Amputasyonlu bireylerde algılanan arkadaş desteğinin umutsuzluğa etkisinin incelenmesi

Abstract

73 ÖZET Bu araştırmanın amacı, alt ekstremite amputasyonu uygulanan bireylerin algılanan arkadaş desteği ile umutsuzluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırma, Ege Üniversitesi Eğitim Araştırma ve Uygulama Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalında 20-1-2000 ile 2-10-2000 tarihleri arasında alt ekstremite amputasyonu uygulanan 28 hasta üzerinde yapılan tanımlayıcı ve analitik bir araştırmadır. Çalışmada, Bireysel Bilgi Formu (Ek 1), Beck Umusuzluk Ölçeği (Ek 2) ve Algılanan Arkadaş Desteği Ölçeği (Ek 3) kullanılmıştır. Elde edilen veriler Ege Üniversitesi Bilgisayar Araştırma Merkezinde SPSS programı kullanılarak değerlendirilmiştir. İstatistiksel analizlerde; yüzde ve sayı dağılımları Korelasyon, Student-T testi, Tek Yönlü Varyans Analizi ve Duncan testi kullanılmıştır. Çalışmamızda elde edilen Beck Umutsuzluk Ölçeği ortalamasını beklenildiği şekilde yüksek olduğu saptanmıştır. Algılanan Arkadaş Desteği Ölçeklerinden elde edilen ortalamaların ise daha önce yapılan çalışmalardan daha yüksek olduğu bulunmuştur. Bulgular sosyo-demografik değişkenler açısından değerlendirildiğinde, yaş, cinsiyet, eğitim durumu, oturduğu yer, meslek, medeni durum, çocuk sayısı, sağlık sigortası, ekonomik durum, amputasyon yeri ve seviyesinin umutsuzluk düzeyini ve algılanan arkadaş desteğini etkilemeyen sosyo-demografik değişkenler olduğu görülmüştür (p<0,005). Amputasyon nedeni ile umutsuzluk düzeyi arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuş ve tümör nedeni ile amputasyon uygulanan bireylerin diğer nedenlerle amputasyon uygulananlara göre daha umutsuz olduğu saptanmıştır (p>0,05). Ölçekler arasındaki ilişkinin incelenmesi sonucunda, umutsuzluk düzeyi ile algılanan arkadaş desteği arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p>0,05).

74 The goal of this study Is the determination of hopelessness levels of Individuals who had lower extremity amputation surgery. Other aims of the study are; to examine the effect of social demographic factors over hopelessness levels and perceived friend support, also to examine the relations between the scales. This study is performed on 28 patients who had lower extremity amputation surgery at Ege University School of Medicine Orthopaedics and Traumatology Department between the dates 20-1-2000 and 2-10-2000. Individual Knowledge Form (ad 1), Beck Hopelessness Scale (ad 2) and Perceived Friend Support (ad 3) were used. All datas were evaluated at Ege University Computer Research Center using SPSS program. At the statistical analyses ; Percent and Number Dissociation, Correlation, Student T-test, One Way Analysis Variyans and Duncan Test were used. Average score of Beck Hopelessness Scale that obtained from the study was found high as expected. On the other hand the average of Perceived Friends Support Scale Scores were found higher than the previous ones. When findings were evaluated according to the social demographic variants/it was found that;age,sex,education level,living place,profession,material states,number of children,health insurance,economical parameters and amputation levels did not effect the hopelessness level and Perceived Friends Support Scale (p<0,005). The statistical difference between the amputation reason and the hoplessness level was found meaningfull.Also obtained that amputations because of tumor surgery were more hopeless than the other inviduals (p>0,05). At the end of the examination the relations between the scales,there was no meanlngfull results of hopelessness level and the perceived friend support scale (p>0,05).