Gebelerde ve eşlerinde aile dinamiklerinin incelenmesi

Abstract

BÖLÜM VI 6. ÖZET VE ABSTRACT 6.1. ÖZET Bu araştırma, gebeliMerinin son trimestirinde olan gebelerin ve eşlerinin aile dinamiklerini ve bunu etkileyen faktörleri saptamak amacıyla tanımlayıcı olarak planlanmıştır. Araştırma, 01 Ocak-31 Mart 2003 tarihleri arasında, T. C. Sağlık Bakanlığı İzmir Dr. Ekrem Hayri Üstündağ Kadın Hastalıkları ve Doğum Hastanesi Gebe Polikliniğinde yürütülmüştür. T. C. Sağlık Bakanlığı İzmir Dr. Ekrem Hayri Üstündağ Kadın Hastalıkları ve Doğum Hastanesi Gebe Polikliniğine kontrol için başvuran gebeler ve eşleri araştırmanın evreni(1989 gebe) olup, çalışma yapılan süre ve zaman içinde gelen, sınırlamalar dışında kalan, olasılıksız örneklem yöntemiyle seçilen ve uygulamayı kabul eden 152 gebe ve eşi (304 kişi) araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Araştırmada veriler; literatür bilgileri doğrultusunda araştırmacı tarafından geliştirilmiş `Anket Formu` ve `Aile Dinamikleri Ölçeği II` ile toplanmıştır. Araştırmada kullanılan Aile Dinamikleri Ölçeği H'nin geçerlilik ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. Gebelik sorunlarının saptanması için kullanılan `Fiziksel Gebelik Sorunları Listesi'nin` güvenirlik analizi yapılmıştır.231 Görüşme tekniği ile toplanan verilerin değerlendirilmesinde sayı ve yüzde, ortalama, standart sapmalar, iki ortalama arasındaki farkın önemlilik testi(t testi), korelasyon analizi, varyans analizi (ANOVA) ve ileri analizde `post hoc` çoklu karşılaştırma yöntemlerinden Bonferroni testi kullanılmıştır. Toplanan verilerin değerlendirilmesi ile şu sonuçlar elde edilmiştir: Araştırma kapsamına alman gebelerin %93.4'ünün ev hanımı olduğu, %62.5'inin çekirdek ailede yaşadığı, eşlerin %13.8'inin işsiz olduğu saptanmıştır. Gebelerin, %82.9'unun isteyerek gebe kaldıkları ve %5 1.3 'ünün 1. gebeliği olduğu saptanmıştır. Gebelerin %63.2'sinin sosyal ağlarında 1-4 kişiye sahip olduğu, eşlerin %1 1.2 'inin ise sosyal ağlarında kimsesi olmadığı saptanmıştır. Gebelik süresince gebelerin %92.1'nin sık idrara çıkma, %85.5'inin yorgunluk, %8 1.6' sının bel ağrısı hissettiği, eşlerin %21.1'nin ise gebelik süresince hazımsızlık- mide yanması, %35.5'inin diş yada diş eti ağrısı, %23.7'sinin solunum güçlüğü çektiği saptanmıştır. Gebeler ve eşlerinin Aile Dinamikleri Ölçeği alt bölümleri puan ortalamaları arasındaki ilişki karşılaştırıldığında, eşlerin Aile dinamikleri düzeylerinin daha pozitif olduğu saptanmıştır. Gebelerin Aile Dinamikleri Ölçeği Alt Bölümlerini; gebelerin eğitim düzeyleri, gebelerin en uzun süre yaşadıkları yerleşim yeri, gebelerin evlenme yaş grupları, eşlerin evlenme yaşı ortalaması, gebelerin isteyerek evlenme durumu, isteyerek gebe kalma, durumu, gebelik sayısı, ilk gebeliği olan kadınların gebe kalma yaşı, gebelerin kontrole gitme sayısı, gebelik haftası, gebelerin sağlığı algılama durumları, gebelerin arkadaş sayısı, gebelerin sosyal ağdaki kişi sayısı, eşlerin sosyal ağ büyüklüğünün etkilediği saptanmıştır.232 Eşlerin Aile Dinamikleri Ölçeği Alt Bölümlerini; gebelerin yaş grupları, gebelerin ve eşlerin eğitim düzeyleri, eşlerin evlenme yaşı ortalaması, gebelerin ve eşlerin evlenme yaş grupları, eşlerin sosyal ağdaki kişi sayısı, eşlerin arkadaş sayısının etkilediği bulunmuştur. Gebelerin ve eşlerin Aile Dinamikleri Ölçeği Alt Bölümlerini; gebelerin yaş ortalaması, gebelerin ve eşlerin çalışma durumu, eşlerin meslekleri, sosyal güvence durumu, ailenin gelir durumu, aile tipi, geniş ailedeki ortalama kişi