Epiduaral balon kompresyon modelinde dekzametazonun beyni koruyucu etkisi (Deneysel çalışma)

Abstract

VII. ÖZET Çalışmamızın amacı, akut epidural basıda nöral doku hasarını ve dekompresyondan sonra gelişen beyin ödemi ve artmış kafa içi basıncını azaltmak için 0,2-5 mg/kg dekzametazon'un beyni koruyucu etkisini deneysel olarak araştırmaktır. Bu amaçla, her iki cinsten 22 kedi kullandık. 1. grup (sham) 5 kedi, 2. grup (kontrol) 6 kedi, 3. grup (düşük doz-0,2 mg/kg dekzametazon) 6 kedi ve 4. grup (yüksek doz-5 mg/kg dekzametazon) 5 kedi. olmak üzere 4 gruba ayrıldı. 2. gruptaki bir kedi epidural kompresyon esnasında 3. gruptaki bir kedi ise 2. günde ex olduğundan çalışma dışı bırakıldılar Bütün hayvanlar 10 mg/kg xylazine ve 20 mg/kg ketamin ile intramusküler (İM) olarak uyutuldu. Deneklerin sağ frontal sinüsü açıldıktan sonra, sinüsün tavanından tur ile 3 mm çapında delik (burr hole) açılarak epidural mesafeye 8 numara kateter sokuldu. Foley kateterin balonuna 2 mi serum fizyolojik (SF) verildi ve 2 saatlik basıdan sonra SF geri alınarak (1. grubdaki epidural katetere SF verilmeden 2 saat bekletildi) epidural kateter çıkarıldı. Bekleme anında 2. gruptaki kedilere bilgisayarlı beyin tomografisi (BBT) çekildi. 1. ve 2. gruptaki kedilere epidural basıdan önce, dekompresyondan sonra ve takibeden 5 gün 1 mi SF İM olarak verildi. 3. gruptaki kedilere 0,2 mg/kg dekzametazon, 4. gruptaki kedilere ise 5 mg/kg dekzametazon epidural basıdan önce, dekompresyondan sonra ve takibeden 5 gün (2. ve 4. gün doz yarıya indirildi) İM olarak verildi. 15. gün sonunda tüm kediler aynı doz rompun ve ketalar ile uyutulduktan sonra 6 mi potasyum klorür intrakardiyak enjekte edilerek sakrifiye edildi. Beyin, total kraniektomi yapılarak dikkatli bir şekilde çıkarıldı ve % 10 formol solüsyonunun içine konularak fikse edildi. İskemik nöral zedelenmenin oranını bulmak için beynin sağ frontoparietal korteks ve hipokampusundan alınan kesitlerinin herbirinin 5 ayrı bölgesinden olmak üzere hem normal hem de iskemik nöronlar sayıldı. Sayılan toplam nöronlar içindeki iskemik nöron oranı bulunarak gruplar içi ve gruplar arasında karşılaştırma yapıldı. 41Gruplar arası ve gruplar içi değerlendirmede Mann Whitney-U testi kullanıldı. Ortalamalar ± standart sapma olarak gösterildi. p<0.05 olması istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi. Elde ettiğimiz sonuçlara göre; epidural basıda, basıya yakın frontoparietal korteksdeki nöron hasarını hipokampusdan daha fazla bulduk (p<0,01). Epidural bası yapılmayan 1. gruptaki nöron hasarı ise bası yapılan 2., 3., ve 4. gruptan daha az ve istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p<0,05). Buna göre yapılan epidural basının hacmi ve süresi nöron hasarı için yeterlidir. 0,2 mg/kg dekzametazon'un, kontrol grubuna göre, nöron hasarının fazla olduğu korteksde koruyucu etki sağlamasına (p<0,05) rağmen nöron hasarının daha az olduğu hipokampusda bu etki anlamsız bulundu (p>0,05). 5 mg/kg dekzametazon ise, kontrol grubuna göre hem korteks hem de hipokampusda koruyucu etki sağladı (p<0,05). 5 mg/kg dekzametazon verilen gruptaki toplam nöron hasarını 0,2 mg/kg dekzametazon verilen gruba göre daha az bulduk (p<0,047). Ancak her iki gruptaki toplam nöron hasarını kontrol grubundan daha az ve istatistiksel olarak anlamlı bulduk (p<0.01). 42