Erken evre meme kanserli kadınlarda ameliyat tercihleri ve tercihleri etkileyen değişkenler

Abstract

Erken evre meme kanseri hastalarının tedavi kararlarına katılım düzeylerinisaptamak, hastalara ilişkin özelliklerin tedavi kararlarındaki rollerini ne ölçüdeetkilediğine bakmak ve tedavilerine ilişkin bilgi gereksinimlerini değerlendirmekamaçlanmıştır. Hastaların ameliyat öncesi ruhsal durumları, sosyal destek algıları vekarar verme süreçleri arasındaki ilişkiyi değerlendirmek de amaçlanmıştır. 48 erkenevre meme kanseri hastasına Algılanan Sosyal Destek, HAD ve Kararda Çelişkiölçekleri uygulanmıştır. Çelişki Ölçeği'nin Türkçe formunun güvenilir ve geçerli olduğusaptanmıştır.Ameliyatının seçiminde kendisine kararının sorulmadığını belirtenler %56oranındadır ve memenin tamamen mi, yoksa kısmen mi alınacağını bilmemektedirler.Hastalar karar verme sorumluluğunu hekimle işbirliği içinde paylaşmayı tercihetmektedirler.Ameliyat seçenekleri konusunda bilgi verilen hastaların, bilgilendirilmemişhastalara göre kararlarında yaşadıkları çelişkileri daha azdır. Eğitim düzeyi yüksekolan hastalar, eğitim düzeyi düşük olanlara göre tedavilerin yararları, riskleri ve yanetkileri konusunda daha net görüşe sahiptir. Ayrıca sosyal destek algıları güçlü olanhastaların, tedavi kararlarındaki çelişki düzeyleri, sosyal destek algısı güçlüolmayanlara göre daha düşüktür.Anahtar sözcükler: erken evre meme kanseri, karar verme, kararda çelişki, sosyaldestek

It is aimed to examine the level of participation, determine how the features ofpatients affect their roles and assess their needs of information in treatment decisionmaking among patients with early stage breast cancer. Multidimensional Scale ofPerceived Support, HADS and Decisional Conflict Scale were utilized for 48 patients.The Turkish version of Decisional Conflict Scale was found to be reliable and valid.More than half of the patients reported that they were not informed nor offeredany surgical choice. The patients that were offered choices, preferred to share theirdecision with their surgeon.The informed patients reported less decisional conflict than uninformedpatients. Patients with higher level of education were clearer about benefits, risks andside effects of treatment than patients with lower level of education. Also the patientswith higher social support had lower levels of decisional conflict than the patients withlower social support.Key words: early stage breast cancer, decision making, decisional conflict, socialsupport