Çocukluk çağı pnömonilerinde bakteriyel etiyoloji ve interlökin-6 (İL-6) ve interlökin-8 (İL-8) seviyeleri

Abstract

ÖZET Bu çalışmada, çocukluk çağı pnömonilerinde bakteriyel etiyolojinin tayini ve farklı etiyolojilerdeki pnömoni olgularındaki İnterlökin-6 (İL-6) ve İnterlökin-8 (İL-8) düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya, yaşları 1 ay-156 ay arası değişen, daha önce antibiyotik tedavisi almamış toplum kökenli pnömoni (TKP) kabul edilen 55 hasta ile, hastane kökenli pnömoni (HKP) tanısı almış 32 hasta olmak üzere toplam 87 hasta alındı. Enfeksiyonu ve daha önceden bilinen kronik hastalığı olmayan 30 sağlam çocuk kontrol grubunu oluşturdu. Hastalarda etiyolojik ajan saptamaya yönelik kan, derin trakeal aspirasyon, plevral mayi kültürleri alındı. Serolojik olarak tüm hastalar ve kontrol grubunda Mycoplasma pneumoniae IgG, IgM ve Chlamydia pneumoniae IgG, IgM, İL-6 ve İL-8 düzeyleri çalışıldı. Serolojik ve mikrobiyolojik metodlarla, TKP'li olguların 40'ında (%72.7), HKP'li olguların 30'unda (%93.7) olmak üzere toplam 70 pnömonili olguda (%80.4) etken olan mikroorganizma saptandı. TKP'li olgularda tüm yaş gruplarında en sık rastlanan ajan olarak M. pneumoniae tespit edildi. (24/55; %43.6). Bunu sırasıyla, Streptococcus pneumoniae (11/55; %20), C. pneumoniae (10/55; %18.1), Staphylococcus warneri (3/55; %5.4), Streptococcus anginosus (2/55; %3.6), Streptococcus agalactia B (2155; %3.6), Stenotrophomonas maltophilia (2/55; %3.6) izledi. TKP'lilerde beş yaşından büyük olguların %60'ında (3/5) serolojik olarak M. pneumoniae enfeksiyonuna rastlanırken bu oran C. pneumoniae için %40 idi (2/5). HKP'li olguların %21.8'inde (7/32) bakteriler tek başına pnömoni etkeni olarak saptanırken, en sık Pseudomonas aeruginosa etkeni izole edildi (11/32; %34.3). Diğer saptanan etkenler sırasıyla, Klebsiella pneumoniae (10/32; %32.5), Acinetobacter baumannii (8/32; %25), Serratia marcescens (4/32; % 1 2.5) idi. HKP'li olguların 13'ünün muhtelif kültürlerinde birden fazla mikroorganizmanının ürediği tespit edildi (13/32; %40.6). Mikst bakteri ve/veya klamidya ve/veya mikoplazma enfeksiyonuna bu olguların %62.5'inde rastlandı. HKP'li VIIIolguların hiç birinde tek başına klamidya enfeksiyonu saptanmazken, bu olguların 2'sinde (%6.2) saptanan tek neden mikoplazma enfeksiyonu idi. Beş olguda ise (%1 5.6) mikst mikoplazma ve klamidya enfeksiyonu saptandı. Ortalama serum İL-6 düzeyleri bakımından TKP ve HKP olguları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunamadı (p>0.05). Ancak TKP'li olgulardaki serum ÎL-6 düzeyleri, kontrol grubunun serum İL-6 düzeylerine göre istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksekti (p<0.01). HKP'li olguların serum İL-6 düzeyleri, kontrol grubunun serum İL-6 düzeylerine göre istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksekti (p<0.001). Tek başına bakteriyel, klamidya veya mikoplazma enfeksiyonu olan pnömonili olgular arasında, ortalama İL-6 düzeyleri açısından istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu (p>0.05). Ortalama serum İL-8 düzeyleri bakımından TKP ve HKP olguları arasında, istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu (p>0.05). Ancak TKP'li olguların ve HKP'li olguların İL-8 düzeyleri, kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksekti (p<0.01). Tek başına bakteriyel, klamidya veya mikoplazma enfeksiyonu olan pnömonili olgular arasında İL-8 düzeyleri açısından istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı görüldü (p>0.05). Serum CRP düzeyleri hem TKP'li hem de HKP'li olgularda normale göre yükselmişti. TKP'li olgular ve HKP'li olgular arasında ortalama serum CRP düzeyleri açısından anlamlı fark yoktu (p>0.05). Sonuçta; biz bölgemizdeki çocukluk çağı TKP'li olgularında en sık rastlanılan ajanların M. pneumoniae, S. pneumoniae ve C. pneumonia olduğunu saptarken, hastanemizde karşılaştığımız HKP'li olgularda etiyolojide sıklıkla yer alan etkenlerin P. aeruginosa ve K. pneumoniae olduğunu gösterdik. Pnömonili olgularda ki serum İL-6 ve İL-8 düzeylerinin yükselmesi, bu sitokinlerin pnömoni patogenezinde sistemik inflamatuvar cevaba yol açtığını, inflamasyonun genel belirteci olduğunu göstermiştir. Aynı zamanda bu sitokinlerin tek başına bakteriyel enfeksiyon, tek başına M. pneumoniae enfeksiyonu ve tek başına C. pneumoniae enfeksiyonu olan olguların ayırıcı tanısını yapmada yararı olmayacağını göstermiştir. IXAnahtar kelimeler: Çocukluk çağı, bakteriyel pnömoni, İL-6, İL-8, etiyoloji

