Heracleum crenatifolium Boiss. bitkisi üzerinde farmakognozik araştırmalar

Abstract

ÖZET Bu çalışmada, Gümüşhane-Karamustafa köyünden toplanan Heracleum crenatifolium Boiss. (Umbelliferae) bitkisi üzerinde Farmakognozik araştırmalar yapılmıştır. Bitkinin meyvalarmdan izole edilip saflaştırılan füranokumarinler fiziksel ve spektral özelliklerinden yararlanılarak izobergapten, pimpinellin, bergapten, izopimpinellin, sfondin ve biyakanjelikol olarak teşhis edilmiştir. Meyvalardaki uçucu yağ miktarı % 5.5 olarak bulunmuştur. GC ve GC-MS ile Heracleum crenatifolium meyvalarmdan elde edilen uçucu yağın % 99.1 ine tekabül eden 22 bileşik teşhis edilmiş ve major bileşik olarak % 88.4 oranında oktil asetat, % 3.1 oranında oktanol taşıdığı saptanmıştır. Bitkiden elde edilen bileşiklerin, kumarin karışımının ve uçucu yağın antikonvülsan aktivitesi araştırılmış ve bergapten 'in antikonvülsan aktivitesi kayda değer bulunmuştur. Bitki kumarin türevi bileşikler ve antikonvülsan aktivite açısından ilk kez tarafımızdan araştırılmıştır.

SUMMARY In this study, pharmacognosic researches were carried out on the fruits of Heracleum crenatifolium collected from Karamustafa-Gümüşhane. The furanocoumarins isolated from the fruits of plant were identified using thin-layer chromatography, melting points and spectroscopic methods as well as by comparison with their authentic samples (IR, MS, *H NMR) as isobergapten, pimpinellin, bergapten, isopimpinellin, sphondin and byakangelicol. The essential oil content of the fruits were found as 5.5 %. Twenty- two compounds representing 99.1 % of the essential oil obtained from the fruits of Heracleum crenatifolium were determined and the major components were identified as octanol and octyl acetate (88.8 and 3.1 % respectively) by GC and GC-MS. Anticonvulsant activity of the furanocoumarins, coumarin mixture and essential oil obtained from the fruits of the plant were evaluated. Among them, bergapten is showed significant anticonvulsant activity. This is the first report on the furanocoumarin composition and anticonvulsant activity of Heracleum crenatifolium.