Maternal serum alfa-fetoprotein testinin prenatal tanıda önemi ve haftalara göre median değerleri

Abstract

İntrauterin yaşama özgün birçok bilinmeyen, elde edilen yeni bilgi ve bulguların ışığında teknolojinin gelişimi ile beraber çözümlenmeye başlamıştır. Bugün prenatal dönemde fetusun gelişimi, morfolojik anomaliler, kalıtsal olan ya da olmayan birçok metabolizma ve sistem hastalıkları önceden saptanabilmektedir. Erişkinde eser miktarda bulunan ve fetusa ait bir protein olan AFP, gebelik döneminde amnion sıvısında ve fetal patolojilerin varlığında maternal serumda artar. Birtakım fizyolojik faktörler ve fetal patolojilerin varlığında bu düzey patolojik boyutlara varmaktadır, özellikle nöral tüp defektleri ve kromozomal anomalilerin erken tanısında kullanılan MSAFP testi bugün birçok gelişmiş ülkede rutin olarak kullanılan tarama amaçlı bir testtir. Testin, ülkemizde de kullanılabilirliliğini ve obstetrik bir rutin haline gelebileceğini tartışmak ve bu durumda haftalara göre kullanılması gereken median MSAFP değerlerini tepbit etmek amacı ile bu çalışma düzenlenmiştir. Toplam 205 gebelik olgusunda düzenlenen bu çalışmada; 11 olguda MSAFP değerleri 2.5 Mom üzerinde ve 20 olguda ise kritik olarak kabul edilecek miktardan düşük düzeylerde bulundu. Patolojik sonuçların alındığı toplam 31 olgunun 2' sinde NTD, 2' sinde çoğul gebelik, T'nde fetal ölüm ve diğer 1'nde ise molar gebelik tanısı konulmuştur. Her iki risk grubu dışındaki toplam 174 olgu ile haftalara göre median değerler tespit edildi. Buna göre 15., 16., 17., 18. ve 19. gebelik haftalarındaki median MSAFP değerleri sırası ile; 32, 35, 41, 44 ve 55 olarak saptanmıştır. Saptanmış bulunan değerler, haftalara göre en az 100' er adet normal doğum olgusu içeren serilere ait MSAFP değerlerinin yeniden tespiti ile tekrar değişebilecek birincil değerlerdir. 53Bu çalışma kaynak bilgilerce de sözü edildiği gibi; MSAFP testinin prenatal dönemde mortalite ve morbiditeye etkili, ucuz ve kolay uygulanabilir bir test olduğunu kanıtlamıştır. Ultrasonografi ve nükleer manyetik rezonans vs. gibi gelişmiş teknolojilerin özellikle alet ve kalifiye personel açısından henüz yaygınlaşamadığı ülkemizde, tüm gebelere uygulanabilir tarama nitelikli bir test olan MSAFP testinin ülke çapında rutin olarak kullanımı önerilmeli ve teşvik edilmelidir. 54