Farklı aerobik antrenman programlarının 15-16 yaş grubu erkek basketbolcuların aerobik güç, anaerobik güç, vücut kompozisyonu, bazı fizyolojik parametreler, büyüme ve kortizol hormonları üzerine etkileri

Abstract

112 ÖZET Bu araştırmanın amacı, sekiz haftalık sürekli koşular ve yaygın interval antrenman metotlarıyla yapılan farklı aerobik dayanıklılık antrenmanlarının 15-16 yaş grubu erkek basketbolcuların aerobik güç, anaerobik güç, vücut kompozisyonu, istirahat nabzı, kan basınçları, büyüme ve kortizol hormonları üzerindeki etkilerini tespit etmektir. Çalışmaya toplam 36 sağlıklı öğrenci gönüllü olarak katıldılar. Denekler tesadüfi olarak iki deney ve bir kontrol grubu olmak üzere üç gruba ayrılarak, sürekli koşular (n= 12), yaygın interval (n= 12) ve kontrol (n= 12) grupları oluşturuldu. Deneklerin antropometrik ve fizyolojik parametreleri standardize edilmiş alan ve laboratuar testleri ile belirlendi. Sürekli koşular antrenman grubu sekiz hafta süresince haftada üç kez, 4.8 km mesafeyi %80 KAS max ile koştular. Yaygın interval antrenman grubu ise aynı mesafeyi, aynı şiddette, dört set 1200 m'lik mesafeler halinde koştular. Setler arasında 1:1 dinlenme uygulandı. Kontrol grubuna herhangi bir egzersiz programı uygulanmadı. İstatistiki analizler eşleştirilmiş t- test, eşleştirilmemiş t-test, varyans analizi (ANOVA) ve DUNCAN testi ile yapıldı. Tüm gruplarının aerobik güçleri anlamlı bir şekilde artış gösterdi (p< 0.01). Bu artışlar sırasıyla S.K grubunda %15.42, Y.İ grubunda %12.92, kontrol grubunda ise %5.41 olarak belirlendi. Deney gruplarının anaerobik güçleri anlamlı bir şekilde artış gösterdi (p< 0.01). Bu artışlar sırasıyla S.K grubunda %2.73, Y.İ grubunda %3.68, kontrol grubunda ise %2.03 olarak gerçekleşti. Deney gruplarının vücut yağ yüzdelerinde p< 0.01 düzeyinde istatistiksel olarak anlamlı azalmalar tespit edildi. Kontrol grubundaki azalmalar ise istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı (p> 0.05). Ayrıca tüm grupların yağsız vücut ağırlıkları da anlamlı bir şekilde arttı (p< 0.01). Deney gruplarının istirahat kalp atım sayısı ve kan basınçları p< 0.01 düzeyinde, kontrol grubunun istirahat kalp atım sayısı p< 0.05 düzeyinde anlamlı bir şekilde azaldı. Büyüme hormonunun deney gruplarında hem ilk antrenman öncesi ve sonrası değerlerinde anlamlı bir artış, hem de son antrenman öncesi ve sonrası değerlerinde anlamlı bir artış tespit edilmiştir (p< 0.01). 1. ve 24. antrenman öncesi değerler karşılaştırıldığında S.K ve kontrol gruplarında azalma, Y.İ grubunda artma tespit edilmiş,113 fakat bu değerler istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p> 0.05). Her iki antrenman sonrası değerlerde S.K ve Y.İ gruplarında istatistiksel olarak anlamlı bir artış bulunamamıştır (p> 0.05). Kortizol hormonunun S.K grubunda tespit edilen ilk antrenman öncesi ve sonrası değerlerinde istatistiksel olarak anlamsız bir artış (p> 0.05), Y.İ grubunda ise p< 0.05 düzeyinde anlamlı artış; son antrenman öncesi ve sonrası değerlerinde her iki deney grubunda p< 0.05 düzeyinde anlamlı bir artış tespit edilmiştir. 1. ve 24. antrenman öncesi değerler karşılaştırıldığında SK grubunda p< 0.05 düzeyinde, Yİ ve kontrol gruplarında p< 0.01 düzeyinde anlamlı artış tespit edilmiştir. SK ve Yİ gruplarında her iki antrenman sonrası değerlerde p< 0.01 düzeyinde anlamlı bir artış tespit edilmiştir. Hematokrit değerler ise, tüm gruplarda hem ilk, hem de son antrenmanda istatistiksel olarak bir anlam ifade etmeyen artışlar göstermiştir (p> 0.05); fakat sadece Yİ grubunun son antrenman değeri istatistiksel açıdan p< 0.01 seviyesinde bir anlamlılık göstermiştir. Sonuç olarak; 15-16 yaş grubunda aerobik dayanıklılığı geliştirilecek olan erkek basketbolculara temel dayanıklılık antrenman yöntemi olarak sürekli koşu yöntemi öncelikle önerilebilir.

