Glomerülonefritlerde FAS, BCL-2, p53 moleküllerinin değerlendirilmesi, klinik ve laboratuvar bulgularla korelasyonu

Abstract

ÖZET GLOMERULONEFRITLERDE FAS, BCL-2, p53 MOLEKÜLLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ, KLİNİK VE LABORATUVAR BULGULARLA KORELASYONU Apoptozis glomerülonefritlerde (GN'lerde) düzenleyici bir mekanizma olarak önemli bir rol oynar. Apoptozis, çeşitli moleküllerin ekspresyonu ile kontrol edilir. Fas antijeni, Bcl-2 proteini ve p53 onkoproteini apoptozisin çeşitli basamaklarında yer alan moleküllerdir. Çalışmamızda farklı tip GN'lerde bu üç molekülün glomerüllerdeki dağılımım immünohistokimyasal olarak saptamayı ve bu üç molekül ekspresyonunun birbirleri ile ve klinik ve laboratuvar bulgular ile korele olup olmadığını belirlemeyi amaçladık. Beş normal olgu böbrek biyopsisinde ve 55 çeşitli tiplerdeki GN olgularının böbrek biyopsilerinde Fas antijeni, Bcl-2 ve p53 proteini ekspresyonlanm inceledik. Bu 55 GN olgusunun 10'u membranöz GN, 10'u membranoproliferatif GN, 10'u diffüz-proliferatif GN, 10'u mezangioproliferatif GN, 5 'i lupus nefriti, 5'i fokal segmental glomerüloskleroz ve 5 'i de kresentik GN tanısı almışlardı. Tüm GN tiplerinde de Fas, Bcl-2 ve p53 pozitif (+) glomerüler hücrelerin sayısı normal böbrek dokusundakinden daha yüksekti. Fas(+) hücrelerin sayısı proliferatif GN'lerde, non-proliferatif olgulara göre istatistiksel olarak artmış bulundu. Ancak Bcl-2 ve p53 (+) hücrelerin, proliferatif GN'lerdeki artışı non-proliferatif GN'lerdekinden farklı değildi. Fas, Bcl-2 ve p53 değerlerini birbirleriyle karşılaştırdığımızda, aralarında belirgin bir korelasyon saptanmadı. Bu moleküllerin ekspresyonu ile klinik ve laboratuar bulguları arasındaki ilişki p53 ve BUN değerleri arasındaki ilişki haricinde belirgin değildi. Bu sonuçlar bize; apoptozisin kompleks moleküler bir olay olduğunu, düzenlenmesine çok sayıda gen ekspresyonunun karıştığım göstermiştir. Ayrıca apoptozisin GN'lerin progresyonu veya rezolüsyonundan hangisine daha çok katkıda bulunduğunun anlaşılması ve klinik-patolpjik korelasyon için kullandığımız yöntemin daha ileri araştırmalarla desteklenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. GN'lerin tüm tiplerinde glomerüler yumağında Fas, Bcl-2 ve p53 varlığı yeni tedavi yaklaşımlarının gelişimine katkıda bulunabilir. Anahtar sözcükler: Apoptozis, Bcl-2, Fas, glomerülonefrit, p53 VI

ABSTRACT EVALUATION OF FAS, BCL-2, p53 MOLECULES IN GLOMERULONEPHRITIS AND CORRELATION WITH CLINICAL AND LABORATORY FINDINGS Apoptosis plays a crucial role in glomerulonephritis (GN) as a regulatory mechanism. Apoptosis is controlled by expression of various molecules. Fas antigen, BcI-2 and p53 oncoproteins are detected in several steps of apoptosis. The aim of this study was to determine the distribution of Fas antigen, Bcl-2 and p53 proteins in different types of GN by using immunohistochemical method and to evaluate the correlation between the expression of these three molecules and the clinical and laboratuary findings of the patients. We examined the expression of Fas antigen, Bcl-2 and p53 protein in five normal human kidney specimens and 55 kidney biopsies from patients with several types of GN, including 10 membraneous GN, 10 membranoproliferative GN, 10 diffuse proliferative GN, 10 mesangioproliferative GN, five lupus nephritis, five focal segmental glomerulosclerosis, five cresentic GN. In all types of GN, the number of intraglomerular positive cells for Fas, Bcl-2 and p53 was higher than in normal kidney tissues. The number of Fas positive intraglomerular cells has statistically increased in proliferative GN when compared with non-proliferative cases. However the rising of Bcl-2 and p53 positive cells in proliferative GN was indifferent from non-proliferative cases. When we compared Fas, Bcl-2 and p53 with themselves, no significant correlation between the expressions of these molecules and clinical and laboratuary findings was found, except the relation between p53 and BUN levels. These results showed that apoptosis is a complex molecular process and is regulated by several gene expressions. We recommend that these results should be supported with further investigation to understand whether apoptosis contributes to progression or resolution of GN and to correlate the clinical and pathologic findings. The existence of Fas, Bcl-2 and p53 in glomerular tuft in all types of GN may contribute the development new therapeutic strategies. Key words: Apoptosis, Bcl-2, Fas, glomerulonephritis, p53 vn