Spinal kord injürisinde Metil Prednizolon ve Dekstrometorfan`ın lipid peroksidasyonu üzerine etkileri (Deneysel çalışma)

Abstract

ÖZET Giriş Ve Amaç: Spinal kord injürisi (SKİ) sonrasında gelişen bazı biyokimyasal olaylar sonucunda primer lezyon daha da kötüleşebilmekte ve fonksiyonel düzelme oldukça sınırlı kalmakta veya olmamaktadır. Bu durumu açıklamak için yapılan çalışmalar sonucunda primer injüriye ilaveten sekonder injüri kavramı ortaya çıkmıştır. Primer SKİ'ni tedavi edebilmek henüz imkansız gibi görüldüğünden, korumayla ilgili önlemler daha da önem kazanmaktadır. Ancak sekonder injüri mekanizmalarıyla ilgili teorik bilgiler içinde, değişik basamaklarda injürinin daha da ağırlaşmasının engellenmesine yönelik tedaviler uygulanmaktadır. Bu güne kadar tedavi amacıyla birçok farmakolojik ajan kullanılmıştır. Lipid peroksidasyonu SKİ'deki sekonder injüri mekanizmaları içinde yer alır. Bu çalışmada, ratlarda deneysel SKİ'de metiiprednizolon (MP) ile N- metii D-aspartat (NMDA) reseptör antagonist! olan morfin analoğu madde dextrometorfan (DM)'ın lipid peroksidasyonunda birlikte kullanım ile tek başlarına kullanımdaki etkileri araştırılmıştır Gereç Ve Yöntem: Çalışmada 85 adet albino wistar rat kullanıldı. Denekler 6 gruba ayrıldı. Gruplar, kontrol grubu (G1), sham grubu (G2), injüri grubu (G3), injüriden sonra MP uygulanan grup (G4), injüriden sonra DM uygulanan grup (G5) ve injüriden sonra MP ve DM'ın birlikte kullanıldığı grup (G6) olarak oluşturuldu. Kontrol grubunda 10, diğer gruplarda 15 rat kullanıldı. Anestezide 50 mg/kg. ketamin hidroklorür ve 5 mg/kg. xylazine hidrokiorid intramüsküier yolia uygulandı. İnjüri için spinal korda transvers olarak kavrayacak şekilde anevrizma klibi yerleştirildi. Tedavi gruplarında 30 mg/kg MP ve 30 mg/kg DM intraperitoneal yolla uygulandı. Daha sonra raflar 5'erli gruplar halinde 3 alt gruba ayrılarak 10., 30, ve 120. dakikalarda sakrifiye edilip, lezyon bölgesindeki spinal kord dokusunda MDA düzeyleri incelendi. Gruplar arası ve gruplar içi değerlendirmede Mann Whitney - U testi kullanıldı.Buiquiar: Laminektomi ve injurs yapılan grubun MDÂ değerleri, tedavi uygulanan gruplarla karşılaştırıldığında; 10. dakikadaki MDA değerleri hem MP uygulanan grupta hem de DM uygulanan grupta istatistiksel olarak anlamlı düzeyde azalmıştı. MP ve DM uygulanan gruptaki MDA değerleri laminektomi ve injüri yapılan gruba oranla azalmıştı fakat istatistiksel olarak anlamlı değildi. 30. dakikada yine hem MP uygulanan grupta hem de DM uygulanan grupta MDA değerleri laminektomi ve injüri yapılan gruba oranla anlamlı derecede azalmıştı. MP ve DM uygulanan grubun MDA değerlerindeki azalma ise istatistiksel olarak anlamlı değildi. 120. dakika sonuçlarında; MP uygulanan grubun MDA değerleri laminektomi ve injüri grubuna oranla anlamlı düzeyde azalmışken, DM uygulanan gruptaki MDA değerleri laminektomi ve injüri grubuna oranla istatistiksel alarak anlamsız düzeyde artmış, MP ve DM uygulanan grubun MDA değerleri ise laminektomi ve injüri grubuna oranla azalmıştı fakat bu azalma istatistiksel olarak anlamsızdı. Sonuç: MP uygulanan grupların tamamında lipid peroksidasyonu anlamlı şekilde baskıianmıştır. DM 10. ve 30. dakikalarda lipid peroksidasyonunu anlamlı şekilde azaltmış olmasına rağmen, 120. dakika sonuçlarına göre etkisiz bulunmuştur. MP ve DM birlikte kullanıldıklarında ise faydalı olmalarına rağmen, tek başlarına kullanımdaki lipid peroksidasyonunu baskılayıcı etkilerine herhangi bir üstünlükleri saptanmamıştır. 49