Propolis ve etken maddelerinin, insan T hücreli akut lenfoblastik lösemi hücre dizisi (CEM-S) `de sitotoksik ve apoptotik etkinliğinin değerlendirilmesi

Abstract

6.1. ÖZET Günümüzde, lösemi tedavisinde kullanılmakta olan kemoterapotik ajanların % 70' den fazlasını doğal kaynaklardan (bitki, hayvan, deniz ürünleri) elde edilen ilaçlar oluşturmaktadır. Lösemi temel olarak akut ve kronik olarak sınıflandırılmakta ve akut lösemilerde güncel ajanlarla 5 yıllık sağ kalım oranları, tüm çabalara rağmen, % 40 - 50 oranında seyretmektedir. Son 10 yıl içinde hedefe yönelik tedaviler uygulamaya girmiştir. Bu ilaçlar çoğunlukla klasik kemoterapi ilaçları ile beraber kullanılmaktadır. Ancak halen dünyanın büyük bir kısmında klasik kemoterapi ajanları, tedavi protokolleri içindeki yerini korumaktadır. Bu ajanların komplikasyonlarla seyretmesi (tedaviye bağlı mortalite ve morbidite, infertilite, sekonder malignite riskinde artış) yeni kanser tedavi ajanlarına yönelik arayışları beraberinde getirmiştir. Gelişen teknolojiyle paralel olarak her geçen gün çeşitliliği artan antitümöral etkili ilaçların kimyasal, fiziksel, biyolojik özelliklerinin değerlendirildiği çalışmalara literatürde yoğun olarak rastlanmaktadır. Propolis de bu biyolojik kökenli maddelerden birisidir. Propolis bal arıları tarafından kovanda üretilen doğal bir üründür. Çeşitli bitkilerin yaprak, gövde ve tomurcuklarından işçi arılar tarafından toplanıp kovanda biriktirilen propolisin antiseptik, antibakteriyal, antiinflamatuar, immünmodülatör, antioksidan, antimutajenik ve sitotoksik etkileri bilimselçalışmalarda kanıtlanmıştır. Ancak akut lenfoblastik lösemi hücre dizisi olan CEM-S ile yapılmış çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışmada; propolisin CEM-S hücre dizisinde sitotoksik ve apoptotik özellik gösterip göstermediğinin araştırılması hedeflenmiştir. Sitotoksisitenin değerlendirilmesi için Tripan mavisi yöntemi ve XTT yöntemleri kullanılmış, apoptozisin değerlendirilmesi için ise, apoptozis esnasında açığa çıkan oligonükleotidlerin saptanması esasına dayalı ELISA yöntemi ve apoptotik cisimciklerin fluoresan mikroskopta görüntülenmesini sağlayan Akridin Oranj- Etidyum Bromid boyama tekniği kullanılmıştır. Propolisin sitotoksik etkisinin saptandıktan sonra, propolisin etken maddelerinden Sinamik asit ve CAPE (Kafeik asit fenetil ester)' in sitotoksik özellikleri aynı yöntemlerle değerlendirilmiştir. Sinamik asit herhangi bir sitotoksik etki göstermez iken CAPE' nin doz ve zamana bağımlı olarak sitotoksik etki gösterdiği ve IC50 dozunun 1 uM olduğu tespit edilmiştir. Akridin Oranj-Etidyum Bromid boyama yöntemleri ile CAPE' nin aynı hücre dizisinde apoptozise neden olduğu bulunmuştur. CAPE, normal hücreler üzerinde düşük toksisiteye sahip, yeni antimetastatik ve antianjiyojenik ajan olarak değer taşıdığından bu sonuçlar akut lenfoblastik lösemi tedavisinde propolis ve özellikle CAPE' nin kullanılabilmesine yönelik yeni bir pencere açmıştır. 86

6.1. ABSTRACT More than 70 % of chemotherapeutic agents currently used for treatment of leukemia have been derived from natural sources (plants, animals, sea products). Leukemia, mainly can be classified as acute and chronic and for the acute leukemias treated with current agents, 5 years survival rates have been around 40-50 %. There have been new therapy models for specific targets in the last decade. New targeted drugs have been mostly combined with classical drugs. But, classical chemotherapy agents are still the main treatment for leukemias in the world. Complications associated with classical drugs (treatment related with mortality and morbidity, infertility, increasing the risk of secondary malignity) have brought forth new researches to develop new cancer treatment agents. There are several studies in literature investigating the chemical, physical and biological futures of new antitumoral agents with increasing number as a result of new and developing technologies. Propolis is one of the nature- based products, which is produced by honeybees in hives. It is collected by honey bees from leaves, trunk and bud of several different plants. Propolis has antiseptic, antibacterial, anti-inflammatory, immunomodulatory, antioxidant, antibiotic, antimutagenic and cytotoxic effects which are proven in scientific studies. There has been no study in CEM-S cell line with propolis and its components in the literature.The aim of this study is to investigate the cytotoxic and apoptotic effects of propolis and its components in CEM-S cell line. Trypan blue dye exclusion test and XTT methods are used to evaluate the cytotoxicity and ELISA based on detection of oligonucleotids which can be seen during apoptosis. Acridine orange / Ethidium Bromide dye technique based on detection of apoptotic bodies with Fluorescent microscope were used to evaluate apoptosis. After detection of cytotoxic effect of propolis, the cytotoxic effect of Cinnamic acid and CAPE which are the effective components of propolis, were evaluated with the same methods. While cinnamic acid didn't have any cytotoxic effect, CAPE had dose and time dependent cytotoxicity and had 1 uM IC50 in CEM-S cell line. ELISA and Acridine Orange / Ethidium Bromide dye methods revealed that CAPE induced apoptosis in the same cell line. Since CAPE is a new chemotherapeutic and antitumoral agent with very less toxic effects on normal tissues, these results opened a new horizon for use of propolis in the treatment of acute lymphoblastic leukemia. 88