Türkiye`de karayolu ile demiryolu ulaşım sistemlerinin karşılaştırılması

Abstract

-97- OZET Bu çalışmada, karayolu ve demiryolu ulaşım sistemlerinin maliyetleri vurgulanmaya çalışılmıştır. Bu amaçla çalışma; genel bilgiler ve araştırma bölümlerinden meydana gelmektedir. Genel bilgiler bölümünde; karayolu ve demiryollarının tarihsel gelişimi, önemi ve bugünkü durumu, maliyetler itibariyle karşılaştırma, birim taşıma maliyetleri, altyapı-üstyapı maliyetleri ve trafik kazaları istatistikleri ve değerlendirme konuları incelenmiştir. Araştırma bölümünde de; karayolu yük ve yolcu taşıtları, demiryolu yük ve yolcu vagon sayıları ile gerçekleşen Yolcu/Km ve Ton/Km değerleri tablolar halinde düzenlenmiştir. Tabloların değerlendirilmesinde ilgili istatistiksel testler kullanılmıştır. Test sonuçları bulgular bölümünde verilmiştir. Sonuç ve öneriler bölümünde de aksaklıkların giderilmesi için öneriler ortaya konmuştur. Yapılan araştırmanın sonuçlan değerlendirildiğinde; demiryolları enerji tüketimi açısından iki yönlü avantaja sahiptir. Bu avantajlardan ilki, diğer ulaştırma sistemlerine göre daha az enerji tüketmesidir. İkincisi ise elektrik enerjisi kullanabilmesi nedeniyle petrole, dolayısıyla dışa bağımlılığının bulunmamasıdır. Ayrıca çevreye olan olumsuz etkilerinin azlığı, kaza oranının düşüklüğü, demiryolu taşımacılığım üstün kılan özelliklerdir. Demiryolu, yük taşımasında çok daha ucuzdur. Buna karşılık yolcu taşımasında ise demiryollarının modern teknolojiye göre işletilmemesi nedeniyle maliyetler yükselmektedir. Bundan dolayı toplu taşımacılıkta otobüs, demiryolu yolcu trenleri karşısında bir alternatif olmaktadır. Karayolu ile demiryolu ulaşım sistemleri karşılaştırıldığında altyapı birim maliyetleri hariç demiryolları daha üstündür. Taşımacılık açısından demiryolunun karayoluna göre avantajına rağmen, karayolu yük ve yolcu taşımacılığının yıllara göre artış göstermesinin ve teknolojik açıdan yetersiz düzeyde bir demiryolu ağı ve idaresi bulunmamasının sebebi; çeşitli dönemlerde benimsenen kalkınma planlan arasında tutarsızlık oluşundandır.

-98- ABSTRACT In this study, it is tried to emphasize the costs of highway and railway tranportation systems. For this reason, the study consists of general information and research chapters. The subjects, which are historical development, properties, importance and present situation of highways and railways, comparison of them with respect to costs, unit tranportation cost and infrastructure, superstructure costs of them, and Statistics, were examined in the general information chapter. Highway load and passenger vehicles, number of railway load and passenger cars and values of passenger/kilometer and ton/kilometer are arranged as tables relevant statistical tests were used at the evaluation of tables. The `results of tests are given in the diagnosis section. Suggestions for removing hitches are put forth in the results and suggestions section. When the results of this study are evaluated, railways have a two- sided advantage from the point of view of energy consumption. The first advantage is that it consumes less energy that the other transportation systems. The secont one is that since it can be used electrical energy, it does not depend on petroleum consequently the other countries. Also, the properties of railway transportation which are less negative effect to environment and low cocoon portion ratio, are superior to others. Railway is cheapertfian the highway at load transportation. But, the cost of railway at passenger transportation rises, since it is not operated by modern technology. So, buses are alternative vehicles topassenger trains. When highway and railway tranportation systems are compared, railway is more superior than highway (excluding infrastructure per unit. Although in terms of transportation highway has much more advantage than railway, load and passenger transportation is increasing by years and railway has insufficient management with an insufficient railway network because of inconsistent development projects in various periods.