Kan değişimi uygulanan yeni doğanlarda eritrosit ve plazma selenyum düzeylerindeki değişmeler

Abstract

ÖZET Bu çalışma Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı Yenidoğart Ünite* sinde yapıldı. Neonatal hiperbilirübinerni nedeniyle kliniğimiz Yeni- doğan Ünite' sinde yatırılan ve lean değişimi uygulanan 18 yeni- doğan bebeğin kan değişimi başı, kan değişimi sonu ve kan de ğişiminden 24 saat sonraki kan örnekleri ile donör kanlarının eritrosit ve plazma selenyum düzeyleri ve yenidoğanlarm se rum bilirubin değerleri yanında bütün örneklerin hemoglobin/ hernatokrit ve retikülosit düzeyleri ölçüldü. Araştırmamızın amacına yönelik çalışmalar; sarılıklı yenidoğanın eritrosit ve plazma selenyum düzeylerinin ölçül mesi/ bulunan değerlerin kan değişim evrelerinde gösterdikle ri değişimler ve bunların serum bilirubin değerleri ile olan ilişkilerinin saptanması olarak özetlenebilir. Yenidoğanın kan değişimi başı eritrosit selenyum dü zeyi ile donör kanlarındaki eritrosit selenyum düzeyleri ara sında istatistiksel yönden anlamlı bir fark olduğu gözlendi (p< 0.001). Bu durum yenidoğandaki bilinen geçici selenyum eksikliğine bağlıdır. Buna karşın kan değişimi sonu yenidoğan eritrosit selenyum düzeyinde istatistiksel yönden anlamlı olmayan bir artış gözlendi (p>0.0 5). Kan değişiminden 24- 54 - saat sonraki yenidoğan eritrosit selenyum düzeyinin kan de ğişim öncesi eritrosit selenyum düzeyine doğru bir düşme gösterdiği izlendi. Kan değişimi başı, sonu ve 24 saat sonraki alxnan yeni doğan plazma örneklerindeki selenyum düzeyleri ile do nor plazma selenyum düzeyleri arasında istatistiksel yönden belirgin bir fark görülemedi (p> 0.05). Kan değişimi başı yeni doğanların hemoglobin/ reti- külosit ve serum bilirubin değerleri ile eritrosit selenyum düzeyleri arasında istatistiksel yönden bir ilişki saptanama dı fe£> 0.05). Yeni doğanın kan değişimi başındaki plazma selen yum düzeyleri ile serum total ve in direk bilirubin düzeyle ri arasında istatistiksel yönden az anlamlı bir ilişki olduğu bulun du(p<J>. 05). Buna karşın kan değişimi sonu ve kan değişi minden 24 saat sonraki serum total ve indirek bilirubinleri ile aynı anda alınan eritrosit ve plazma selenyum düzeyleri. arasında istatistiksel yönden anlamlı bir ilişki bulunamadı (p>0.05). Özet olarak kan değişiminin yeni doğanın eritrosit ve plazma selenyum düzeylerinde, eritrosit selenyumdaki kan de ğişimi sonu hafif artış hariç belirgin bir etki yapmadığı göz lendi. Kan değişimi sonundaki eritrosit selenyumundaki artış donör eritrosit selenyumu ile yeni doğanın eritrosit selen yumunun karışımı sonucu olabilir. Yeni doğan eritrosit selen yumundaki gerçek artış ancak fötal eritrositlerinin ayrımı- 55 - ile mümkün olabilir. Kan değişiminden 24 saat sonraki plazma selenyum düzeyindeki hafif yükselme müteakip hemolizle açık lanabilir. Bu sonuçlar yeni doğan da kan değişimi işleminin selen yum metabolizması üzerinde glutation peroksidaz enzim akti- vitesini etkileyecek bir değişikliğe yol açmadığı izlenimini vermektedir.