Bası ülserlerinin tedavisinde bal pansumanının etkisinin incelenmesi

Abstract

81 ÖZET BASI ÜLSERLERİNİN TEDAVİSİNDEN BAL PANSUMANININ ETKİSİNİN İNCELENMESİ Bu çalışma, bası ülserlerinin tedavisinde bal pansumanı ve rivanol+furocin pansumanlarının etkinliklerini karşılaştırmak amacıyla yapılmış deneysel bir çalışmadır. Araştırma evrenini, 20.04 2003- 5.07.2004 tarihleri arasında Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji, Nöroloji, Nöroşirurji ve Dahiliye Kliniklerinde yatan yetişkin hastalarda gelişen II. ve Di. evredeki bası ülserleri oluşturmuştur. Olasılıksız örneklem tekniği ile seçilen 26 hastada bulunan 50 bası ülseri araştırmanın ömeklemini oluşturmuştur. Araştırma kapsamına alman 11 hastada var olan 25 bası ülseri uygulama grubunu, 15 hastada var olan 25 bası ülseri ise kontrol grubunu oluşturmuştur. Uygulama grubundaki hastalara bal pansumanı, kontrol grubundaki hastalara ise rivanol+furocin pansumanı uygulanmıştır. Hastalar bası ülserleri iyileşinceye veya taburcu, exitus ve sevk gibi nedenlerle hastaneden ayrılıncaya kadar en az 21 gün izlenmiştir. Bası ülserlerinin ilk durumu ile bal ve rivanol solüsyonu + rurocin pomad pansumanları sonucunda iyileşme durumlarım karşılaştırmak amacıyla `Hasta Tanıtım Formu`, `Bası Ülseri îzlem Formu`, `Bası Ülseri İyileşme Ölçeği (BÜİÖ)`, `Hareketlilik, Bilinç ve Hemoglobin Düzeyim Değerlendirme Formu`ndan yararlanılmıştır. Yara yüzeyi 7 günde bir her pansuman değişiminden önce bası ülseri iyileşme ölçeğine göre puanlanmış, değerlendirme sonuçları kaydedilmiştir. Verilerin istatistiksel değerlendirmesi Ki-kare, Fisher's Kesin Ki-kare ve tekrarlayan ölçümler için varyans analizleri kullanılarak yapılmışlar. Bal pansumanı uygulanan uygulama grubundaki bası ülserlerinin 21 gün sonundaki bası ülseri iyileşme toplam puan ortalamasının rivanol+furocin uygulanan82 kontrol grubundaki bası ülserlerine oranla daha düşük olduğu saptanmıştır. Bu fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (pO.001). Uygulama ve kontrol grubundaki hastaların yaş, cinsiyet, beden kitle indeksi, hareketlilik durumu ve hemoglobin düzeylerine göre bası ülserlerinin 1. ve 21. günler arasındaki iyileşme toplam puan ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p>0.05). Bu değişkenlerin bası ülserlerinin iyileşmesini etkilemediği saptanmıştır. Bu araştırmanın başka geliştirilmiş yara ürünleri kullanılarak ve daha fazla denek sayısıyla karşılaştırmalı olarak yapılması ve bası ülserlerinin tedavisinde hangisinin etkili olduğunun belirlenmesi ve bası ülserlerinin tedavisinde bal pansumanının yeni bir tedavi yöntemi olarak kullanılması önerilmiştir. Anahtar Kelimeler: Bası ülseri, bal pansumanı, rivanol+furocin pansumanı

83 SUMMARY THE EXAMINATION OF THE EFFECT OF HONEY DRESSING FOR THE TREATMENT OF PRESSURE ULCERS This is an experimental study carried out to compare the effects of honey dressing and rivanol+furocin dressing for the treatment of pressure ulcers. The scope of the research comprised of the 2nd and 3th degree of pressure ulcers developed in adult patients treated within Orthopedie-Traumatology Department, Neurology Department, Neurosurgery Department and Internal Diseases Department, between the dates of 20 April 2003- 5 July 2004. By using non-random sampling technique, 50 pressure ulcers developed in 26 patients constituted the sample of the research. Twenty five pressure ulcers developed in 11 patients constituted the experiment group, 25 pressure ulcers developed in 15 patients constituted the control group. Honey dressing was applied to the experiment group, and rivanol+furocin dressing was applied to the control group. Patients were followed until the wounds were healed completely or leaving from the hospital because of discharge, exitus, and sending at least 21 days. `Patient Introduction Form`, `Pressure Ulcer Following Form`, `Pressure Ulcer Scale for Healing`, `The Evaluation Form for the Level of Activitiy, Consciousness and Hemoglobin were used to compare the first situtation of pressure ulcer and healing status after honey and rivanol+furocin dressings. The wound area was scored according to pressure ulcer scale for healing before changing of each dressing one time a Week and results of healing were recorded. The analysis of data was done by using Chi-square, Fisher's Exact Chi-square and Repeated Measure ANOVA.84 According to the results of research, it was determined that the mean of total pressure ulcer healing score in experiment group to whom honey dressing had been applied was lower than the control group to whom rivanol+furocin dressing had been applied after the 21st day of dressing. The difference was found statistically significant (p<0.001). It was not found statistically significant the difference between the mean of total healing score of pressure ulcer in experiment and control groups among the first day and 21st day and age, gender, body mass index, level of activity and hemoglobin (p>0,05). It was determined that these variables did not effect healing of pressure ulcers. It was recommended that, new investigation could be done as a comparable by using new wound materials and with more subjects, and determining of which materials is effective for the treatment of pressure ulcers, and honey dressing could be used for the treatment of pressure ulcers as a new treatment method. Key words: Pressure ulcer, honey dressing, rivanol+furocin dressing