Karbon tetraklorür ile siroz oluşturulmuş sıçanlarda tiroid hormonları (triiyodotironin ve tiroksin), protein, bakır ve çinko düzeylerindeki değişmeler

Abstract

1. ÖZET Siroz karaciğerde çeşitli nedenlerle fibröz doku artışı ve rejenerasyon nodüllerinin görülmesi ile karakterize bir hastalıktır. Henüz yeterli bir tıbbi tedavisi olmayan bu hastalığın karaciğer işlevlerinde oluşturduğu değişikliklerin bilinmesi tedaviye yön verilebilmesi açısından önemlidir. Bu çalışmada sıçanlarda deneysel olarak oluşturulmuş karaciğer sirozunun tiroid hormonları, serum proteinleri ve bazı eser elemenler üzerindeki etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma için 19 sıçandan oluşan bir deney grubu ve 17 sıçandan oluşan bir kontrol grubu oluşturuldu. Deney grubundaki sıçanlara siroz oluşturmak için karbon tetraklorür, zeytin yağı içinde 3/4 (v/v) oranında karıştırılarak 6 hafta süre ile deri altma uygulandı. Kontrol grubuna ise sadece zeytin yağı verildi. Bu süre sonunda deney ve kontrol grubundaki hayvanlar kesildi. Serum protein elektroforezi, tiroid hormon düzeyleri, çinko ve bakır düzeyleri ile bazı biyokimyasal parametreleri tayin edildi. Kontrol grubu ile karşılaştırıldığında deney grubunun serum protein elektroforez bulgularında oldukça belirgin değişiklikler olduğu görüldü. Serum albumin (p<0.0005) ve otı-globulin (p<0.0005) düzeylerinde düşme ve Wı (p<0.0005), P (p<0.0005) ve y (p<0.005) globulin düzeylerinde yükselme görüldü. Tiroid hormon analizleri sonuçları ise T3 ve T^ün belirgin olarak düştüğü gözlendi (p<0.0005). İki grup karşılaştırıldığında T3/T4 oranlarının da deney grubunda düşük olduğu görüldü (p<0.005). Serum bakır düzeylerinde deney grubunda anlamlı artış bulundu (p<0.0005). Serum çinko düzeylerindeki düşme istatistiksel olarak anlamlı değildi (p>0.05). Serum total protein düzeylerindeki azalma istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı (p>0.05). AST, ALT, ALP (p<0.0005) ve CK (p<0.005) düzeylerinde anlamlı artışlar bulunurken, LDH düzeyinde belirgin bir değişiklik görülmedi (p>0.05). Kalsiyum düzeyleri anlamlı şekilde düşük bulunurken (p<0.025), fosfor düzeylerinde görülen yükselme istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı (p>0.05). Hemoglobin değerlerinde ise belirgin şekilde azalma bulundu (p<0.0005). Sonuç olarak sirozda tiroid hormonları, proteinler, bazı eser elementler ve biyokimyasal parametreler büyük ölçüde değişmektedir. Anahtar kelimeler: CCU'e bağlı siroz, tiroid hormonları, serum protein elektroforezi, çinko düzeyi, bakır düzeyi.

2. ABSTRACT Cirrhosis is a disease characterised with increased fibrosis and presence of regeneration nodules in liver. To date, there is no cure for this disease and therefore understanding of its nature and degenerative effects in the liver is of importance. In the present study, we have aimed at the effects of experimentally- induced cirrhosis on the thyroid hormones, serum proteins and some trace elements in the rat. Two groups of rats were constituted for this study; an experimental (n=19) and a control group (n=17). CCU was dissolved in olive oil (3/4 v/v) and subcutaneously administered to the rats for six weeks in order to induce cirrhosis. Controls received olive oil alone. At the end, both experimental and control animals were sacrificed. Serum protein electrophoresis, thyroid hormone, zinc and copper levels and some biochemical parameters were determined. Significant changes were found when protein electrophoresis results were compared between the two groups. Serum albumin and oti-globuline concentrations were decreased (p<0.0005) whereas a2-globuline (p<0.0005), P-globuline (p<0.0005) and y-globuline (p<0.005) levels were increased. When thyroid hormones were examined, it was observed that T3 and T4 levels were significantly reduced (p<0.0005). The ratio of T3/T4 was also decreased (p<0.005) when the two groups were compared. Serum Cu levels were significantly increased in the experimentally-induced cirrhosis group (p<0.05). Decreases in serum zinc concentrations were not statistically significant (p>0.05). Decreases in serum protein concentrations were not found to be significant (p>0.05). Serum levels of AST, ALT, ALP (p<0.0005) and CK (p<0.005) were significantly increased. There was no significant change in the levels of LDH (p>0.05). Serum Ca levels were lowered (p<0.025), but increases in P concentrations were not found to be significant (p>0.05). Hemoglobin values were significantly reduced (p<0.0005). It is concluded from the present study that thyroid hormones, proteins, some trace elements and biochemical parameters are markedly changed in cirrhosis. Key words: CCU-induced liver cirrhosis, thyroid hormone levels, serum protein electrophoresis, serum zinc levels, serum copper levels.