İlköğretim okullarında beden eğitimi dersinin amacı ve içeriğine ilişkin sorunlar

Abstract

124 ÖZET Çocuğun büyüme ve beden gelişiminin en hızlı dönemlerine rastlayan ilköğretim, eğitim bakımından çok fazla önem taşıdığı gibi, fizyolojik gelişim devrelerini etkilemekte ve çocuğun hem bedensel gelişiminde hem de sosyal yaşantısında çok önemli süreçler olarak karşımıza çıkmaktadır. Beden Eğitimi; insanın fiziksel, ruhsal ve zihinsel niteliklerini bulunulan yaşın ve genetik kapasitesinin gerektirdiği verim gücüne ulaştırmak amacı ile rekabet olmaksızın yapılan faaliyetler bütünüdür. Bugün okullardaki Beden Eğitimi ve Spor dersi, bireyin okul öncesi eğitiminden başlayarak yaşam boyu sürecek spor yapma alışkanlığının kazandırılması, sağlık için sporun önemini kavrama, hareket becerilerini öğrenme, fiziksel uygunluğun geliştirilmesi, sporun ve toplum ahlakının özüne bağlı kalan ve sahip çıkan bireylerin topluma kazandırılmasını amaçlamaktadır. Bu çalışma, İzmir ilinde ilköğretim kurumlarında Beden Eğitimi ve Spor dersinin amaç ve içeriğine ilişkin sorunların incelenmesini amaçlamıştır. Araştırma tesadüf yöntemle belirlenen 36 devlet ve 14 özel ilköğretim okullarında görev yapan 100 Beden Eğitimi öğretmeni üzerinde uygulanmıştır. Beden Eğitimi öğretmenlerinden 36 anket sorusuyla elde edilen verilerin istatistiksel olarak frekans ve yüzdeleri alınmış ve bazı soruların anlamlılık sınaması için x (khi kare) uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular; - Araştırmaya katılan Beden Eğitimi öğretmenlerinin %40'ınm bayan, %60'ının erkek olduğu, - Özel okullarda Beden Eğitimi dersinin amacına ulaşması devlet okullarına göre yüksek bir oranda (%50) ulaştığı, - Devlet okularmın Beden Eğitimi dersi %45.8 oranında amacına kısmen ulaştığı, %37.5 oranında amacına ulaşmadığı, amacına ulaşmama nedenlerinden en önemlileri %46 ile ders saatinin yetersizliği, %23'ü de yeterli araç gerecin olmadığı,125. Beden Eğitimi öğretmenlerinin (%45) derslerde verimli olabilmeleri için haftada en fazla 20 saat derse girmesi gerektiği, Özel okullar (%96.2, 20-30 öğrenci), Devlet okullarına (%29.2, 31-40 öğrenci) göre daha düşük sayıda öğrenci ile ders yaptıkları,. Beden Eğitimi öğretmenlerinin %24'ünün teorik ders yaptığı, %55'inin de ayda bir defa teorik ders yaptığı, Beden Eğitimi derslerinin genellikle devlet okullarında %77.1 oranında okul bahçesinde yapıldığı, özel okullarda ise %57.7 oranında spor salonu ve okul bahçelerinde yapıldığı, Beden Eğitimi öğretmenlerinin %71'i Beden Eğitimi dersine ayrılan sürenin yetersizliği konusunda birleştikleri, Beden Eğitimi öğretmenlerinin %57'si Beden Eğitimi derslerinin haftada en az 2 gün 4 saat olması gerekliliği üzerinde durduğu, Beden Eğitimi derslerinde ölçme ve değerlendirme %100'lük bir oranla uygulamalı olarak yapıldığı, İlköğretim kurumları arasında genel amaçların gerçekleşme durumunda devlet okullarından özel okullara göre daha yüksek düzeyde olduğu, istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki olduğu, Beden Eğitimi öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunlar önem sırasına göre %61'i derslerin zaman yetersizliğinden işlenemediğini ve amacına ulaşmadığını, %23'ü soyunma odaları ve spor salonlarının olmadığı, %9'u idarecilerin ilgisizliği, %7'si diğer öğretmenlerin olumsuz bakışlarının olduğunu ortaya koymaktadırlar Beden Eğitimi öğretmenlerinin, beden eğitimi derslerinde daha verimli olabilmesi ve beden eğitimi derslerinin tam anlamıyla amacına ulaşabilmesi için birinci özellik olarak ders saatinin arttırılması, okullardaki spor tesislerinin çoğalması gerektiğini ortaya koymaktadırlar.

126 SUMMARY Primary education, which takes place in the most accelerated phase of a child's growth and development, is of utmost importance in terms of education. This can also affect child's physiologic developmental phares and can be seen as important events in bath chid' s physical development and in the social life. Physical education is a set of actions made without compatition for the purpose of a man's obtaining his utmost productivity by matching his physical, mental and spiritual qualifications with his present age and genetical capacity. Today Physical Education Lessons in schools aim that anindividual should have the habit of making sports beginning from his preschool education and continuing a life-time, schould understand its importance for health, should learn movement skills, develop physical fitness and grow as individuals respectful to social ethic and culture. This study aims that the problems should be identified in Izmir province and within the Primary Education institutions as to the aim and content of Physical Education Lesson. The study has been made over 100 teachers selected at random from 36 governmental and 14 private schools. The data from the teachers obtained by 36 questionnaire questions were statistically taken their frequency and percentage and (x ) for logicality was applied. The findings of the research: - The teachers took place at the research were of 40 % female at 60 % male teachers - Private schools excelled the governmental schools by 50 % in realizing the aim of Physical Education Lessons. - This lesson reached its aim by 45.8 % and did not reach the aim by 37.5 % in governmental schools; the reasons were 46 % because of the shortness of lesson hours and 23% lack of the equipment needed. - Private schools (96.2 %, 20-30 students) make these lessons with less students compared to governmental schools (29.2 %, 31-40 students)127 24% of the teachers of this lesson make theoretical studies and 55% of them to this once a month. The lessons are made in governmental schools in the school gardens by 77.1 %, and in private schools made in sports and school gardens. 71 % of the teachers agree that the time given for this lesson is not satisfactory. They emphasize that this lesson should be at least 4 hours in two days. The evaluations and measurements in the lesson are made 100 % practically. Governmental schools have greater percentage in realizing general aims than private schools and this has a meaningful correlation statistically. 61% of teachers claim that the lessons cannot be accomplished because of shortness of time, 23 % claim that the locker rooms and sports salons are not enough, 9% claim the authorities in schools are indifferent to the subject and finally 7 % claim that other teachers have negative approach for these lessons. Physical solucation teachers propose that, in order to accomplish more production lessons and fulfill its aim, primarily the lesson hours should be extanded and sports centers in schools should be increased by number.