Psoriasis tedavisinde metotreksatin topikal uygulaması ve deri geçişinin farmakokinetik incelenmesi

Abstract

ÖZET Psoriasis (sedef), tedavisi zor ve hastaya psikolojik etkileri de olan bir hastalıktır. Hastalığın şiddetine bağlı olarak tedavisinde, farklı ilaçlarla farklı dozlar uygulanmaktadır. Metotreksat da antineoplastik etkisiyle uzun yıllardır psoriasis tedavisinde kullanılmaktadır. Fakat dahilen kullanımı sırasında hastalarda birçok yan etkiye neden olmaktadır. Metotreksat molekül olarak suda az çözünür ve yüksek molekül ağırlığından dolayı deriden geçişi sorun olan bir maddedir. Daha önce çalışılan topikal uygulamalarında deri geçişini artıracak yöntemler denenmiştir (iyontoforez gibi). Fakat topikal olarak tek basma kullanılan herhangi bir farmasötik formu bulunmamaktadır. Psoriasis hastalarının çoğu topikal tedaviyi tercih etmektedir. Bu nedenle molekülün topikal uygulamaya uygun hale getirilebilmesi için çalışmalarımızda formülasyonlar geliştirilmiştir. Mikroemülsiyonlar hazırlama tekniği olarak kolay üretilebilen, dayanıklı ve suda zor çözünen maddeler için ideal taşıyıcı sistemlerdir. Biyoyararlanımı düşük ilaçların emilimlerini arttırmaktadırlar. Topikal biyoyararlanım çalışmalarında mikroemülsiyonlann; emülsiyon, losyon, süspansiyon ve çözelti uygulamalarına göre daha etkili olduğu görülmüştür. Formülasyonlarına giren çifte bağlı yağ asitlerinin deriden geçirgenliği arttırdığı bilinmektedir. Yeterli doz metotreksatı taşıyabilecek mikroemülsiyon formülasyonları hazırlanmıştır. Bu formülasyonları topikal uygulamaya uygun hale getirmek için polimerler yardımıyla akışkanlık azaltılmıştır. Mikroemülsiyonların jel haline getirilmesinde, yüksek stabiliteye, geçimliliğe sahip ve düşük toksisiteleri nedeniyle kozmetik ve farmasötik ürünlerde kullanılan karbopolden yararlanılmışta*.Hem mikroemülsiyonların hem de bunların jel formlarının naylon membrandan geçiş profilleri incelenmiştir. İn vivo deri geçiş çalışmalarına uygun oldukları düşünülmektedir. Dermatolojik tedavide temel amaç en az zarar verebilecek tedaviyle optimal etkiyi sağlamaktır. Mikroemülsiyonların topikal kullanımı elverişli bir uygulama sağlamaktadır ve dana az yan etkiye neden olma, karaciğer ilk geçiş etkisine uğramama konusunda avantajlı olmaktadır.

ABSTRACT Psoriasis is a disease that can be cured difficult and caused psychological effects to patients. In its medical treatment in accordance with the intensity of the disease, different drugs and different doses are applied. Methotrexate is used in psoriasis treatment with its antineoplastic activity for ages. But during its oral usage it causes many contraindications in patients. Methotrexate is a low soluble molecule in water and due to its high molecule weight, it has problems while penetrating to skin. In its prior topical applications some methods were tried to increase the penetration to skin (exp. by iontophoretic administration). On the other hand there isn't any pharmaceutical form that cm be used topically alone. The majority of psoriasis patients prefer topical treatment, hence the formulations were developed in our studies to make the molecule suitable for topical applications. Microemulsions are stabil and ideal carrier systems that can be produced easily as preparing technics for low soluble substances in water. They increase the absoxbsition of drugs that have low bioavailability. In the topical bioavailability studies it was seen that microemulsions were more effective in comparision with the applications of emulsions, lotions, suspensions and solutions. It's well known that the double bounded oil acids in formulations increase skin permeations. Microemulsion formulations were prepared that can be loaded by adequate methotrexate doses. To make the formulations suitable for topical applications, fluidity was decreased with the help of polymers. In order to change the form of microemulsions into pharmaceutical get form, carbopol substance which has usage in cosmetic and pharmacetic products with its high stability, compatibility and low toxicity, was used. 92The delivery profiles of both microemulsions and their gel forms through the nylon membrans were examined. It is supposed that they are convenient for the skin flux studies in vivo. The basic target in dermatologic treatments is getting optimum effect by the minimum therapy could have damaged. Topical usage of microemulsions provides convenience application and it has advantages with respect to cause less contraindications and no liver first pass effect. 93