Akrilik ve bantlı apareylerle yapılan yavaş üst çene genişletmesinin dentoalveoler yapılar üzerine etkilerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi

Abstract

ÖZET Araştırmamız üst çenede tranversal yönde bilateral çapraz kapanışın düzeltilmesinde kullanılan, sabit 900 gram kuvvet uygulayan konvansiyonel bantlı Minne-Expander Apareyi ile bu apareye iki milimetre kalınlıkta posterior ısırma düzlemi ilavesi ile oluşturulan Akrilik Minne-Expander Apareyinin etkilerinin değerlendirilmesi amacıyla planlanmıştır. Araştırmanın materyalini posterior bölgede bilateral çapraz kapanışa sahip toplam 28 bireyden oluşan iki adet tedavi grubundan alınan aktiv tedavi başı, sonu ve pekiştirme sonu lateral sefalometrik filmler, posteroanterior filmler, el bilek filmleri, okluzal filmler ve ortodontik modeller oluşturmaktadır. Aktif uygulama başlangıcı kronolojik yaş ortalamaları AYÜÇG grubu için 11.35, BYÜÇG grubu için 12.25 yıldır. Her iki grupta da Minne-Expander zembereği her hafta sıkıştırılarak aktive edilmiştir. AYÜÇG grubu için aktiv uygulama süresi ortalama 2.26 ay, BYÜÇG grubu için ortalama 2.29 aydır. Pekiştirme amacıyla, BYÜÇG grubunda aynı apareyle, AYÜÇG grubunda ise dişlerin üzerini örten akrilik blok ile aktiv tedavi bittikten sonra üç ay daha kullandırılmıştır. Araştırma materyalini oluşturan ortodontik modeller üzerinde 7 adet ölçüm, posteroanterior filmlerde 47 adet ölçüm, lateral sefalometrik filmlerde 47 adet ölçüm yapılmış ve değerlendirilmiştir.Okluzal filmler midpalatal suturun incelenmesinde kullanılmıştır. Her iki uygulama grubunda aktif uygulama başlangıcı ve sonu, aktif uygulama sonu ve pekiştirme sonu, aktif uygulama başlangıcı ve pekiştirme sonu ortalama değerleri bakımından grup içi farkların istatistiksel önem kontrolü eşleştirilmiş t-testi ile; grupların gerek aktif uygulama başlangıcı ve sonu, aktif uygulama sonu ve pekiştirme sonu.aktif uygulama başlangıcı ve pekiştirme sonu ortalamaları arası farkın, gerekse araştırma süresince gösterdikleri ortalama değişiklikler arası farkın önem kontrolü student t-testi ile yapılmıştır. Tüm araştırma süresince araştırma bulguları değerlendirildiğinde, midpalatal suturun AYÜÇG grubunda 14 bireyin 11'inde, BÜÇG grubunda ise 14 bireyin 7612'sinde ayrıldığı ve 3 aylık pekiştirme safhası sonunda kemiksi doku ile dolduğu belirlenmiştir. Üst birinci büyük azı dişleri, üst birinci küçük azı dişleri, üst kanin dişleri, alt birinci büyük azı dişleri, alt kanın dişleri arası genişliklerde ve üst çene ark perimetresinde artışlar elde edilmiştir.Her iki uygulama grubunda da üst birinci büyük azı dişleri arası genişlik, maksiller iskeletsel genişlik ve nazal kavite genişliklerinde artış saptanırken, daha üst yapıların etkilenmediği görülmüştür. Maksiller yarımlar ve üst birinci büyük azı dişlerinde bukkal yönde devrilme saptanmıştır. Üst çene kafa kaidesine göre sagital yönde yer değiştirirken vertikal boyutlardaki etkinin gruplar arasında farklılık göstermediği belirlenmiştir. Her iki uygulama grubunda overjette artış, üst keserlerde palatinal yönde devrilme ve alt büyük azı dişlerinde ekstrüzyon meydana geldiği görülmektedir. 77

SUMMARY This research was carried out in order to evaluate dental and skeletal effects of conventional banded Minne-Expander Appliance and bonded Minne-Expander to which two milimeters posterior bite planes have been added which are used to correct bilateral tranversal discrepancies, using a continous force of 900 grams. 28 patients having maxillary bilateral cross-bites were selected and two treatment groups were constructed. Lateral, posteroanterior cephalograms, hand- wrist, occlusal radiograph and orthodontic casts which were taken at the beginning of treatment, at the end of treatment and at the end of retention period of these patients formed the material of the research.At the beginning of treatment, the average chronological ages were 11.35 years for the Bonded Slow Expansion group, and 12.25 years for the Banded Slow Expansion group. The spring of the Minne-Expander Appliance was compressed once each week. The mean treatment period was worn 2.26 months for the Bonded Minne-Expander group and 2.29 month for the Banded Minne-Expander group. At the end of active treatment, the same appliance was worn for the banded group. The appliance which has thin layer of acrylic was worn for retentive purpose for an additional 3 months.The research material consisting of 7 measurements on the orthodontic casts, 17 measurements on the posteroanterior films and 47 measurement on the lateral cephalometric films were carried out and evaluated. Oclusal films were used in order to examine the mid-palatal suture. For both treatment groups at the beginning of treatment and at the end of treatment; at the end of treatment and at the end of retention; at the beginning of treatment and at the end of retention, the average differences were evaluated with the paired t-test; in order to compare the groups student t-test was applied. When the findings were evaluated throught the research period; 1 lout of 14 patients in the bonded group,12 out of 14 patients displayed opening of the mid- palatal suture.At the end of the 3 months retention period immature bone was seen in all patients. 78It was observed that increases in the tranversal width between the upper first molars, upper first premolar, upper canines, lower canines and in the upper arch perimeter but the upper region of the cranium was not affected. Buccal tipping was found in the maxillary halves and upper first molars. In relation to the cranial base, the maxilla moved forward in both treatmant groups, meanwhile there is no significant ^changes in the vertical direction. The increase in the overjet, palatal tipping of the upper incisal, extrusion of lower first molar were observed in both groups. 79