Ürolojik açık cerrahi girişimlerde post-operatif analjezi amacıyla epidural hasta kontrollü analjezi yöntemiyle morfin, tramadol ve bupivacainin analjezik etkinliklerinin değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Çalışmamızda ürolojik açık cerrahi olgularının postoperatif ağrı tedavisinde `Hasta Kontrollü Analjezi` tekniğinde `bolus+infüzyon` olarak morfin, tramadol, bupivakain kombinasyonlarının etkilerini karşılaştırmalı olarak değerlendirmeyi planladık. Araştırmamız fakülte etik kurul onayı ile açık cerrahi girişim uygulanan ASA I-II grubu 65 erişkin hasta üzerinde gerçekleştirildi. Rastgele 13 'er kişilik 5 gruba ayrılan hastaların postoperatif ağrı tedavisinde I.grupta morfin, Il.grupta tramadol, Ill.grupta bupivakain, IV.grupta bupivakain+tramadol, V.grupta bupivakain+morfin kombinasyonları hazırlanan protokole göre Hasta Kontrollü Analjezi yöntemi ile epidural olarak uygulandı. Tüm gruplarda; kalp atım hızlan, sistolik ve diastolik kan basınçtan, solunum sayıları, periferik oksijen satürasyonu, parsiyel arteriyel oksijen ve karbondioksit basıncı değerleri, ağrı, analjezi, sedasyon skorları ve motor blok varlığı postoperatif 0., 15., 30. dakikalar, 1., 2., 4., 8., 12., 24. saatlerde değerlendirildi. İstatistiksel analizde `Statistical Package for Social Sciences(SPSS) for Windows 9.0` programı kullanıldı, p<0.05 değerleri anlamlı farkın göstergesi idi. Demografik olarak karşılaştırılabilir bulunan grupların kalp atım hızlan arasında anlamlı bir fark yoktu(p>0.05). sistolik ve diyastolik kan basınçları bupivakain grubunda anlamlı derecede düşük idi(p<0.05). VAS, VRS değerleri çalışma boyunca tramadol+bupivakain grubunda en düşük seyretti(p<0.05). Tüm gruplarda postoperatif ilk 2 saatte minimal sedasyon kaydedildi(p>0.05). Sonuç olarak ürolojik açık cerrahi olgularının postoperatif ağrı tedavilerinde bupivakain, morfin veya tramadol ile `sürekli infüzyon+bolus` şeklinde `Hasta Kontrollü Epidural Analjezi` uygulamasında minimal sedasyon ile etkin analjezi sağlanabileceği belirlendi. Ancak `tramadol+bupivakain` kombinasyonunun minimal ek doz gereksinimi ve yan etkiyle özellikle tercih edilmesi gereken bir alternatif olduğu kanaatine varıldı. Anahtar Kelimeler: Postoperatif Analjezi, Hasta Kontrollü Epidural Analjezi, Bupivakain, Morfin, Tramadol VIII

THE COMPARISON OF THE ANALGESİC EFFECT MORPHINE, TRAMADOL AND BUPIVACAINE WHILE USİNG PATİENT-CONTROLLED EPIDURAL ANALGEStA FOR POSTOPERATIVE ANALGESİA İN ÜROLOGİCAL OPEN SURGERY ABSTRACT In our study we searched effects of different morphine, tramadpl and bupivakain combination, while using patient-controlled epidural analgesia with bolus+infusion technique as postoperative pain management in open urologic surgical procedure. After local ethic commite aproval, 65 `urologic open surgery patients who has ASA I-II risk group included into the study. Patients grouped randomly in to 5 group and in postoperative pain management morphine in group I, tramadol in group II, bupivakain in group IE, bupivacain+tramadol in group IV and bupivacain+morphine in group V used for patient-controlled epidural analgesia. In all groups, hearth rate, systolic and diastolic blood pressure, respiration rate, Sa02,Pa02, PaC02, pain, analgesia, sedation score, presence of motor blockage assessed in postoperative 0,15,30 minute and 1,2,4,8,12,24 hours. All side-effects observed. Statistical Package For Social Sciences(SPSS) for Windows 9.0 used for Statistical analysis. p<0.05 were the statistically significant. There was statistically significance between hearth rates ( p>0.05). systolic and diastolic blood pressure was statistically lower in bupivacaine group( p<0.05). VAS and VRS values are lowest in tramadol+bupivacain group ( p<0.05). Need for additive doses was highest in bupivacaine group and lowest in tramadol and bupivacaine group. All groups minimal sedation recorded ( p>0.05). There was no motor blockage. In conclusion especially in open urologic surgical procedures minimal sedation and effective analgesia could be established by using bupivacaine, morphine and tramadol by the route of patient controlled epidural analgesia with continous infusion+bolus technique. But tramadol+ bupivacaine combination could be preferred as a good alternative method with lowest additive doses and side effects. Key Words: Postoperatif Analgesia, Patient-Controlled Epidural Analgesia, Bupivacaine, Morphine, Tramadol IX