Kronik karaciğer hastalıkları ve tümör belirleyicileri

Abstract

7. ÖZET Bu çalışma kronik aktif hepatit ve siroz gibi malign olmayan karaciğer hastalıklarında tümör belirleyicilerinin serum düzeylerini saptamak amacıyla planlandı. 40 kronik aktif hepatitli hasta ( ortalama yaş 37±1 1 yıl ), 50 sirozlu hasta ( ortalama yaş 49±13 yıl ) ve kontrol grubu olarak 30 sağlıklı olgu ( ortalama yaş 33±16 yıl ) çalışmaya alındı. Kronik aktif hepatit tanısı klinik, laboratuvar ve histopatolojik bulgularla konuldu. Karaciğer sirozu tanısı karaciğer ince iğne biyopsisi veya biyopsi yapılamayan olgularda klinik ve laboratuvar bulgularıyla konuldu. Serum tümör belirleyici düzeyleri Cheiluminesce yöntemi ile çalışıldı. Serum CEA seviyeleri sirotik hastalarda kontrol olgularına göre daha yüksek bulundu (p<0.01). AFP seviyeleri sirozlu hastalarda kronik aktif hepatitli hastalar ve kontrol olgularına göre anlamlı derecede yüksek bulundu (p<0.01). CA 19-9 düzeyleri sirotik olgularda kronik aktif hepatitli ve kontrol olgularına göre anlamlı olarak yüksek bulundu (p<0.01). Serum CA 15-3 seviyeleri sirotik hastalarda kronik aktif hepatit ve kontrol olgularına göre anlamlı olarak yüksek bulundu (p<0.01). CA 125 düzeyleri sirotik olgularda kronik aktif hepatitli ve kontrol olgularına göre anlamlı olarak yüksek bulundu (p<0.01). PSA seviyeleri ile gruplar arasında anlamlı bir ilişki saptanmadı (p>0.05). Kronik aktif hepatitli ve karaciğer sirozlu hastalarda etyoloji ile serum tümör belirleyicilerinin konsantrasyonu normalden yüksek olan olguların dağılımı arasında anlamlı bir ilişki saptanmadı (p>0.05). Sirotik hastalarda Child evrelemesiyle tümör belirleyicilerinin seviyeleri arasındaki ilişki incelendiğinde CA 19-9 seviyeleri Child C'de (p<0.05), CA 125 seviyeleri Child B ve C'de anlamlı olarak yüksek bulundu (p<0.01). Asitli sirotik olgularda CA 125 seviyeleri asitsiz sirotik olgulardan anlamlı olarak yüksek bulundu (p<0.01). Kronik aktif hepatitli olgularda AFP ile üre arasında negatif (p<0.05), CA 19-9 ile total bilirubin (p<0.05) ve CA 125 ile ALT (p<0.05), üre (p<0.05), kreatinin (p<0.05) arasında pozitif anlamlı bir ilişki saptandı. CA 125 ile albûmin arasında ise negatif bir ilişki bulundu (p<0.01). Sirozlu olgularda AFP 62ile üre arasında negatif (p<0.05), CA 19-9 ile total bilirubin (p<0.05) ve CA 125 ile ALT (p<0.05), üre (p<0.05), kreatinin (p<0.01) arasında pozitif anlamlı bir ilişki bulundu. CA125 ile albümin arasında ise negatif bir ilişki bulundu (p<0.05). Sonuç olarak; çalışmamızda seviyeleri ölçülen tümör belirleyicilerinden PSA dışındakilerin (CEA, AFP, CA 19-9, CA 16-3, CA 125) serum seviyelerinin kronik aktif hepatit ve siroz gibi selim karaciğer hastalıklarında yükselebildikleri gözlendi. Tümör belirleyicilerinin seviyelerindeki yükseklik değerlendirilirken malign olmayan hastalıklarda da yükselebildikleri dikkate alınmalıdır. 63