Gaita örneklerindeki protozoon kistlerinin trichrome boyası kullanılarak değerlendirilmesi

Abstract

-86- ÖZET Bağırsak parazitleri tüm dünyada ve ülkemizde yaygın olarak görülmektedir. Bağırsak parazitlerinin bir kısmını oluşturan protozoonlar insanda önemli infeksiyonlara neden olabilmektedir. Doğru tanı ve tedavi amacı ile protozoonların patojen olan türlerinin patojen olmayanlardan ayırt edilmesi önem taşımaktadır. Bağırsak protozoonlarının morfolojik olarak tanısının konması patojen olan ve olmayan türlerin ayırt edilmesinde bugün halen geçerli olan bir yöntemdir. Bu amaçla kullanılan serum fizyolojik ve iyot solüsyonları kullanılarak yapılan inceleme genellikle yetersiz kalmakta ve protozoon kistleri sıklıkla birbirinden ayırt edilememektedir. Kalıcı boyama yöntemleri ise hazırlanan gaita preparatının daha sonra incelenebilmesine olanak sağlaması ve protozoonların morfolojik yapılarını iyi bir şekilde ortaya koyması nedeniyle tercih edilir. Biz de bu amaçla yola çıkarak bu yöntemler arasında en çok tercih edilen trichrome boyama yöntemini laboratuvarımıza gönderilen gaita örneklerindeki protozoon kistlerinin değerlendirilmesinde kullandık. Bu çalışmada Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Klinik Mikrobiyoloji Laboratuvarı'na 26 Mart - 22 Haziran 2001 tarihleri arasında inceleme için yollanılan 2141 adet gaita örneği trichrome boyası ile incelenmiştir. İncelenen 2141 gaita örneğinden 165'inde toplam 181 adet (%7.70) parazit organizma varlığı saptanmıştır. Yedi örnekte helmint saptanmıştır. Gaita örneklerinde toplam 174 adet protozoon bulunmuş ve trichrome boyası ile değerlendirilmiştir. Bu boyama sonuçlarına göre protozoonların 50 tanesi (% 28.73) Blastocystis hominis, 39 tanesi (% 22.41) Giardia lamblia, 35 tanesi (% 20.11) Entamoeba coli, 12 tanesi (% 6.89) Iodamoeba bütschlii, dokuz tanesi (% 5.17) Entamoeba histolytica, altı tanesi (% 3.44) Endolimax nana, iki tanesi (% 1.14) de Chilomastix mesnili olarak tanımlanmıştır. Toplam olarak 174 protozoon içeren örneğin-87- trichrome boyama işlemi sonucunda 153 tanesi tür düzeyinde tanımlanmış ve 21 tanesi (%12.06) ise (13 kist yapısı ile sekiz trofozoit yapısı) değerlendirilememiştir. Çalışmamız sonucunda, genel olarak trichrome boyama yöntemi bağırsak protozoonlannın değerlendirilmesinde % 87.93 oranında başarılı bulunmuştur. Sonuç olarak patojen olan ve olmayan protozoonlann tür düzeyinde tanısında direkt incelemenin yanında trichrome boyama yönteminin kullanılmasının tanıyı daha güvenilir kıldığı görülmektedir. Anahtar kelimeler: Protozoon, gaita, trichrome boyama yöntemi.

-89- SUMMARY Intestinal parasites are commonly found throughout the world and in our country. Intestinal protozoa, forming a part of intestinal parasites, are important cause of infections in humans. It is important to distinguish pathogenic protozoa from nonpathogenic ones for the correct diagnosis and treatment. The morphological diagnosis of intestinal protozoa is a widely accepted method today. The microscopic examination using serum physiologic and iodine solutions for this reason, is usually not sufficient and could not discriminate protpzooal cysts effectively. Permanent staining method is prefered since it can visualize the morphological details of protozoal cysts and it allows the stool specimens to be reevaluated later. For this reason, we used the widely accepted trichrome staining technique for the identification of protozoal cysts found in the fecal specimens sended to the clinical microbiology laboratory. In this study, 2141 fecal specimens, sended to the clinical microbiology laboratory of Gazi University Hospital, were examined with trichrome staining method. We determined 181 parasitic organisms in the 165 (7.70%) of these 2141 specimens. Helminthic organisms were detected in seven of these samples. 1 74 specimens, containing protozoa, were evaluated with trichrome staining method. The characterization of protozoa after staining with trichrome was found as the following: 50 specimens (28.73%) were identified as Blastocysts hominis, 39 (22.41%) as Giardia lamblia, 35 (20.11%) as Entamoeba coli, 12 (6.89%) as Iodomoeba butschlii, 9 (5.17%) as Entamoeba hystolitica, 6 (3.44%) as Endolimax nana, two (1.14%) as Chilomastix mesnili, and 21 specimens (12.06%) remained undetermined. In our study, trichrome staining was found successful as 87.93% in the identifying of intestinal protozoa. In conclusion, it was seen that trichrome staining method could make the-90- diagnosis reliable when used in addition to the direct examination of the stool specimens in the diagnosis of intestinal pathogenic and nonpathogenic protozoa to the species level. Key words: Protozoa, stool, trichrome staining method.