Viscum album L. bitkisi üzerinde farmakognozik araştırmalar

Abstract

- 180 - ÖZET Bu çalışmada, çeşitli yörelerden ve oniki farklı konakçı bitki Üzerinden toplanan Viscum album alt türlerine ait örnekler, botanik özellikleri, kimyasal içerikleri ve biyolojik aktiviteleri acısından mukayeseli olarak incelenmiştir. Botanik incelemeler sırasında, Viscum album L. alt türlerinin (V. album ssp. album, M.album ssp. aus- triacum ve V. album ssp.abietis) morfolojik özellikleri, belirgin ayırıcı özellikleri vurgulanarak yapılan çi zimlerle ayrıntılı olarak belirtilmeye çalışılmıştır. Bitkinin anatomik özellikleri ise, yaprak ve gövdeden alınan enine kesitler ve toz numunelerinden hazırlanan preparatların mikroskoptaki görUntUleri fotoğraf lanmak suretiyle tespit edilmiştir. Viscum album L. bitkisinin tesekkUlU ve gelişim evreleri değişik zamanlarda yapılan dikkatli çalışmalar sonucu sekil haline getirilmiştir. Kimyasal çalışmalar, oniki farklı konakçı bitkide gelişen Viscum album örnekleri Üzerinde gerçekleştirilmiştir. Etken madde gruplarının varlığı, örneklerden hazırlanan sulu, alkollü` ekstrelerde spesifik reaksiyonlarla, etanollü ekstrelerin fraksiyonlanmasıyla elde edilen ekstrelerde ise ince- 181 - tabaka kromatograf isiyle tespit edilmiştir. Çalışmalarımız sonucu; alkaloit, viskotoksin, fenilpropan, lignan, flavonoit, saponozit, kardiyoaktif heterozit, siyanogenetik heterozit, redllktür ve nonredliktör oz yanında tanen grubu etken maddelerin bulunduğu belirlenmiştir. ' Nitel ve nicel analizler sonucu elde edilen bulgular, tablolar halinde verilmiştir*. Biyolojik aktivite ile ilgili yapılan mukaye seli çalışmalarda ise konakçı bitkilerden toplanan örneklerin, sulu, petrol eterli, kloroformlu, etanollü ve n-butanollü ekstreleri kullanılmıştır. Bu çalışmala rın bir kısmı başka araştırıcılarla ortaklasa ylirtitUl- mttstür. Tarafımızdan gerçekleştirilen vazoaktif etkin lik çalışmaları sonunda elde edilen bulgulara göre, bazı örneklere ait etanollü ve petrol eterli ekstrele- rin, noradrenalinin neden olduğu vazokonstriksiyona karsı vazodilatasyon meydana getirdiği tespit edilmiş tir. Sonuçlar Tablo 22'**de görülmektedir. * Bkz. sf 162,167 ve 169'a ** Bkz. sf 173' e

- 182 SUMMARY In this study, botanical, chemical properties and biological activities of Viscum album L. samples, collected from twelve different host plants in different localities were investigated. During botanical studies, the morphological and anatomical characteristics of the subspecies of Viscum album L. (V. album ssp. album, V. album ssp. austriacum and V. album ssp.abietis) were evaluated. The formation and the evolution phases of Viscum album on host plants in different times were determined and shown in figure 28. The active substances were detected in aqueous and ethanolic plant extracts, as well as fractions obtained from ethanolic extracts by successive solvent extractions with petroleum ether, chloroform, acidic chloroform, basic chloroform, ethyl acetate and n-butanol/HaO. Each extract was tested for its active ingredients by using specific chemical reactions and TLC; alkaloids, viscotoxins, phenylpropanoids, lignans, flavonoids, cardiac glycosides, reducing and- 183 - nonreducing sugars, cyanogenetic glycosides, saponins and tannins were determined. In addition, the vasoactive effects of various extracts of Viscum album samples were studied on rat thorasic aorta, and results were shown in Table 22.