114 SUMMARY The purpose of this study was to assess the effects of eight-week different aerobic training programs conducted with continuous running and extensive interval training methods on aerobic, anaerobic power, body composition, resting heart rate, blood pressures, growth and Cortisol hormones of male basketball players aged 15-16. A total of 36 healthy school boys voluntarily participated in this study. Subjects were randomly categorised into three groups as continuous running (n= 12), extensive interval running (n= 12), and control (n= 12) groups. Subjects' anthropometric and physiological parameters were measured by using standardised field and laboratory tests. Subjects within continuous running training group ran 4.8 km three times a week, for eight weeks at 80% of their HRRmax. Extensive interval group ran the same distance with the same HRRmax, but in 4 sets of 1200 m. Work-to-rest relief was 1:1 between sets. Control group was given no exercise regimen. Statistical analysis were done by using paired t- test, unpaired t-test, ANOVA and DUNCAN tests. Aerobic power of all groups was significantly increased (p< 0.01). These increases were 15.42%, 12.92%, and 5.41% in continuous running, extensive interval running, and control groups, respectively. Anaerobic power of experimental groups significantly increased (p< 0.01). These increases were 2.73%, 3.68%, and 2.03% in continuous running, extensive interval running, and control groups, respectively. Percent body fat of experimental groups was significantly decreased at p< 0.01 level, but the decrease in control group wasn't significant (p> 0.05). In addition, lean body weights of all groups were significantly increased (p< 0.01). Resting heart rate and blood pressures of experimental groups were significantly decreased at p< 0.01; resting heart rate of control group was significantly decreased at p< 0.05. There was an important increase in pre-test and post-test scores of first training and last training growth hormone level in experimental groups (p< 0.01). In growth hormone, when the first and 24th pre-training results are compared, there seemed a decrease in continuous running and control groups; an increase in extensive interval115 running group, but these values were not statistically significant (p> 0.05). After both of the training sessions, growth hormone levels did not significantly increase in continuous running group and in extensive interval running group (p> 0.05). In Cortisol hormone, in pre-test and post-test scores of the first training a statistically significant increase was not found in continuous running group (p> 0.05), but the increase in extensive running group was statistically significant (p< 0.05); there was a significant increase at p< 0.05 level in both experimental groups in pre-test and post-test scores of the 24th training session. The comparison of the results obtained from the first and the 24th training pre-test scores showed a significant increase at p< 0.05 level in continuous running group and a significant increase at p< 0.01 level in extensive interval running group and control groups. The scores taken at the end of the two training sessions showed significant increases at p< 0.01 level in continuous running group and in extensive interval running group. Although hematocrit level increased in all groups both in the first and the last training sessions, this increase was not statistically significant (p> 0.05); but, the increase in the scores of the last training session of extensive interval running group was statistically significant (p< 0.01). Consequently, continuous running method, first and foremost, may be recommended to 15-16 year-old male basketball players whose aerobic endurance will be enhanced.