15-17 yaş arası judo sporcularında kısa süreli kilo kaybının bazı motorik özelliklere etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı judo sporcularının kilo düşerken kullandıkları yöntemleri ve kısa süreli kilo kaybı sonucunda motorik özelliklerinde ne tür değişiklikler meydana geldiğini belirlemektir. Araştırma Aksaray ilinden seçilen yaşları 15-17 arası olan 12 erkek, 13 kız toplam 25 judocu ile gerçekleştirilmiştir. Sporcuların kilo düşme yöntemlerini belirlemek amacıyla anket, hızlı kilo düşmenin etkilerini belirlemek amacıyla motorik testler yapılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Kurt ve Sağıroğlu tarafından (2015) geliştirilen ''Sıklet Sporcularında Hızlı Kilo Verme Davranışlarını Değerlendirme Anketi'' uygulanmıştır. Daha sonra sporculardan kilo düşme yöntemi kendilerine bırakılarak 15 gün içinde müsabaka sıkletlerine düşmeleri istenmiş ve sonrasında motorik testler yapılmıştır. Testler üç aşamada gerçekleşmiş olup birinci aşama kilo kaybı öncesi, ikinci aşama kilo kaybı sonrası ve üçüncü aşama 15 saatlik toparlanma sonrasıdır. Toplanan veriler kişisel bilgisayarda SPSS (versiyon 20) paket programına girilerek tanımlayıcı istatistik ve ortalamalar arasındaki farka ilişkin karşılaştırmalar yapılmış, grubun farklı zamanlardaki ölçümleri Paired Sample T testi ile karşılaştırılmıştır. Bütün istatistiksel yöntemler için anlamlılık düzeyi 0,05 olarak kabul edilmiştir.Sporcuların en çok tercih ettiği yöntemler sırasıyla; aç kalmak ve naylon sauna eşofman giymek, öğün atlamak, ısısı arttırılmış salonda antrenman, ısısı arttırılmış salonda antrenman yapmak, sıvı kısıtlaması ve fazla, şiddetli antrenman yapmak, saunaya girmek, yağ yakıcı kullanmak, tek tip beslenme ve müshil kullanmak olduğu görülmüştür. Sporcular kilo düşme sürecinde en çok aşırı yorgunluk, aşırı açlık ve aşırı susuzluktan, antrenmana karşı isteksizlik, fiziksel performansta azalma, ruhsal durumda değişiklik, uykusuzluk, algılama güçlüğü ve dikkat azalmasından yakınmaktadır.Sporcuların pençe kuvveti, durarak uzun atlama, sağlık topu fırlatma, sırt ve bacak kuvveti, anaerobik koşu, işitsel reaksiyon ve mekik koşusu ölçüm sonuçlarını kendi aralarında ölçüm zamanlarına göre karşılaştırdığımızda istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur. Esneklik, sürat koşusu ve görsel reaksiyon ölçümleri karşılaştırıldığında ise istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır. Sonuç olarak; bu çalışmada judocularda kısa sürede kilo kaybı yaşadığında performanslarının genel olarak olumsuz yönde etkilendiği ortaya çıkmıştır.

The aim of this study is to determine the methots used by judo athletes to decrease weight and what kind of changes occur in their motoric properties as a result of short-term weight loss.The study was conducted with a total of 25 judo players (12 boys, 13 girls) aged between 15-17 years. A questionnaire was used to determine the Methods of weight loss of athletes and motoric tests were performed to determine the effects of rapid weight loss. In the study, Anket Fast Weight Loss Behavior Evaluation Questionnaire 'developed by Kurt and Sağıroğlu (2015) was used as data collection tool. Then, the athletes were asked to drop the weight to the competition weight in 15 days and motoric tests were performed. The tests were carried out in three stages, the first stage before weight loss, the second stage after weight loss and the third stage after 15 hours recovery. The collected data were entered into the SPSS (version 20) package program on the personal computer and comparisons were made between the descriptive statistics and the means, and the measurements of the group at different times were compared with Paired Sample T test. Significance level was accepted as 0.05 for all statistical methods.The most preferred methods of athletes are; hunger and wearing nylon sauna tracksuits, skipping meals, training in the increased temperature hall, training in the increased temperature hall, fluid restriction and excess, severe training, entering the sauna, using fat burner, uniform nutrition and laxative use was observed. Athletes complain of excessive fatigue, excessive hunger and thirst, unwillingness to exercise, decrease in physical performance, changes in mental status, insomnia, difficulty in perception and decreased attentionWhen we compare the results of athletes' paw strength, long jump, standing ball, back and leg strength, anaerobic jogging, auditory reaction and shuttle running measurement results, a statistically significant difference was found. When flexibility, speed running and visual reaction measurements were compared, no statistically significant difference was found. As a result; In this study, it was found that when judo suffered weight loss in a short time, their performance was generally negatively affected.