. Araştırma verileri sayı ve yüzdelik hesaplan, Kruskal Wallis parametrik olmayan tek yönlü varyans analizi, Mann- Whitney U testi ve korelasyon analizi kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgular değerlendirildiğinde kanserli ve sağlıklı çocukların puanları arasında anlamlı bir fark bulunmuştur. Kanserli çocukların kendilerini aile içinde olumsuz algıladıkları saptanmıştır. K.A.Ç. puan ortalamalarını etkileyebilecek bağımsız değişkenler arasında yapılan analizler sonucunda kanserli çocukların kendilerini aile içinde algılama durumu üzerinde babanın eğitim düzeyi, kardeş sayısı ve cinsiyetinin ; sağlıklı çocukların kendilerini aile içinde algılama durumunda ise çocuğun yaşının önemli olduğu saptanmıştır.