sayısı, gebelerin kontrole düzenli gitme durumu, gebelerin sosyal ağ büyüklüğü, gebelerin akraba sayısı, gebelerin sırdaş sayısı, eşlerin akraba sayısı, eşlerin sırdaş sayısı, gebelerin ve eşlerin gebelik süresince yaşadıkları sorunların sayısının etkilediği saptanmıştır. Bu bilgiler ışığında; hemşire ve ebelerin aile merkezli anne izlemi ile, doğum tecrübesinin paylaşımında babayı, diğer çocukları ve ailenin diğer üyelerini her ziyarette birlikte değerlendirmesi, gerekli önerilerde bulunup, eğitim vermesi, böylece ailenin de gebelik sürecine katılımlarının sağlanması önerilir. Anahtar Kelimeler: Gebelik, Aile, Aile Dinamikleri 6.2. ABSTRACT This research was planned descriptively to determine pregnant women's who were in their trimester and their husbands' family dynamics and the factors affecting them. This research was carried out in Pregnancy Polyclinic of Izmir Dr. Ekrem Hayri Üstündağ Gynecology and Maternity Hospital affiliated to Turkish Republic Ministry of Health, between the dates of 01 January through 31 March 2003. Pregnant women and their spouses who referred to Pregnancy Polyclinic of Izmir Dr. Ekrem Hayri Üstündağ Gynecology and Maternity Hospital affiliated to Turkish Republic Ministry of Health for control, constituted the scope of the research and 152 pregnant women and their

232 Eşlerin Aile Dinamikleri Ölçeği Alt Bölümlerini; gebelerin yaş grupları, gebelerin ve eşlerin eğitim düzeyleri, eşlerin evlenme yaşı ortalaması, gebelerin ve eşlerin evlenme yaş grupları, eşlerin sosyal ağdaki kişi sayısı, eşlerin arkadaş sayısının etkilediği bulunmuştur. Gebelerin ve eşlerin Aile Dinamikleri Ölçeği Alt Bölümlerini; gebelerin yaş ortalaması, gebelerin ve eşlerin çalışma durumu, eşlerin meslekleri, sosyal güvence durumu, ailenin gelir durumu, aile tipi, geniş ailedeki ortalama kişi sayısı, gebelerin kontrole düzenli gitme durumu, gebelerin sosyal ağ büyüklüğü, gebelerin akraba sayısı, gebelerin sırdaş sayısı, eşlerin akraba sayısı, eşlerin sırdaş sayısı, gebelerin ve eşlerin gebelik süresince yaşadıkları sorunların sayısının etkilediği saptanmıştır. Bu bilgiler ışığında; hemşire ve ebelerin aile merkezli anne izlemi ile, doğum tecrübesinin paylaşımında babayı, diğer çocukları ve ailenin diğer üyelerini her ziyarette birlikte değerlendirmesi, gerekli önerilerde bulunup, eğitim vermesi, böylece ailenin de gebelik sürecine katılımlarının sağlanması önerilir. Anahtar Kelimeler: Gebelik, Aile, Aile Dinamikleri 6.2. ABSTRACT This research was planned descriptively to determine pregnant women's who were in their trimester and their husbands' family dynamics and the factors affecting them. This research was carried out in Pregnancy Polyclinic of Izmir Dr. Ekrem Hayri Üstündağ Gynecology and Maternity Hospital affiliated to Turkish Republic Ministry of Health, between the dates of 01 January through 31 March 2003. Pregnant women and their spouses who referred to Pregnancy Polyclinic of Izmir Dr. Ekrem Hayri Üstündağ Gynecology and Maternity Hospital affiliated to Turkish Republic Ministry of Health for control, constituted the scope of the research and 152 pregnant women and their233 husbands (304 persons) who showed up within the study time-frame, who were excluded from limitations, who were selected by improbability sampling method and who accepted to participate in research comprised the sampling of the research. In the research, data were collected by using a `Questionnaire Form` and `Family Dynamics Measure II` developed by researcher in accordance