Fumaria Densiflora (Fumariaceae) türünden hazırlanan Herba Fumariae Densiflorae drogunun kalite kontrol çalışmaları

Abstract

186 ÖZET Bu araştırmada Burdur ili Bağsaray kasabasında yabani olarak yetişen Fumaria officinalis L. bitkilerinden iki farklı tarihte toplanarak hazırlanan Herba Fumariae officinalis drogları ile, Manisa ili Kula-Uşak karayolu Yurtbaşı köyü girişinde ve İzmir ili Kemalpaşa ilçesi Ulucak köyünde yabani olarak yetişen Fumaria densiflora DC. bitkilerinden iki farklı tarihte ve iki farklı yerden toplanarak hazırlanan Herba Fumariae densiflorae droglannın anatomik incelenmelerine ilaveten anılan droglarm kalite kontrol denemeleri yapılmıştır. Bu çerçevede, 10. Alman Farmakopesi'nde anılan droglar için istenen total kül, nem ve total alkaloit miktar tayini denemeleri de yapılmıştır. Anılan farmakopede istenmiş olmamasına karşın aynı farmokepede yer alan yöntemden yararlanılarak yukarıda sözü edilen droglar için sülfat külü miktar tayinleri de yapılmıştır. Bunlara ilaveten, droglarm taşıdığı ana alkaloit olan protopine'in miktarı biri spektrofotometrik, diğeri ise optik dansitometrik esaslı iki farklı yöntem kullanılarak tayin edilmiştir. Ayrıca anılan droglar ile Manisa ili Turgutlu-Salihli ilçeleri arasında ve İzmir ili Bornova ilçesi Yakaköy girişinde yabani olarak yetişen Fumaria parviflora Lam. bitkisinden iki farklı tarihte, iki farklı yerden toplanarak hazırlanmış Herba Fumariae parviflorae ve İ7mir ili Bornova ilçesi Ege Üniversitesi Kampüsünde yabani olarak yetişen Fumaria judaica Boiss. bitkisinden iki farklı tarihte, aynı yerden toplanarak hazırlanmış Herba Fumariae judaicae droglannın teşhis ve saflık kontrolü amacıyla DAB 10'da yapılması istenen İ.T.K çalışmaları da gerçekleştiriliştir.

187 SUMMARY In this study, in addition to anatomical investigations, quality control determinations have been carried out on Herba Fumariae officinalis and Herba Fumariae densiflorae, which are prepared from the plants Fumaria officinalis L., growing wildly in Bağsaray (Burdur) and Fumaria densiflora DC, growing wildly in Kula-Uşak road Yurtbaşı village (Manisa) and Kemalpaşa town Ulucak village (Izmir), respectively. In mis contcept, determinations of total ash, humidity and total alkaloidal content of the herbs mentioned above, have been conducted according to DAB 10. Although it is not included in the monography of Herba Fumariae, an assay for sulphate ash has been studied by using the method mentioned in DAB 10. In addition to these, the contents of protopine, the most principal alkaloid of the herbs above, have been quantitatively determined by two different methods based on spectrometry and optical densitometry. Furthermore, besides the drugs mentioned above, determination and purity control assays by TLC method, have been carried out according to DAB 10, on Herba Fumariae parviflorae and Herba Fumariae judaicae, prepared from the plants Fumaria parviflora Lam., growing wildly in Turgutlu-SaliMi (Manisa) and Yakaköy surroundings in Bornova (Izmir) and Fumaria judaica Boiss. growing wildly in Aegean University Campus zone (Izmir) respectively.