Kronik hemodiyaliz hastalarında yaşam süresine etki eden faktörler

Abstract

7. ÖZET Çalışmada 1988 ile 1995 yılları arasında, hemodiyaliz merkezimizde kronik diyaliz programına en az bir ay süre ile giren ve diyaliz programında iken ölen olgular alındı. Toplam olgu sayısı 78 olup diyaliz'e ilk girmeye başladikları yaş itibari ile yaş ortalaması 49.5±12.9 idi. Olguların 51 'i erkek (% 65), 27'si ise kadındı (% 35). Olguların ortalama KBY süresi 23.7±2.7, ortalama diyaliz süreleri ise 20.8±2.4 ay olarak bulundu. Kronik glomerülonefrit olgularımızda en önemli KBY nedeni olarak bulundu. Çalışmamızda kronik diyaliz hastalarında yaşam süresi hakkında yol gösterici en önemli parametre serum albümin düzeyleri idi. Serum albümin düzeyleri ile olguların yaşam süreleri arasında anlamlı bir korelasyon (r=0.43) ve anlamlı bir istatistiksel ilişki saptandı (p<0.0002). Ayrıca serum albümin düzeyi 3.5 gr/dl'nin altında olan olguların ortalama yaşam süresi 13.6±1.6 ay iken bu değerin üstünde olanlarda 28.3±4.9 ay olarak bulundu (p<0.001). Yaşam süresini belirleyen diğer önemli bir parametre ise olguların haftalık diyaliz süresi idi. Haftada 12 saat'in üstünde diyalize giren olgularda ortalama yaşam süresi 28.1±4.9 ay iken, 4 veya 8 saatlik sürelerle girenlerde 13.6±3.1 ay olarak saptandı (p<0,008). Olgularda hipertansiyonun etkili bir biçimde kontrol altına alınmış olması, yaşam süresini uzatan diğer bir parametre olarak bulundu. Normotansif olgularda ortalama yaşam süresi 25.5±4.8 ay iken, kontrol altına alınamayanlar da 16.4±3.7 ay bulundu (p<0,05). Kronik glomerülonefrit sonucu KBY gelişen olgular'ın yaşam süreleri diğer nedenlere bağlı KBY gelişen gruplardan daha uzun bulunurken, diabetik olanlarda süre kısa idi. Kr. Glomerülonefrit sonucu KBY gelişenlerde ortalama yaşam süresi 26.8±4 ay iken; D. Mellitusda 12.2±2.8 ay, hipertansiyon grubunda 14.3±3.6, diğer nedenlere bağlı KBY gelişenlerde 20.2±4.1 ay olarak bulundu. Olguların araştırma sırasında bakılan diğer biyokimyasal 55parametreler (üre, kreatinin, trigliserid, t. kolesterol.ürik asit), yaş ve cinsle yaşam süreleri arasında anlamlı bir ilişki bulunamadı. Olgularımızın ölüm nedeni olarak ilk sırada 36 olgu ile kardiyak nedenler vardı, infeksiyonlar 10 olgu, Serebrovasküler olaylar 6 olgu, ani ölüm 7 olguda ölüm nedeni olarak bulundu. Evde ölen ya da neden tam belli olmayan 12 olgu tesbit edilirken, yedi olguda bunların dışında kalan nedenlerden kaybedilmişti. Sonuç olarak serum albümin düzeyleri kronik hemodiyaliz olgularında yaşam süresini belirleyen en önemli parametre olarak görülebilir. Bunun yanınında olgunun diabetik olması, haftada 12 saat'ten az diyalize girmesi, hipertansif olması'da yaşam süresini kısaltıcı diğer faktörlerdir. 56