with data included in literature. Validity and reliability studies for `The Family Dynamics Measure II` used in the research were carried out. In order to find out pregnancy problems could be detected, a reliability analysis of the `List of Physical Pregnancy Problems` was also conducted. Data were collected by the interview technique. For evaluation of data, the following tests were used; number and percentage, average, standard deviations, statistical importance tests (t test) for the difference between two averages, correlation analysis, variance analysis (ANOVA) and at the advanced analysis a Bonferroni test from `post hoc` for multi-comparison methods. As a result of evaluation of data collected, the following results were obtained; 93.4 % of the pregnant women enrolled in the scope of research were housewives, 62.5 % were living in core family and husbands of 13.8 % were unemployed. 82.9 % of them willingly became pregnant and for 51.3 % it was primigravida. 63.2 % had 1-4 persons in their social network, whereas husbands of 1 1.2 % did not have anybody in his social network. It was found out that through out the pregnancy 92.1 % of the pregnant women frequently urinated, 85.5 % felt tiredness, 81.6 % felt bellyache and husbands of 21.1 % women experienced dyspepsia or burning in stomach, snouses of 35.5 % experienced gum or tooth ache and husbands of 23.7 % suffered from respiration difficulties.234 When the relationship between mean scores of subsections of Family Dynamics Measure of pregnant women and their spouses is compared, it was found that spouses' Family Dynamics levels were more positive. It was observed that subsections Family Dynamics Measure of pregnant women were influenced by their education levels, residence they lived for prolonged time, age groups of marriage, spouses mean age of marriage, their willingness to marry, their willingness to get pregnant, their number of pregnancies, age of getting pregnant for whom it was primigravida, number of going for control, week of pregnancy, their perception of health, number of their friends and the size of social network of their husbands. Age groups of the pregnant women, education levels of pregnant women and their spouses, their spouses' mean age of marriage, age groups of marriage of pregnant women and their spouses, number of persons spouses have in social network and number of friends their spouses have, affected their spouses' subsections of Family Dynamics Measure. It was also determined that subsections of Family Dynamics Measure of pregnant women and their spouses were influenced by mean age of pregnant women, employment status of pregnant women and their spouses, occupations of spouses, status of social security, family's income, type of family, mean number of persons within a large family, status of pregnant women to go to control regularly, size of their social network, number of their relatives, number of their close friends, number of relatives their spouses have and number of difficulties pregnant women and their spouses experienced during pregnancy. Under the light of these data it may be suggested that with the family centered mother observation, nurses and midwives can assure that the *C YÜKSEKÖ?RETPa KlIPi TASV&H MSRKEgf235 family is involved in pregnancy process by evaluating the father, other children and rest of the members of the family altogether during each visit and by giving necessary interventions and training. Key Words: Pregnancy, Family, Family Dynamics