ABSTRACT CAUSATIVE BACTERIAL AGENTS AND SERUM INTERLEUKİN-6 AND INTERLEUKİN-8 CONCENTRATIONS IN CHILDREN WITH PNEUMONIA The aim of this study was to determine the pathogens in our region causing childhood pneumonia with bacteriological aetiology and to assess the corresponding serum levels of Interleukin-6 (IL-6) and Interleukin-8 (IL-8) in pneumonia cases with various different aetiologies. A total number of 87 children with ages varying between 1- 156 months were included in the study, 55 of whom were admitted with community acquired pneumonia (CAP) without prior antibiotic treatment and 32 of whom were diagnosed with hospital acquired pneumonia (HAP). The control group comprised of a further 30 healthy children without any recent infection or otherwise a medical history of any chronic disease. Veneous blood, deep tracheal aspirate and pleural fluid samples were obtained from the patients and cultured in order to determine the aetiological agent involved. In all patients as well as in the control group, the serological tests for Mycoplasma pneumoniae IgG, IgM and Chlamydia pneumoniae IgG, IgM, IL-6 ve IL-8 were performed. The causative microorganisms were determined in a total of 70 cases with pneumonia (80,4%), which included 40 cases with CAP (72.7%) and 30 cases with HAP (93.7%) by serological and microbiological methods. In cases with CAP M. pneumoniae was found to be the most common causative agent in all age groups (24/55; 43.6%), followed by Streptococcus pneumoniae (11/55; %20), C. pneumoniae (10/55; %18.1), Staphylococcus warneri (3/55; %5.4), Streptococcus anginosus (2/55; %3.6), Streptococcus agalactia B f2/55; %3.6), and Stenotrophomonas maltophilia (2/55; %3.6) respectively. While M. pneumoniae infection was encountered in 60% (3/5) of CAP XIWhile bacteria alone were determined to be the sole causative agent in only 21.8% (7/32) of cases with HAP, Pseudomonas aeruginosa was isolated most frequently (11/32; 34.3%). Other agents encountered were respectively Klebsiela pneumoniae (10/32; %32.5), Acinetobacter baumannii (8/32; %25), and Serratia marcescens (4/32; % 1 2.5). In 13 of the cases with HAP (13/32; 40.6%), various specimen cultures yielded the growth of more than one microorganism. Mixed bacteria and/or chlamydia and/or mycoplasma infection was found in 62.5% of these cases. While chlamydia only was encountered in none of the cases with HAP, in 2 of these cases (6.2%) mycoplasma was found to be the sole causative agent. In five other cases (15.6%) mixed mycoplasma and chlamydia infection was determined. With regard to mean serum IL-6 levels no statistically significant difference was detected between CAP and HAP cases (p>0.05). However, serum IL-6 levels of both CAP and HAP cases were significantly higher with respect to the control group (p<0.001). In pneumonia cases with bacterial, chlamydia or mycoplasma infection only, the mean serum IL-6 levels did not differ significantly (p>0.05). Also with regard to mean serum IL-8 levels no statistically significant difference was found between CAP and HAP cases (p>0.05). However, serum IL-8 levels of both CAP and HAP cases were significantly higher with respect to the control group (p<0.01). In pneumonia cases with bacterial, chlamydia or mycoplasma infection only, the mean serum IL- 8 levels did not differ significantly (p>0.05). Serum CRP levels of both CAP and HAP cases were higher than normal, but there was not a statistically significant difference between the mean serum CRP values of CAP and HAP patients (p>0.05). As a result, while we have determined that the most commonly encountered agents, in patients with community-acquired childhood pneumonia in our region are M. pneumoniae, S. pneumoniae and C. pneumonia, commonly encountered agents in our hospital in the aetiology of HAP were P. aeruginosa and K. pneumoniae The fact that serum IL-6 and IL-8 levels are raised in patients with pneumonia, shows that these cytokines are responsible for the enhanced systemic XIIinflammatory response in the pathogenesis of pneumonia, and that they are a general inflammatory marker. At the same time, this study shows that these cytokines are not useful in the differential diagnosis of sole bacterial infection, M. pneumoniae infection and C. pneumoniae infection. Keywords: Children, bacterial pneumonia, aetiology, IL-6, IL-8 XIII