Süt azı dişlerde el aletlerinin kemomekanik jel ile ya da jelsiz kullanımının çürük uzaklaştırmadaki etkisi

Abstract

BOLUM VI ÖZET Atravmatik Restoratif Tedavi, (ART), sadece el aletleri kullanarak demineralize diş dokusunu uzaklaştırması ve komşu pit ve fissürlerin flor içeren adeziv bir materyal (CİS) ile örtülenrnesi esasına dayanır. Özellikle sınıf I kavitelerde saha şartlarında elde edilen yüksek basan ve yöntemin daha az travrnatik olması gibi avantaj lanndan dolayı klinik ortamlarda da uygulanmaya başlanmıştır. ART'nin sınıf II kavitelerdeki başarısızlığı ise kullanılan restorasyon materyallerine bağlanmıştır. ART'nin pedodonti kliniklerinde kullanımının gün geçtikçe yaygınlaşmaktadır. Bunun başlıca nedenleri yöntemin, süt dişlerinin daha zayıf mine dokusunda uygulanabilme kolaylığı ve dental anksiyeteyi tetikleyici lokal anestezi ve ağrı gibi unsurları ortadan kaldırması olarak sıralanabilir. ART'nin çürük uzaklaştırma etkinliği halen tartışma konusudur. Yeterli madde kaldırılmamasından dolayı görüş kısıtlığı ve el aletierinin kullanımına bağlı olarak gelişen el bilek yorgunluğu, çürük dokunun etkin bir şekilde uzaldaştırılrnadığına dair şüphe uyandırmaktadır. Kemomekanik çürük temizleme ajanları da, günümüzde minimal invaziv yaklaşımlar arasında yer alan, çürük dokuyu seçici bir şekilde uzaklaştırarak sağlıklı dokuyu koruyan bir tedavi yöntemidir. Çürük dokuyu etkin bir şekilde uzaklaştırdıği çalışmalarla gösterilmiş olup pedodonti kliniklerinde de daha ağrısız ve konforlu bir tedavi olduğu için kabul görmüştür. 103Çalışmamızda ART'nin tek başına ve en son geliştirilen kemomekanik çürük temizleme ajanı olan Carisolv ile beraber kullanımının çürük uzaklaştırmadaki etkinliği, iki yöntemle hazırlanan süt molar dişlerin sınıf II kavitelerindeki kompozit restorasyonların başarısıyla değerlendirilmiştir. Yaşlan 6-7 arasında değişen süt molar dişlerinde arayüz çürüğü bulunan toplam 120 hasta çalışmamızda yer almıştır. İki farklı gruba iki farklı yöntemin uygulandığı çalışmamızda tedaviler rastgele belMenmiştir. ART ile 112, ART ile birlikte Carisolv' da toplam 103 restorasyon yapılmıştır. Restorasyonlar için, Adper prompt-L pop (3M ESPE, Almanya) ve Filtek Z250 (3M ESPE, Almanya) kompozit rezin kullanılmıştır. îki farklı tedavi yönteminde preparasyon ve restorasyon için gereken zaman kaydedilmiştir. Tedavi bitlikten sonra dental anksiyeteyi ölçmek için her çocuğa bir kez Venham Resim Testi uygulanmıştır. Restorasyonların klinik kontrolleri 6. ay, 1. yıl ve 2. yılda Modifiye Ryge kriterlerine göre değerlendirilmiştir. Değerlendirmeler tecrübeli iki dişhekimi tarafından tedavi grubunu bilinmeksizin yapılmıştır. İki farklı tedavi yönteminin çürük uzaklaştırma etkinliği restorasyonların 6. ay 1. yıl ve 2 yıl klinik başarılan açısından değerlendirildiğinde istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır. ART' de 6. ay, 1. yıl, 2.yıl restorasyon klinik başarılan sırasıyla %92,4, %80, %72,7 iken ART ile birlikte Carisolv kullammmda %93,9, %71,6, % 59,6 olarak bulunmuştur. Atravmatik Restoratif Tedavi' nin tek başına ve Carisolv ile beraber kullanıldığı iki yöntemin, ortalama preparasyon ve restorasyon zamanlan sırasıyla ART' de 6:32, 6:39 dakika iken ART ile beraber Carisolv' da 6:35, 7:01 olarak bulunmuştur. VRT ortalaması ART uygulaması sonrası 1,12±1,64 iken ART ile beraber Carisolv'un kullanımı sonrası 1,3 1^1,88 olarak bulunmuştur. 104tid yöntem, preparasyon, restorasyon süreleri ve dental anksiyete açışından karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır. Carisolv ile tedavi edilen gruptaki hastalara tedavi sonrası Carisolv'un tadı ve kokusu ile ilgili anket yapılmış ve kabul edilebilir olduğu bulunmuştur. 105

ABSTRACT Atraumatic Restorative Treatment (ART), is based on removing demineralized dental tissue using hand instruments only and filling the associate pit and fissures with flouride containing adhesive material. When ART was introduced in mid 1980's it was restricted with field studies in developing countries where there was lack of electricity, water, dental equipment and personnel. High success rates gained in Class I cavities and less traumatic modality led up to its application in clinical settings. The low success rate of Class II restorations through ART is thought to rise from weak physical strength of restorative materials. Delivery of local anesthesia and pain during dental treatments as the main triggers for dental anxiety are omitted in ART approach. Thin enamel in primary teeth enables an easy application of ART and its atraumatic nature provides an alternative for conventional treatment approach in pedodontics. ART, as one of the minimal intervention approach aims to remove demineralized dental tissues where limitation of visibility of cavity, hand wrist fatigue are thought to affect the caries removal efficiency. Chemomechanical caries removal is another minimal intervention approach that removes caries selectively preserving healthy dental tissues. This painless and comfortable treatment is well accepted among children in pedodontic clinics. In our study, caries removal effectiveness of ART was compared to ART in combination with Carisolv by evaluating the success rate of composite resin restorations in Class II cavities of primary molars. Our study was conducted on 120, 6-7 year old children with aproximal caries in primary molars. Parallel technique was used where treatments were randomly chosen and 112 cavities were prepared by 106ART whereas 103 by ART in combination with Carisolv. Adper Prompt-L- pop (3M ESPE, Germany) and Filtek Z250(3M ESPE, Germany) were used for restorations. Time needed to prepare the cavity and for the restoration in both treatment approaches were measured. Dental anxiety level of the children after two different caries removal techniques were evaluated by Venham Picture Test. Composite resin restorations were evaluated at the end of 6th month, 1st year and 2nd year by Modified Ryge criteria by two calibrated dentists who are blinded to treatment techniques. There was no statistically significant difference between clinical success rates of the restorations in any of the evaluation periods prepared by two treatment approaches. Clinical success rates of ART restorations after 6 months, 1 year and 2 years were %92,4, %80, %72,7 respectively whereas it was found to be %93,9, %71,6, % 59,6 for ART with Carisolv.The average preparation and restoration time for ART were 6:32, 6:39 respectively while they were 6:35, 7:01 for ART with Carisolv. The average VPT scores after ART application was found to be 1,12±1,64 whereas it was 1,31±1,88 for ART with Carisolv. There was no statistically significant difference between time needed to prepare and restore the cavity, and dental anxiety between two treatment approaches. Based on questionnaire results, scent and taste of Carisolv was found to be acceptable. 107