Peucedanum chryseum (Boiss. & Heldr.) chamberlain bitkisi üzerinde farmakognozik araştırmalar

Abstract

103 ÖZET Peucedanum chryseum (Boiss. & Heldr.) Chamberlain, ülkemizde endemik olarak yetişen çok yıllık bir bitkidir. Bu çalışmada Muğla-Kale arasından toplanan bitkinin toprak üstü kısımlarında Farmakognozik araştırmalar yapılmıştır. Bitkinin sulu ve alkollü ekstrelerinde yapılan klasik renk reaksiyonlarıyla redüktör oz, nişasta, kumarin, flavonoit ve saponin varlığı gösterilmiştir. Bitkideki kumarinlerin teşhisi için çeşitli solvanlarla yapılan ince tabaka kromatografısinde bitkide umbelliferon, bergapten, ksantotoksin bulunmuştur. Metanolle ekstre edilen bitkideki kumarinlerin teşhisi ve miktar tayini yüksek performanslı sıvı kromatografısi ile yapılmıştır. Çalışmalarda ters faz kolon (RP-18), asetonitrir.su (35:65) solvan sistemi, UV detektör (250 nm) kullanılarak umbelliferon, ksantotoksin ve bergapten'in ayırımı yapılarak miktarları % 0.44, % 0.63 ve % 0.24 olarak hesaplanmıştır. Bitkinin metanolle hazırlanan ekstresinde spektrofotometrik yöntemle ksantotoksin üzerinden total kumarinlerin miktar tayini yapılmıştır ve bitkideki miktar % 6.92 olarak hesaplanmıştır.104 Yapılan antimikrobiyal çalışmada bitkinin % 5 lik alkollü ekstresinin Gram (+) bakterilere, Gram (-) bakterilerden ve mantarlardan daha etkili olduğu saptanmıştır.

105 SUMMARY Peucedanum chryseum (Boiss. & Heldr.) Chamberlain is an endemic, perennial herb in Turkey. In this study, pharmacognosy researches were carried on the aerial parts of the plant collected from Muğla-Kale along road side. The aqueous and ethanolic extracts were used for color reactions and glucides, coumarins, flavonoids and saponins were identified. In the identification of coumarins by means of TLC, using different solvent systems, umbelliferon, xanthotoxin and bergapten were detected. The qualitative and quantitative analyses of the coumarins in the methanolic extract of the plant were carried on by HPLC. In this study column RP-18, acetonitril: water (35:65) as solvent system and UV detector (250 nm) were used and the amount of umbelliferon 0.44 %, xanthotoxin 0.63 % and bergapten 0.24 % were established. The amount of total coumarins in the methanolic extract of the plant was 6.91 % by using spectrophotometry method calculated as xanthotoxin. In the antimicrobial studies, the 5 % alcoholic extract of the plant showed more efficiency against Gram (+) microorganisms than Gram (-) microorganisms and fungi.