Adölesan gebelerin kaygı düzeylerinin ve prenatal risk faktörlerinin incelenmesi

Abstract

ÖZET Bu araştırma, adölesan gebelerde prenatal risk puanını belirlemek, doğum öncesi ve sonrası durumluk-sürekli kaygı düzeyini saptamak, kaygı durumuna etki eden gebelerin tanıtıcı özellMerinin, doğurganlıkla ilgili özellilerinin ve doğumla ilgili kaygılarının, doğum öncesi durumluk-sürekli kaygı düzeyi üzerindeki etkilerini saptamak amacıyla yapılmıştır. Araştırma, 2000-2001 yılında, Sağlık Bakanlığına bağlı Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadm Hastalıkları ve Doğum Polikliniği ve doğum servislerinde yapılmıştır.Doğum yapmak üzere başvuran 93 adölesan gebe kadm araştırmanın evrenini oluşturmuştur.Gebeler olasılıksız örneklem tekniğiyle seçilmişlerdir.Araştırma, görüşme ve soru kağıdı tekniğine dayalı tanımlayıcı bir çalışma olarak yapılmıştır. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak görüşme yolu ile uygulanan, araştırmacı tarafından geliştirilmiş anket formu, prenatal risk indikatör formu ve Spielberg ve arkadaşları tarafından geliştirilmiş durumluk-sürekli kaygı ölçeği kullamlmıştır. Anket formu kapsamında gebelerin sosyo-demografik ve doğurganlıkla ilgili bilgiler ve doğum ile ilgili korkularını içeren bilgiler yeralmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde, yüzdelik, T testi, tek yönlü varyans analizi, Pearson momentler çarpımı, korelasyon analizi, Scheffe testi kullanılmıştır. Adölesan gebelerin prenatal risklerinin yüksek olduğu gözlenmiştir. Adölesan gebelerin eğitim durumu, mesleği, ekonomik durumu, evlilik süresi, eşinin evlilik sayısı, gebelik sayısı, prenatal kontrollere düzenli gitme durumu, prenatal kontrollere gitme sayısı gibi sosyo-demografik ve doğurganlıkla ilgili özellMerinin prenatal risk puan ortalamalarına anlamlı etkilerinin olduğu görülmüştür. 124Adöiesan gebelerin yaşı, en uzun yaşadıkları yer, evlenme yaşı, gebelik konusundaki istekleri, gebelikten korunma yöntemi kullanma durumu, kullandıkları korunma yöntemi, doğumla ilgili korkularının adöiesan gebelerin prenatal risk puan ortalamalarım anlamlı düzeyde etkilemediği saptanmıştır. Adöiesan gebelerin doğum öncesi kaygı puanlarının doğum sonrası kaygı puanlarından yüksek olduğu gözlenmiştir.Adölesan gebelerin prenatal risk taşıma durumu, eğitim durumu, eşinin mesleği,ilk evllik yaşı,gebeliği isteme durumu, gebelik sayısı, kullandığı korunma yöntemi, prenatal kontrollere düzenli gitme durumu, prenatal kontrollere gitme sayısı, doğumla ilgili kaygılarına ilişkin sosyo-demografik ve doğurganlıkla ilgili özelliklerin durumluk-sürekli kaygı düzeyi üzerinde anlamlı etkilerinin olduğu görülmüştür. Adöiesan gebelerin yaşı, mesleği, eşinin eğitim durumu, ekonomik durumu, en uzun yaşadıkları yer,evlilik süresi, eşinin evlilik sayısı, korunma yöntemi kullanma durumunun adöiesan gebelerde doğum öncesi ve sonrası durumluk-sürekli kaygıyı anlamlı düzeyde etkilemediği saptanmıştır. 125

ABSTRACT This study was conducted to determine the prenatal risk scores and State- Trait Anxiety levels of the adolescence pregnant before labour, and the effects of Socio-demographic and prolificacy characteristics on the State-Trait Anxiety levels before and after labour. This study was conducted at the Maternity Service and Clinic of Atatürk Eğitim Hastanesi, which are on restitution of the Ministry of Labour and Health, between February 2000 and November 2001. 93 adolescence pregnant women who applied to that service constituted the population in this study. Adolescence pregnant was chosen by random sampling technique. The research was done as a defining study by depending on the techniques of interview and questionnaire. The collection of data was realised with a questionnaire developed by the researcher, a prenatal risk indicator form and a State-Trait Anxiety scale developed by Spielberg and his friends. The questionnaire included the information about socio-demographic and prolificacy information and State-Trait Anxiety of women. In data analysis following are applied; percentage, T-test, one-way variance analysis, person's multiplication of moments, correlation analysis and scheffe test. It was observed that prenatal risks of adolescent women were high. It was included that the average of prenatal risk scores, and adolescence women's socio-demographic features and features related with fertility such as education, profession, economic status, duration of marriage, age of marriage, number of marriages of the husband, number of pregnancies, having regular prenatal check-ups, number of prenatal controls had serious effects on women's State- Trait Anxiety level. On the other hand following items are not found to be a significant effect on State-Trait Anxiety level before or after the delivery: Adolescence women's 126age, her husband's education and profession, die place where she lived die longest, willingness to have a baby, using contraceptives method or contraceptives and woman's anxiety about the delivery of the baby. It was also seen that adolescence women's anxiety scores before labour were higher than their anxiety scores after labour. Adolescence woman's being under the prenatal risk,her education, her husband's profession, condition of wanting the pregnancy, number of pregnancies, contraception method, condition of going to prenatal controls, number of these controls and her socio-demographic and fertility characteristics concerning her anxiety about labour had important influence on State-Trait Anxiety level. On the contrary, in this study it was concluded that adolescence woman's age, her husband's education, woman's profession, economic status, the place she lived the longest, duration of her marriage, number of marriages of the husband and the condition of using contraceptives did not have a significant influence on adolescence pregnant woman's anxiety level before and after labour. 127