Effüzyonlu otitis media vakalarında burun ve paranazal sinüslerde enflamatuvar değişikliklerin radyolojik ve ultrastrüktürel düzeyde araştırılması

Abstract

VII. ÖZET Effüzyonlu otitis media (EOM) çocukluk çağında en sık işitme kaybı nedeni olan, orta kulakta negatif basınç ve sıvı birikimi ile karakterize bir hastalıktır. Etyopatogenezi halen tanı anlaşılamayan bu hastalığın gelişiminde enfeksiyonun önemli faktörlerden biri olduğu gün geçtikçe geçerlilik kazanmaktadır. Bu çalışma EOM'lı hastaların burun ve paranazal sinüslerinde enflamatuvar değişikliklerin varlığını araştırmak için planlandı. Bu amaçla 288 EOM'lı hasta ve 40 normal çocuğun Water's grafıleri çekilerek sinüslerdeki anormallikler karşılaştırıldı. Ayrıca 15 EOM'lı ve 10 normal çocuğun orta konkalanndan alınan biyopsiler elektron mikroskop ile incelendi. EOM'lı hastalarımızda % 77.1 oranında radyolojik olarak sinüzitin varlığı demonstre edilmiştir. Kontrol grubunda bu oran % 20 olup hasta grubu ile karşılaştırıldığında aralarındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. EOM'lı vakaların orta konka lateralinden alınan doku örneklerinin elektron mikroskobik olarak incelenmesi ile yüzey epitelinde ileri derecede dejenerasyon, silyalı ve mikrovilluslu hücre sayısında azalma, hücreler arası mesafede genişleme ve silyalı hücrelerin sekretuvar fonksiyon kazandıkları saptandı. Bu bulguların enfeksiyona bağlı olarak meydana gelen mukozal harabiyetin bir göstergesi olduğu sonucuna varıldı. EOM'lı hastaların burun ve paranazal sinüslerinde demonstre edilen enflamatuvar değişiklikler, etiyoloj isinde rol aldığına inandığımız enfeksiyon-enflamasyon ve klirens yetmezliği teorilerini desteklemekle kalmayıp, EOM'da bu değişikliklerin orta kulağa kısıtlı kalmadığım, adenoid dokusu, burun mukozası ve sinüslerde de yaygın olduğunu ortaya koymaktadır. 31

Vin. SUMMARY Otitis media with effusion (OME) is characterized by the fluid accumulation in the middle ear and is a frequent cause of the hearing loss in the pediatric population. Although the etiopathogenesis of this disease is not clear, infection is accepted as one of the important factors in the development of this disease. This study was undertaken prospectively on 288 children with OME and 40 healthy children to investigate if the inflammatory changes in the nasal and paranasal sinus mucosa of the patients with OME is more severe than the control group. In addition, biopsy specimens of the nasal mucosa from the middle turbinate of 15 children with OME were examined by electron microscopy, and the results were compared with those from 10 healthy children. Radiographic evidence for sinusitis was demonstrated in 77. 1 % of children with OME and in 20 % of children in the control group. When the results were compared the difference was found to be statistically significant. Electron microscopic examinations of biopsy specimens from children with OME showed extensive alterations compared to healthy subjects. These changes include the presence of degenerative changes in the epithelium, the reduction in the number of ciliated cells, widening of intercellular space, and the presence of secretory granules in the cytoplasms of ciliated cells and microvilli-equipped cells. These findings indicate that inflammatory process continues in the nose as well as in the paranasal sinuses. The inflammatory changes demonstrated in the nasal and paranasal sinus mucosa in patients with OME not only supports the infection-inflammation and inadequacy of clearance system teories, but also implies that inflammation is not limited to middle ear but spreads to entire upper respiratory tract mucosa. 32